Nhiều gánh nặng

Năm 2016, mặc dù biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoan, khó lường nhưng sản xuất nông nghiệp vẫn đạt kết quả khá tốt, tổng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản ước đạt 24.162 tỷ đồng, trong đó giá trị sản xuất trồng trọt ước đạt 10.462 tỷ đồng. Bà Tạ Thị Minh, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết: Vụ xuân mưa lớn, rét hại kỷ lục trong vòng 40 năm ở tuần thứ ba tháng 1 đã làm cho toàn bộ diện tích mạ gieo trước lịch bị chết rét và chết úng; 1.600ha cây vụ đông bị thiệt hại; 3.917ha cây màu xuân bị ảnh hưởng. Nhiệt độ cuối tháng 2, đầu tháng 3 ở mức cao, độ ẩm không khí thấp làm cho cây trồng chậm phát triển, đặc biệt là diện tích lúa sau cấy bị hạn. Từ trung tuần tháng 3 đến giữa tháng 4 số giờ nắng thấp, độ ẩm không khí cao tạo điều kiện cho rầy nâu, sâu cuốn lá phát sinh và gây hại. Vụ mùa, do ảnh hưởng của bão số 1 kèm theo mưa lớn vào đúng vào giai đoạn lúa mới cấy đến đẻ nhánh đã làm ngập úng nhiều diện tích lúa mùa, đặc biệt diện tích lúa cấy sau ngày 20/7/2016; diện tích lúa mùa phải tỉa dặm và gieo cấy lại khoảng gần 3.000ha. Ðến giữa vụ, từ ngày 18 đến ngày 20/8/2016, do ảnh hưởng trực tiếp của bão số 3, mưa lớn, gió to cùng nhiệt độ cao vào thời kỳ lúa đẻ nhánh, làm đòng đã tạo môi trường thuận lợi cho các đối tượng sâu bệnh gây hại như bệnh bạc lá, đốm sọc vi khuẩn, sâu cuốn lá nhỏ… Ðối mặt với nhiều khó khăn, tuy nhiên với sự chỉ đạo sát sao của các cấp cùng sự nỗ lực hết mình của bà con nông dân, ngành Nông nghiệp nói chung, trồng trọt nói riêng đã vượt khó thành công. Sản xuất vụ xuân, vụ mùa tiếp tục được mùa, năng suất lúa cả năm ước đạt 131,71 tạ/ha. Cơ cấu giống và phương thức gieo cấy có chuyển biến tích cực ở cả vụ xuân và vụ mùa, diện tích gieo thẳng chiếm 33,5% tổng diện tích gieo cấy. Cây màu vụ đông tiếp tục phát triển theo hướng bền vững, chú trọng và mở rộng các loại cây trồng có lợi thế của địa phương như khoai tây, ớt, dưa các loại, bí xanh… Diện tích cây màu xuân, màu hè, hè thu đạt 30.376ha, tăng 1,1% so với năm 2015; cơ cấu cây màu theo hướng phát triển các loại cây có giá trị kinh tế cao, các công thức luân canh tăng vụ được áp dụng rộng rãi. Năm 2016, toàn tỉnh chuyển đổi được 531,3ha diện tích lúa sang trồng cây hàng năm khác có giá trị kinh tế cao hơn, trong đó diện tích chuyển đổi hoàn toàn là 259ha, cây trồng chủ yếu là ngô, dưa bí, ớt, rau, lạc, cây cảnh và cây ăn quả.

Hình thành các mô hình tích tụ ruộng đất

Hướng tới nền sản xuất hàng hóa quy mô lớn, tích tụ ruộng đất là vấn đề tất yếu đang được các địa phương thực hiện. Ðây cũng là một trong những bước chuyển mình đáng ghi nhận của lĩnh vực trồng trọt nói riêng, nông nghiệp tỉnh ta nói chung. Về thăm mô hình trồng cà rốt của gia đình anh Ðoàn Trường Vinh ở xã Quỳnh Hoàng (Quỳnh Phụ), chúng tôi mới cảm nhận hết ý nghĩa câu nói: “Có sức người sỏi đá cũng thành cơm”. Vùng đất bãi hoang hóa ngày nào đã được người thanh niên trẻ tuổi cải tạo thành cánh đồng cà rốt xanh mướt một màu. Năm 2015, anh Vinh thuê 5ha đất bãi ven sông Luộc trồng ngô, khoai lang, cà rốt đông. Chỉ tính riêng vụ cà rốt đông 5ha mang về cho anh khoảng 200 triệu đồng. Ðược địa phương tạo điều kiện, năm 2016, anh Vinh mạnh dạn thuê thêm 5ha nữa, vẫn tiếp tục công thức luân canh ngô, khoai lang, cà rốt đông.

Là người gắn bó với nông nghiệp nhiều năm, hơn ai hết, ông Trần Minh Chiêu, Giám đốc HTX SXKD DVNN xã Ðiệp Nông (Hưng Hà) hiểu rõ hiệu quả to lớn mà tích tụ ruộng đất mang lại. Nhanh nhạy, nắm bắt được nhu cầu của thị trường, vụ đông này ông thuê 10ha đất của bà con để sản xuất rau sạch. Ông Chiêu cho biết: Tích tụ ruộng đất, hình thành vùng sản xuất quy mô lớn sẽ giảm chi phí lao động, giống, phân bón, thuận lợi trong việc đưa máy móc, ứng dụng kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất và quan trọng hơn cả là làm thay đổi tư duy canh tác nhỏ lẻ, phân tán truyền thống sang hướng sản xuất quy mô lớn, gắn kết với thị trường. Tôi tin tưởng đây sẽ là hướng đi mới được nhiều người “say” ruộng phát triển trong thời gian tới.

Ngân Huyền