Nhớ lại các mô hình đã triển khai cách đây vài năm, ông Đào Ngọc Thuấn, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp xã An Châu cho biết: HTX đã tổ chức thành công nhiều mô hình như mô hình cánh đồng mẫu, mô hình 4 vụ/năm, mô hình hai vụ lúa - một vụ đông. Khởi đầu là mô hình cánh đồng mẫu được thực hiện từ năm 2013 với diện tích 50ha ở thôn An Nạp thu hút 273 hộ tham gia. HTX đã tranh thủ sự hỗ trợ giống của huyện tiến hành quy vùng, đưa các giống lúa mới chất lượng cao vào sản xuất như giống RVT, DT68, lúa Nhật, T10, Thiên ưu... Sau đó tổ chức ký kết với Công ty Thuận Khang và Công ty Lương thực Thái Đan tiêu thụ 150 tấn lúa Nhật cho bà con. Tiếp đó, năm 2014, HTX chắp mối tiêu thụ được 47 tấn thóc cho bà con trong vùng. Tuy nhiên, theo ông Thuấn, mô hình 4 vụ/năm đã đem lại hiệu quả cao nhất bởi HTX đã chủ động cung ứng được sản phẩm cho doanh nghiệp, giải quyết được khâu tiêu thụ đầu ra sản phẩm cho nông dân. Mô hình được HTX tiến hành quy vùng 6,52ha từ năm 2014 cho 99 hộ trồng 2 vụ mướp đắng - bắp cải, súp lơ - cây rau màu muộn. Theo mô hình này, hiệu quả cao gấp 4 lần cấy lúa, thu nhập bình quân đạt trên dưới 200 triệu đồng/ha. Tới năm 2015 cũng trên cánh đồng đó, nhưng HTX thay đổi về giống cây trồng theo công thức ớt - bắp cải sớm, lúa - 2 vụ rau màu muộn. Tới năm 2016, hướng dẫn bà con trồng theo công thức dưa chuột, bí đao, ớt - lúa - 2 vụ đông. Đến nay diện tích ớt vẫn đang trong thời kỳ thu hoạch, diện tích còn lại gieo cấy lúa mùa sớm để trồng hai vụ rau đông sớm. Những mô hình này, HTX đều ký kết với Công ty Cổ phần Chế biến nông sản thực phẩm xuất nhập khẩu Hải Dương bao tiêu sản phẩm mướp đắng, ớt và bắp cải cho bà con.

HTX còn chủ động tuyên truyền trên đài truyền thanh về lịch thời vụ để bà con tranh thủ thời gian trồng cây màu hè. Xác định đây là vụ có thời gian ngắn, xen giữa hai vụ lúa nên HTX phổ biến cách làm bầu ở nhà, đặt bầu trước khi thu hoạch lúa xuân từ 10 - 12 ngày để khi thu hoạch lúa xong cũng là lúc cây màu hè phát triển. Như vậy chỉ trong khoảng 40 ngày bà con nông dân đã có sản phẩm để thu hoạch. Với cách làm này, hàng năm An Châu đã duy trì gieo trồng từ 12 - 15ha dưa lê, dưa hồng, năng suất bình quân đạt từ 4 - 6 tạ/sào, thu nhập đạt bình quân 3 triệu đồng/sào.

Người dân An Châu bán bí ngay tại đầu bờ cho doanh nghiệp.

Từ hiệu quả của các mô hình, đến nay An Châu đã xuất hiện nhiều mô hình tích tụ ruộng đất để trồng cây rau màu quanh năm cho hiệu quả kinh tế cao. Riêng vụ đông có hàng chục hộ gia đình xin hoặc thuê ruộng để trồng trên 1 mẫu bí, rau màu trở lên. Có mặt tại cánh đồng thôn Kim Châu 2, bà Nguyễn Thị Vẻ cho biết: Từ khi thực hiện luân canh 4 vụ/năm tôi đã chuyển đổi gieo trồng rất nhiều loại cây như mướp đắng,ớt, bí. Tuy nhiên với tôi mô hình trồng mướp đắng là hiệu quả nhất, năng suất luôn đạt từ 8tạ - 1,2 tấn/sào. Đặc biệt, HTX đã thực hiện tốt vai trò là khâu trung gian, đưa doanh nghiệp tới thu mua sản phẩm cho người dân. Chính vì vậy người dân và doanh nghiệp đều được lợi về giá và có sự thỏa thuận thống nhất công khai trong việc mua bán. Nhờ đó đến nay chúng tôi đã quen với cách bán ngay tại đầu bờ và thu lợi nhuận trực tiếp từ doanh nghiệp. Điển hình như mùa ớt năm nay, các doanh nghiệp tới tận ruộng trả giá từ thời kỳ cao điểm là 34.000 đồng/kg đến nay là 10.000 đồng/kg. Cách làm này người dân ai nấy đều rất phấn khởi khi thu được "tiền tươi, thóc thật" ngay tại mảnh ruộng của mình.

Để bà con nông dân nhiệt tình tham gia vào các mô hình, HTX đã phải quy tụ bà con, tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật bằng rất nhiều hình thức. Trước năm 2013, HTX đã tổ chức tập huấn xuống tận hộ dân và các thôn về mô hình 4 vụ/năm. Đến nay, trung bình mỗi năm HTX tổ chức 15 lớp tập huấn về kỹ thuật gieo trồng, mỗi lớp thu hút hàng trăm hộ tham gia. Cùng với đó HTX phải linh hoạt trong việc tổ chức bao tiêu sản phẩm, hướng dẫn bà con trồng những cây thị trường cần. Qua đó, các hộ dân mới thấy được hiệu quả của các mô hình và nhiệt tình hưởng ứng. Trong vụ tới, HTX sẽ tiếp tục quy vùng, tập huấn cho bà con, đồng thời liên kết với các công ty trồng 20ha bắp cải, súp lơ và khoảng 50ha bí đỏ, bí xanh và ớt. Tiếp tục mở rộng khâu kinh doanh dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu của các hộ về cung ứng vật tư, bao tiêu sản phẩm, tiến tới kinh doanh thêm các mặt hàng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp.

Thu Thủy