Song, hiện nay tiến độ làm đất diễn ra khá chậm, trong khi đó lịch thời vụ đặt ra đến ngày 18/7 phải cấy xong toàn bộ diện tích để sau thu hoạch lúa mùa có quỹ đất gieo trồng cây vụ đông. Thời gian không còn nhiều, nhưng đến ngày 8/7 Hưng Hà mới làm đất được khoảng 60% diện tích, do đó các cấp, các ngành ở đây đang nỗ lực triển khai các biện pháp phấn đấu để mạ không phải chờ đất, gieo cấy đúng kế hoạch đã đề ra.

Ông Bùi Ngọc Hùng, Trưởng phòng Nông nghiệp & PTNT huyện cho biết: Khó khăn nhất hiện nay là khâu làm đất, tiến độ ở một số xã khá chậm; toàn bộ diện tích mạ gieo cơ bản đủ tuổi cấy, không lo thiếu mạ mà chỉ lo không làm xong đất. Nguyên nhân do vụ lúa xuân thu hoạch chậm 10 -15 ngày, nên nông dân vừa phải thu hoạch lúa xuân vừa làm đất trong khung thời gian ngắn.

Khi gặt lúa, nông dân chủ yếu cắt lửng nên phần rạ để lại khá dài và rất cứng cây. Do đó, các loại máy cày nhỏ rất khó cày lật đất, bà con lại phải mất thời gian cắt lại gốc để chuyển rạ lên bờ. Mặt khác, do cơ chế chính sách hỗ trợ mua máy cày chưa hợp với thực trạng hiện nay nên không khuyến khích được các hộ dân đầu tư loại máy cày có công suất lớn vào sản xuất.

Ông Hùng nhấn mạnh, như cơ chế của tỉnh hiện nay là chỉ hỗ trợ các loại máy mới từ 25 mã lực trở lên, trong khi đó các máy bán trên thị trường đa số là bán 24 mã lực, những máy có trên 25 mã lực chủ yếu là máy cũ, không nằm trong diện được hỗ trợ... Ngoài ra, lực lượng lao động trẻ, khoẻ ở nông thôn chủ yếu đi làm ăn xa, còn lại là những người trung tuổi, người già và trẻ em, do đó cũng ảnh hưởng rất nhiều tới khâu làm đất. Đồng thời, trong thời gian thu hoạch lúa xuân không lấy được sa vào đồng ruộng, nên đất mất nấm cũng gây khó khăn nhiều đến tiến độ sản xuất lúa mùa.

Theo quan sát của chúng tôi (ngày 7/7) tại cánh đồng các xã Văn Lang, Minh Hoà, Độc Lập, Hồng Minh...mặc dù lúa đã gặt xong toàn bộ diện tích, nhưng chỉ có lác đác mấy chiếc máy cày tay nhỏ làm đất; còn lại các thửa ruộng vẫn im lìm, chỏng chơ gốc rạ...Thực tế tại các cánh đồng trên, diện tích đã làm đất chỉ chiếm khoảng 30%. Như vậy, nếu so với lịch thời vụ đề ra thì chỉ còn 11 ngày là phải hoàn thành xong cả việc làm đất lẫn cấy lúa.

Để khắc phục những khó khăn trên và đẩy nhanh tiến độ làm đất gieo cấy lúa mùa kịp thời vụ, Hưng Hà đã chỉ đạo các xã hoãn tất cả các cuộc họp để tập trung vận động nông dân tận dụng tối đa thời gian đưa máy móc ra đồng làm đất. Phân công các đồng chí ủy viên Ban Thường vụ Huyện uỷ, Huyện uỷ viên đã xuống các cơ sở tháo gỡ khó khăn và đôn đốc, kiểm tra tiến độ làm đất của các xã, thị trấn. Bên cạnh đó, các phòng chức năng đã cử cán bộ kỹ thuật xuống hướng dẫn nông dân các biện pháp làm đất để tránh tình trạng sau cấy lúa bị nhiễm độc do rạ chưa phân huỷ, bờ vùng, bờ thửa không làm sạch dễ lây lan nguồn bệnh lùn sọc đen...

Ông Vũ Anh Tú, Giám đốc Xí nghiệp KTTL Hưng Hà cho biết: Để bảo đảm đủ nước cho nông dân đẩy nhanh tiến độ làm đất gieo cấy lúa mùa và không để xảy ra úng lụt các diện tích đã cấy, cũng như mạ dược trên đồng ruộng, Xí nghiệp đã chuẩn bị khá tốt phương án tưới tiêu. Cụ thể, Xí nghiệp đã bảo dưỡng bi, bạc, lưới chắn rác các trạm bơm, các cánh cống dưới đê; sửa chữa và bảo dưỡng hệ thống máy đóng mở trên 60 cống đập nội đồng; tính đến ngày 25/5/2011, Xí nghiệp đã giải phóng dòng chảy thông thoáng cho 34 km sông trục chính, 5 sông trục cấp I dài trên 60 km, 30 sông cấp II dài trên 100 km.

Đối với hệ thống sông cấp III và trục dẫn trạm bơm do các HTX quản lý cũng được UBND, HTX tổ chức giải phóng dòng chảy thường xuyên, nên hệ thống sông cơ bản đã thông thoáng. Hiện nay Xí nghiệp luôn giữ mực nước ổn định trong hệ thống để cấp nước cho các trạm bơm hoạt động bảo đảm đủ nước cho bà con làm đất, cũng như việc chủ động phòng úng từ xa...

Vụ mùa năm 2011, Hưng Hà lập kế hoạch gieo cấy 11 nghìn ha, năng suất phấn đấu đạt 63 tạ/ ha trở lên; các giống lúa ngắn ngày có năng suất cao bố trí từ 65 – 70% diện tích, như BC15, TBR1, QR1...Tính đến ngày 7/7, Hưng Hà đã cấy được trên 1 nghìn ha; phấn đấu từ ngày 10/7 sẽ tập trung cấy đại trà và cấy xong toàn bộ diện tích trước ngày 18/7.

Theo kế hoạch, Hưng Hà bố trí cấy trên 8 nghìn ha trà mùa sớm, nhưng chỉ có thể thực hiện được khoảng trên 4 nghìn ha, không đạt so với yêu cầu đặt ra. Tuy nhiên, từ nay đến khi kết thúc lịch gieo cấy, nếu nông dân không đẩy nhanh tiến độ và áp dụng các biện pháp kỹ thuật khi làm đất thì ngay cả trà trung cũng rất khó khăn, ảnh hưởng lớn tới quỹ đất giành cho vụ đông. Để vụ lúa mùa thắng lợi toàn diện và không ảnh hưởng đến vụ đông, hơn ai hết chính những người nông dân cần nâng cao ý thức, trách nhiệm về tầm quan trọng trong sản xuất trồng trọt để góp phần đưa kinh tế huyện nhà đạt các mục tiêu tăng trưởng đã đề ra.

 Bình Minh