Tổng diện tích tưới, tiêu vụ xuân năm 2016 trên 93.700ha, trong đó diện tích lúa 79.500ha, diện tích màu 14.200ha. Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn tỉnh, vụ xuân năm 2016 là vụ xuân ấm với nền nhiệt trung bình toàn mùa cao hơn trung bình nhiều năm, lượng mưa vụ đông xuân năm 2015 - 2016 ở mức xấp xỉ hoặc thấp hơn trung bình nhiều năm, hạn hán phổ biến ở nhiều nơi, thiếu nước gay gắt xảy ra ở nhiều vùng, nhất là những tháng cuối mùa. Xâm nhập mặn có thể lấn sâu hơn vào các cửa sông với độ mặn lớn hơn so với năm trước. Là năm đầu tiên thực hiện nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp, với quyết tâm giành thắng lợi toàn diện sản xuất nông nghiệp, ngành Nông nghiệp đã chỉ đạo Chi cục Thủy lợi xây dựng và sớm triển khai đề án công tác thủy lợi tới các huyện, thành phố và hai công ty khai thác công trình thủy lợi Bắc, Nam để chủ động xây dựng các phương án khắc phục tình trạng nước nguồn xuống thấp, độ mặn xâm nhập sâu. Công tác thủy lợi đông xuân 2015 - 2016 được các huyện, thành phố chỉ đạo các địa phương thực hiện với tổng khối lượng đào đắp dự kiến 3,25 triệu m³, trong đó tập trung nạo vét sông trục và sông dẫn, đặc biệt tập trung vào một số tuyến sông cấp nước cho các vùng cao, vùng lấy nước tự chảy, vùng ven biển huyện Thái Thụy, Tiền Hải. Toàn tỉnh phấn đấu giải phóng dòng chảy trên 18,5 triệu m2 rau, bèo và các vật cản trên các sông trục chính, cấp I, cấp II, cấp III và kênh mương nội đồng. Phấn đấu nâng cấp, cải tạo 28 trạm bơm điện, kiên cố hóa 75,7km kênh mương, các địa phương trong tỉnh cùng hai công ty khai thác công trình thủy lợi cũng đang đẩy nhanh tiến độ tu bổ, sửa chữa các công trình cống dưới đê, trạm bơm tưới, cống đập phân vùng tưới, tiêu, bảo dưỡng máy móc, hệ thống điện sẵn sàng đưa công trình vào hoạt động. Ông Nguyễn Văn Chiến, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Trước dự báo vụ xuân năm 2016 là vụ xuân khô, ấm, ngành Nông nghiệp đã chủ động xây dựng phương án điều tiết nước trên quan điểm chủ động, linh hoạt điều hành hai hệ thống thủy nông toàn tỉnh, cung cấp đủ nguồn nước có chất lượng theo tiến độ đổ ải để gieo cấy lúa xuân đúng lịch thời vụ. Đồng thời, bám sát lịch xả nước của các hồ thủy điện, tận dụng tối đa các kỳ triều cường để lấy nước tưới tự chảy và trữ vào hệ thống, nhất là giai đoạn cuối đợt 2 trùng kỳ triều cường vào sát tết Nguyên đán. Đây là thời điểm lấy nước tập trung quan trọng nhất đối với sản xuất vụ xuân, yêu cầu hai công ty khai thác công trình thủy lợi và các HTX phải chỉ đạo thường trực tận dụng tối đa thời gian này để lấy nước vào hệ thống, khai thác khả năng tự chảy và cấp nguồn cho các trạm bơm đổ ải đại trà và cơ bản hết toàn bộ diện tích gieo cấy lúa xuân. Ưu tiên vùng chua mặn ven biển, lấy nước trước để thau chua, rửa mặn, cấp nguồn nước cho bơm điện vùng cao, vùng xa và tăng khả năng tưới trọng lực cho vùng tự chảy thường xuyên. Các địa phương cần khẩn trương hoàn thành kế hoạch thủy lợi đông xuân, nạo vét sông trục, sông dẫn, kênh mương mặt ruộng trước ngày 31/12/2015, bảo đảm đủ nguồn nước bơm khi mực nước xuống thấp; tổ chức kiểm tra, thường xuyên theo dõi lớp nước trên mặt ruộng, đặc biệt là những vùng gieo sạ, quản lý tốt các bờ thửa, hạn chế tối đa tổn thất nước do rò rỉ, thất thoát gây hạn cục bộ. Để bảo đảm nguồn nước cho sản xuất vụ xuân năm 2016, huyện Quỳnh Phụ đã chỉ đạo Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi phối hợp với các xã, thị trấn tập trung làm thủy lợi đông xuân. Theo kế hoạch, toàn huyện phấn đấu nạo vét 446.443m³ sa bồi, sông trục, sông dẫn, kênh mương mặt ruộng cấp I, cấp II, cấp III; giải phóng trên 1,1 triệu m² vật cản; cứng hóa 9,5km kênh mương; cải tạo và xây mới 115 trạm bơm, 39 cống dưới đê, 396 cống nội đồng, 1.883 ống bi. Các xã, thị trấn của huyện Đông Hưng cũng đang đẩy nhanh tiến độ làm thủy lợi đông xuân, phấn đấu nạo vét trên 511.100m³ sông trục, sông dẫn, giải phóng 920.500m² dòng chảy, kiên cố hóa 31,9km kênh mương.

Để phòng, chống khô hạn hiệu quả, hạn chế thấp nhất ảnh hưởng của El Nino, các ngành, các địa phương cần chủ động, tích cực và quyết liệt hơn nữa trong chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thực hiện chiến dịch để phục vụ tốt nhất sản xuất vụ xuân năm 2016.

Lưu Ngần