Về Kiến Xương những ngày này có thể dễ dàng cảm nhận sự nhộn nhịp của ngày mùa và niềm vui được mùa của người nông dân. Tiếng động cơ máy gặt, tiếng í ới gọi nhau chở thóc đi cân cho doanh nghiệp đã tạo không khí rất riêng cho nơi đây. Vụ xuân năm 2016, huyện đã đưa các giống lúa Nhật như DS1, Cô si, Akita, Ha Na vào gieo cấy trên diện tích gần 200ha, tập trung nhiều nhất ở xã Đình Phùng (hơn 100ha), còn lại ở các xã Quang Trung, Thượng Hiền, Quang Hưng, Bình Minh, Vũ Lễ. Do có thời gian sinh trưởng ngắn (từ 100 - 105 ngày), việc gieo cấy lúa Nhật tại Kiến Xương đã góp phần tạo quỹ đất để trồng cây màu hè đúng lịch thời vụ. Ngoài ra, bằng việc thu hoạch sớm so với các giống lúa thông thường, các diện tích trồng lúa Nhật đã hạn chế được sâu bệnh, không phải phun phòng trừ rầy các loại cuối vụ nên tiết kiệm đáng kể chi phí cho bà con nông dân. Lo đầu ra cho nông dân, các HTX đã ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm lúa Nhật với Công ty TNHH An Đình với giá trung bình từ 7.000 - 8.000 đồng/kg. Do lúa thu mua tươi ngay khi gặt về nên đã tiết kiệm ngày công lao động và khắc phục được tình trạng thiếu lao động nông nghiệp do đi làm ăn xa tại các vùng nông thôn hiện nay. Bà Nguyễn Thị Mai, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Do có thời gian sinh trưởng ngắn, giá trị cao, đầu ra ổn định nên việc gieo cấy lúa Nhật bước đầu đã cho hiệu quả cao. Trong thời gian tới, Phòng sẽ xây dựng kế hoạch, hướng dẫn các địa phương mở rộng diện tích gieo cấy lúa Nhật, tập trung tại các xã có truyền thống canh tác cây màu và các địa phương có điều kiện phù hợp với đặc tính sinh trưởng của lúa Nhật.

Là người đi tiên phong trong việc tích tụ ruộng đất và đưa giống lúa Nhật vào canh tác trên đồng ruộng của xã Quang Hưng với diện tích 12ha, ông Phạm Văn Lưỡng cho biết: Mỗi vụ, gia đình tôi thu hoạch 60 tấn thóc, nếu phải phơi khô sẽ tốn rất nhiều công và phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Tuy nhiên, do cấy giống lúa Nhật, cân thóc tươi cho công ty nên tốn ít công lao động. Một sào cấy lúa Nhật đem lại giá trị 1,4 triệu đồng. Với 12ha gieo cấy lúa Nhật, mỗi vụ, sau khi trừ chi phí gia đình tôi có thu nhập hơn 200 triệu đồng.

Từ hiệu quả mô hình cấy lúa Nhật của gia đình ông Lưỡng, HTX Quang Hưng đã đưa giống lúa Nhật vào gieo cấy khảo nghiệm mỗi thôn 2 sào, bước đầu cho kết quả tốt, phù hợp với chân đất và truyền thống canh tác của người dân. Đây là tiền đề để xã mở rộng diện tích trồng lúa Nhật trên đồng ruộng trong những năm tiếp theo.

Cũng như Quang Hưng, với  20ha gieo cấy giống lúa Ha Na của Nhật, hiện nay, xã Quang Trung đã thu hoạch xong, năng suất đạt từ 180 - 200kg/sào. Với giá thu mua 7.500 đồng/kg thóc tươi, mỗi sào cấy giống lúa Ha Na người nông dân thu nhập từ 1,3 - 1,4 triệu đồng, cao hơn lúa tẻ thường 15%.

Để lúa Nhật “đứng vững” trên đồng ruộng, những năm tới, các ban, ngành có liên quan của huyện cần đẩy mạnh tuyên truyền để người dân thực hiện đúng cam kết, không phá vỡ hợp đồng đã ký với các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng cần nâng cao năng lực thu mua, mở rộng nhà xưởng, tăng cường máy sấy để bảo đảm việc thu mua cho bà con nông dân.

Việc đưa giống lúa Nhật vào canh tác trên đồng ruộng Kiến Xương thời gian qua đã góp phần nâng cao giá trị thu nhập cho người nông dân trên một diện tích canh tác, góp phần hạn chế tình trạng chán ruộng, bỏ ruộng. Đây sẽ là giống lúa chủ lực của địa phương trong những mùa vụ tiếp theo.

Vũ Đông

(Đài Truyền thanh Kiến Xương)