Từ ngày 30/4 - 3/5, huyện Thái Thụy phát động chiến dịch phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ cho 70% diện tích lúa xuân. Đối với những diện tích lúa có mật độ rầy cao từ 800 con/m2 trở lên kết hợp phun trừ bằng thuốc đặc hiệu nhằm hạn chế những thiệt hại do rầy cuối vụ gây ra. Theo ông Nguyễn Hữu Hà, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện: Hiện nay, sâu cuốn lá đang phát sinh với mức độ cao, phân bố trên diện rộng. Mật độ sâu non trung bình từ 30 - 50 con/m², nơi cao 100 - 150 con/m², cá biệt có nơi trên 200 con/m². Đồng thời, rầy các loại đang phát sinh và gây hại, mật độ bình quân trên diện rộng từ 100 - 300 con/m², nơi cao 700 - 1.000 con/m², cá biệt có nơi 2.000 con/m². Với mật độ nêu trên, nếu không được phun trừ kịp thời, sâu cuốn lá, rầy các loại sẽ gây hại bộ lá công năng, làm giảm nghiêm trọng năng suất lúa. Trước tình trạng trên, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tham mưu cho UBND huyện chỉ đạo các xã, thị trấn, các HTX DVNN tập trung kiểm tra, rà soát toàn bộ diện tích lúa xuân, xác định mật độ sâu cuốn lá cao 20 con/m² tổ chức hướng dẫn nông dân phun trừ ngay từ ngày 30/4 - 3/5 cho 70% diện tích lúa. Khuyến cáo nông dân sử dụng một trong những loại thuốc sau để trừ sâu cuốn lá nhỏ: Takumi 20WG, Director 70EC, Virtako 40WG, Voliam Targo 063SC, Tango 800WG, Finico 800WG..., liều lượng như hướng dẫn trên bao bì. Đối với những diện tích lúa có mật độ rầy cao từ 800 con/m2 trở lên kết hợp phun trừ bằng một số loại thuốc như: Penalty 40WP, Sutin 5EC, Oshin 20WP… Các xã, thị trấn phân công cán bộ phụ trách từng thôn, từng cánh đồng để đôn đốc, hướng dẫn nông dân tổ chức phun trừ hiệu quả; tổ chức kiểm tra hoạt động kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trên địa bàn, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Kiên quyết không để các đại lý, cửa hàng trên địa bàn bán các loại thuốc BVTV kém chất lượng, hết hạn sử dụng. Chủ tịch UBND các xã, thị trấn chịu trách nhiệm về công tác quản lý thuốc BVTV trên địa bàn trước UBND huyện.

Theo ông Nguyễn Đắc Dự, Giám đốc HTX Sản xuất, kinh doanh DVNN xã Thụy Trình: Thời gian qua, trên địa bàn xã xuất hiện nhiều trận mưa rào, độ ẩm duy trì ở mức độ cao giúp cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt song cũng là điều kiện thuận lợi làm gia tăng các đối tượng sâu bệnh trên đồng ruộng như bệnh đạo ôn, sâu cuốn lá nhỏ, rầy các loại. Đối với bệnh đạo ôn, xã đã tổ chức phun phòng trừ trên 10% diện tích, chủ yếu là giống BC15 vào cuối tháng 3 và đầu tháng 4. Hiện nay, sâu cuốn lá nhỏ xuất hiện trên đồng ruộng với mật độ nơi cao 100 - 150 con/m²; rầy non với mật độ trung bình 300 - 500 con/m², nơi cao hơn 1.000 con/m². Trước tình hình sâu bệnh gây hại trên lúa xuân, HTX đã họp với các thôn, tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh để nông dân nắm được; phát động chiến dịch phun trừ sâu cuốn lá nhỏ trên 100% diện tích lúa xuân trong hai ngày 1 - 2/5. Đối với những diện tích lúa có mật độ rầy cao từ 800 con/m2 trở lên kết hợp phun trừ bằng thuốc đặc hiệu.

Để chiến dịch phòng trừ sâu bệnh đợt này đạt hiệu quả cao, Thái Thụy đã tích cực chỉ đạo các ngành chức năng tăng cường hướng dẫn nông dân tổ chức phun phòng trừ, tuyên truyền để nông dân nhận thức được tầm quan trọng của chiến dịch, kỹ thuật phun trừ, tránh tâm lý chủ quan, lơ là… UBND huyện thành lập đội quản lý liên ngành, phối hợp với các ngành liên quan, chính quyền các địa phương tổ chức kiểm tra thị trường thuốc BVTV. Theo ông Nguyễn Thái Hùng, Đội trưởng Đội Quản lý thị trường số 4: Toàn huyện hiện có hơn 100 cơ sở kinh doanh thuốc BVTV. Đội đã phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra được 20 cơ sở. Nhìn chung, các cơ sở đều có chứng chỉ kinh doanh; một số cơ sở chưa đủ điều kiện cấp giấy phép kinh doanh Đội đã nhắc nhở và yêu cầu hoàn thiện thủ tục. Trong những ngày tới, đội liên ngành của huyện sẽ tiếp tục kiểm tra các cơ sở kinh doanh thuốc BVTV trên địa bàn, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, kiên quyết không để hàng giả, hàng kém chất lượng trên thị trường hoặc tình trạng lợi dụng để nâng giá vật tư nông nghiệp.

Nhằm chủ động chăm sóc, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do thời tiết và sâu bệnh gây ra, hiện nay, huyện Kiến Xương đang tích cực chỉ đạo các địa phương đôn đốc nông dân tập trung chăm sóc lúa và tăng cường kiểm tra đồng ruộng, phát hiện sớm và phòng trừ sâu bệnh trên lúa xuân.

Nông dân xã Vũ Công (Kiến Xương) phun thuốc phòng trừ bệnh đạo ôn.

Vụ xuân năm 2016, toàn huyện Kiến Xương gieo cấy 11.400ha lúa. Hiện tại, lúa đang trong giai đoạn cuối đẻ nhánh, chuẩn bị đứng cái làm đòng. Theo đồng chí Nguyễn Đức Thịnh, Trạm trưởng Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện: Những ngày tháng 4, do thời tiết diễn biến tương đối thuận lợi, trời nắng ấm kết hợp với mưa rào xen kẽ nên lúa sinh trưởng, phát triển nhanh nhưng cũng tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tượng sâu bệnh phát sinh và gây hại, đặc biệt là bệnh đạo ôn, sâu cuốn lá nhỏ và rầy các loại. Qua kiểm tra đồng ruộng, đến thời điểm này, toàn huyện có khoảng 900ha lúa bị nhiễm bệnh đạo ôn (trong đó: 700ha nhiễm nhẹ, 185ha nhiễm trung bình, 15ha nhiễm nặng, diện tích bị lùn lụi là 0,2ha). Một số diện tích cũng đã xuất hiện sâu cuốn lá nhỏ với mật độ trung bình 0,1 - 0,2 con/m², nơi cao 1 - 2 con/m², cá biệt có nơi 3 - 5 con/m²; rầy các loại có mật độ trung bình 200 - 300 con/m²; trên đồng ruộng chuột vẫn phát triển và gây hại cục bộ… Dự báo trong thời gian tới, sâu bệnh vẫn tiếp tục phát sinh và gây hại trên lúa xuân. Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện đã ra thông báo để các địa phương tích cực phòng trừ.

Đi qua một số xã trong huyện, bà con nông dân đang tích cực chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh cho lúa xuân. Đồng chí Bùi Văn Bình, Chủ nhiệm HTX DVNN xã Bình Minh cho biết: Để chủ động phòng trừ sâu bệnh cho lúa xuân, những ngày qua, bộ phận BVTV thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, phát hiện khoảng 8ha giống lúa Nhật, Tám thơm bị nhiễm bệnh đạo ôn với tỷ lệ 2%. HTX DVNN xã đã thông báo trên hệ thống truyền thanh và gửi thông báo xuống từng thôn chỉ đạo nông dân phun trừ, không để lây lan sang các diện tích khác. Còn ở Vũ Công, để bảo vệ an toàn gần 320ha lúa xuân, những ngày gần đây, chính quyền địa phương thường xuyên cử cán bộ thăm đồng, theo dõi sát sao diễn biến của các loại sâu bệnh để kịp thời thông báo cho bà con phòng trừ, đồng thời đôn đốc lực lượng thủy nông điều tiết nước hợp lý để lúa sinh trưởng và phát triển tốt. Trên cánh đồng thôn Thái Công Bắc, bà Nguyễn Thị Phượng đang phun thuốc trừ bệnh đạo ôn cho mảnh ruộng của gia đình, bà cho biết: Được HTX DVNN xã thông báo về tình hình sâu bệnh xuất hiện trên lúa xuân, tôi đã ra thăm đồng và phát hiện 5 sào ruộng cấy giống BC15 bị nhiễm bệnh đạo ôn. Tranh thủ thời tiết nắng ấm, tôi đã mua thuốc BVTV và phun trừ theo đúng hướng dẫn của HTX.

Trước diễn biến của sâu bệnh trên lúa xuân, đồng chí Đặng Ngọc Oánh, Phó Chủ tịch UBND huyện Kiến Xương cho biết: Thực hiện chỉ đạo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện đã giao Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện hướng dẫn 37 xã, thị trấn triển khai công tác phòng trừ sâu bệnh theo đúng kế hoạch của tỉnh. Phát động đợt cao điểm tập trung phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ và rầy từ ngày 1 - 4/5. Huyện cũng chỉ đạo các xã tăng cường tuyên truyền về tình hình sâu bệnh và các chủ trương, biện pháp phòng trừ để nông dân thấy rõ mức độ nguy hiểm của sâu bệnh, từ đó thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, chủ động phòng trừ kịp thời; chỉ đạo lực lượng chuyên môn bám sát các địa phương để tăng cường kiểm tra, hướng dẫn, chỉ đạo nông dân thực hiện tốt chiến dịch phòng trừ sâu bệnh; chỉ đạo HTX DVNN các xã, thị trấn, các đại lý bán thuốc BVTV cung ứng đầy đủ số lượng và đúng chủng loại thuốc theo khuyến cáo của ngành chuyên môn; hướng dẫn nông dân cách sử dụng thuốc BVTV đạt hiệu quả cao nhất. Các cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra, giám sát việc cung ứng thuốc BVTV không để xảy ra tình trạng tăng giá, ép giá, bán thuốc kém chất lượng.

Với sự chủ động, tích cực trong công tác phòng trừ sâu bệnh, hy vọng nông dân Kiến Xương sẽ có vụ lúa xuân thắng lợi.

Chúng tôi về An Lễ (Quỳnh Phụ) khi xã chuẩn bị bước vào chiến dịch phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ cho toàn bộ diện tích lúa xuân. Trên các xứ đồng, cán bộ HTX DVNN xã cùng bà con nông dân luôn bám sát đồng ruộng, theo dõi sát diễn biến của sâu bệnh để phòng trừ kịp thời.

Người dân xã An Lễ (Quỳnh Phụ) phun thuốc trừ sâu cuốn lá nhỏ.

Ông Phạm Văn Thức, Giám đốc HTX DVNN xã cho biết: Vụ xuân năm 2016, toàn xã gieo 298ha lúa, trong đó 70% diện tích gieo cấy các giống Thiên ưu 8, TBR45, TBR225, BC15, Nhị ưu 838, 30% diện tích gieo cấy các giống Bắc thơm, T10, QR1... Thời gian qua đã có từ 15 - 20% diện tích gieo cấy  các giống BC15, TBR225 và nếp các loại bị nhiễm bệnh đạo ôn. Ngay sau khi phát hiện, HTX đã thông báo đến toàn thể nông dân, tổ chức 3 đợt chiến dịch, tăng cường tuyên truyền và vận động bà con phun thuốc phòng trừ. Nhờ sự vào cuộc tích cực, tổ chức phun trừ kịp thời nên bệnh đạo ôn đã dừng phát sinh, lây lan, chỉ có cá biệt một số diện tích rất nhỏ do nông dân phun trừ muộn nên bị lùn lụi. Để khắc phục, HTX đã hướng dẫn bà con tiến hành vơ bớt lá bị bệnh, đồng thời phun trừ liên tiếp từ 2 - 3 lần, đổi thuốc trong mỗi lần phun để đạt hiệu quả cao hơn đồng thời hướng dẫn bà con tiến hành bón phân tổng hợp NPK để đón đòng khi lúa đứng cái với lượng khoảng 3kg/sào.

Bà Đinh Thị Nhiễu (thôn Đồng Phúc, xã An Lễ) bón phân tổng hợp NPK cho lúa đón đòng.

Hiện nay, toàn bộ diện tích lúa xuân của xã phát triển tốt, độ đồng đều cao, đang trong giai đoạn cuối đẻ nhánh đến phân hóa đòng. Qua điều tra, dự tính các đối tượng sâu bệnh như sâu cuốn lá nhỏ lứa 2 có nguy cơ gây hại 1 trong 3 lá công năng. Bám sát chỉ đạo của tỉnh, huyện, Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện, căn cứ tình hình thực tế địa phương, HTX dự báo sâu cuốn lá nhỏ sẽ nở rộ từ ngày 28/4 - 5/5, dự kiến chiến dịch phun thuốc phòng trừ diễn ra từ 30/4 - 3/5. Quyết liệt chỉ đạo tổ BVTV của HTX tăng cường bám sát đồng ruộng, điều tra, phát hiện sâu bệnh ít nhất 2 lần/tuần. Từ đó, tăng cường tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh; tổ chức triển khai chiến dịch tới cán bộ, các ban, ngành, đoàn thể; liên tục tuyên truyền, thông báo tới toàn thể nông dân về diễn biến sâu bệnh và lịch phun trừ để bà con chủ động nắm bắt, thực hiện. Cùng với đó, HTX chỉ đạo các tổ thủy nông đặc biệt chú trọng khâu điều tiết nước để chiến dịch phòng trừ sâu bệnh đạt hiệu quả cao. Chỉ đạo tổ chức các chiến dịch rải bả diệt chuột tập trung trên toàn bộ diện tích; theo dõi, giám sát chặt chẽ việc rải bả. Đồng thời, vận động bà con thường xuyên đặt cạm bẫy, quây nilon và sử dụng các biện pháp thủ công khác để diệt chuột. Ngoài chiến dịch rải bả tập trung, HTX thường xuyên tuyên truyền các hộ chủ động phát hiện những diện tích bị chuột cắn phá và trú ngụ nhiều, ngâm mồi đến trộn bả tại HTX để về rải trực tiếp. Phương pháp và cách làm trên đã cơ bản hạn chế được mức độ chuột gây hại. Bên cạnh đó, HTX chuẩn bị đa dạng, đủ số lượng thuốc BVTV để cung ứng cho nông dân với mục đích bình ổn giá và bảo đảm chất lượng. Từ nay đến cuối vụ, HTX tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền để nông dân tập trung theo dõi, phát hiện và phòng trừ kịp thời các đối tượng sâu bệnh gây hại như sâu cuốn lá nhỏ, bệnh khô vằn, rầy, sâu đục thân cuối vụ. Tổ chức các chiến dịch phun trừ đối với từng đối tượng sâu bệnh để bảo vệ lúa, giúp lúa sinh trưởng tốt, bảo đảm năng suất cuối vụ.

Gia đình bà Đinh Thị Nhiễu ở thôn Đồng Phúc gieo cấy 3 sào lúa, trong đó 2 sào giống BC15, 1 sào giống T10. Bà Nhiễu chia sẻ: Vừa qua, diện tích lúa của gia đình tôi bị nhiễm đạo ôn. Thực hiện hướng dẫn của HTX, tôi đã phun thuốc phòng trừ đạo ôn ba lần. Do chủ động phun trừ sớm nên lúa không bị lùn lụi, phát triển tốt. Kết hợp với đó, tôi thường xuyên ngâm mộng, đến HTX trộn thuốc làm bả để rải quanh chân ruộng, nhờ đó hiện tượng chuột cắn phá lúa đã giảm đáng kể, tôi rất phấn khởi. Hiện nay, diện tích lúa của gia đình đang trong giai đoạn phân hóa đòng, tôi sử dụng phân NPK tổng hợp bón cho lúa, bổ sung dinh dưỡng để lúa làm đòng thuận lợi hơn. Thời điểm này, HTX đang phát động chiến dịch phun trừ sâu cuốn lá nhỏ, tôi đã trực tiếp đến mua thuốc BVTV tại HTX và chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, sẵn sàng cho chiến dịch.

Để chiến dịch phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ diễn ra thuận lợi, HTX DVNN xã An Lễ sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, vận động nông dân thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, theo dõi sát diễn biến của sâu bệnh, chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, nhân lực và thuốc BVTV có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng” để đợt phòng trừ đạt hiệu quả cao nhất.

Hiện nay, 278ha lúa xuân của xã Nguyên Xá (Đông Hưng) sinh trưởng, phát triển tốt, đang trong giai đoạn cuối đẻ nhánh. Với sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của HTX DVNN xã cùng sự vào cuộc tích cực của bà con nông dân, bệnh đạo ôn được hạn chế đáng kể. Để chấm dứt bệnh đạo ôn gây hại và bảo đảm an toàn cho lúa xuân, HTX có thông báo và triển khai tới toàn thể thành viên tiếp tục tiến hành phun thuốc phòng trừ đối với bệnh đạo ôn và một số đối tượng sâu bệnh khác.

Anh Nguyễn Đình Chinh (thôn Bắc Lạng, xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng) phun thuốc phòng trừ sâu bệnh, bảo vệ lúa xuân.

Anh Nguyễn Đình Chinh ở thôn Bắc Lạng cho biết: Vụ xuân năm nay, gia đình tôi cấy 1 mẫu BC15 và nếp các loại. Nghe thông báo của HTX trên loa truyền thanh về tình hình bệnh đạo ôn phát sinh gây hại, tôi đã đi thăm đồng và phát hiện một số diện tích lúa của gia đình chớm nhiễm bệnh. Theo hướng dẫn của HTX, tôi đã mua thuốc BVTV tiến hành phun trừ thành ba đợt, nhờ đó lúa không bị lùn lụi, phát triển đều. Hiện nay, tôi vẫn thường xuyên thăm đồng, kiểm tra lúa, tiếp tục tiến hành phun trừ bệnh đạo ôn thêm 1 - 2 lần nữa để loại trừ bệnh dứt điểm, bảo đảm cho lúa phát triển thuận lợi. Trên cánh đồng thôn An Thanh, anh Nguyễn Bá Thanh cho biết: Gia đình tôi cấy gần 1 mẫu BC15, Q5 và nếp các loại. Mặc dù diện tích lúa của gia đình tôi không bị nhiễm đạo ôn nhưng không vì thế mà chủ quan, tôi vẫn thực hiện phun phòng trừ theo hướng dẫn của HTX, đồng thời thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, kịp thời phát hiện các đối tượng sâu bệnh hại khác để có biện pháp phòng trừ kịp thời.

Theo ông Nguyễn Trọng Tài, Giám đốc HTX DVNN xã, để hạn chế mức độ lây lan làm ảnh hưởng tới sự sinh trưởng của lúa, HTX đã tăng cường tuyên truyền, đôn đốc, phát động nông dân tổ chức phun trừ trong ba đợt. Hướng dẫn bà con thường xuyên thăm đồng, kiểm tra mực nước và theo dõi sát diễn biến của sâu bệnh. Đồng thời, khuyến cáo bà con tuyệt đối không bón đạm, các loại phân qua lá hoặc chất kích thích sinh trưởng trong giai đoạn lúa nhiễm bệnh. Tổ chức cung ứng các loại phân bón, thuốc BVTV nhằm hạn chế tình trạng nông dân mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng. Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát HTX cùng các đồng chí lãnh đạo thôn thường xuyên kiểm tra những diện tích lúa nhiễm, có thông báo kèm hướng dẫn cụ thể đến từng hộ để các thành viên chủ động phòng trừ kịp thời. Thời điểm này, bệnh đạo ôn đã hạn chế phát triển, không có diện tích bị lùn lụi, cây lúa phát triển khỏe, đều. HTX thường xuyên đánh giá mức độ sinh trưởng, phát triển của lúa kết hợp dự tính, dự báo các đối tượng sâu bệnh hại để có kế hoạch phù hợp. Đối với những diện tích lúa xấu, phát triển kém, HTX hướng dẫn nông dân tiến hành bón đón đòng chủ yếu bằng kali để cung cấp thêm dinh dưỡng cho lúa.

Từ nay đến cuối vụ, HTX khuyến cáo, với những diện tích lúa BC15 bị nhiễm đạo ôn đã được phun trừ, từ nay đến khi trỗ bông nếu gặp thời tiết âm u, mưa kéo dài hay gặp mưa rào trong thời kỳ trỗ bông, khả năng tái phát bệnh rất cao, bà con nông dân phải tranh thủ khi trời nắng hoặc thời tiết tạnh ráo để phun trừ, bảo vệ lúa. Các hộ nông dân tích cực theo dõi diện tích lúa của gia đình, kiểm tra, phát hiện đối tượng sâu cuốn lá nhỏ, chủ động phun trừ, không để lây lan trên diện rộng. Đối với các loại sâu bệnh khác như rầy nâu, đạo ôn cổ bông, HTX sẽ căn cứ tình hình thực tế địa phương và chỉ đạo của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật để kịp thời có kế hoạch tuyên truyền, hướng dẫn phòng trừ cụ thể.

Nhóm phóng viên