Trên cánh đồng xã An Châu, người và máy gặt đang rất khẩn trương thu hoạch lúa để nhanh chóng đưa thóc về nhà. 

Bà Nguyễn Thị Lý, thôn Kim Châu 2, xã An Châu chia sẻ: Vụ này gia đình tôi cấy 5 sào với các giống lúa nếp, TBR225 và Thiên ưu. Thời tiết năm nay trái với quy luật, nhiệt độ những tháng đầu năm cao làm cho cây lúa rút ngắn thời gian sinh trưởng, giai đoạn lúa trỗ thì thời tiết lạnh, mưa, có gió bấc khiến lúa bị lép bóng nhiều, gần lúc gặt thì có mưa, gió to là điều kiện cho bệnh đạo ôn cổ bông, sâu đục thân phát triển, gây hại cho lúa cuối vụ nên năng suất lúa giảm.

Vụ lúa xuân 2019, An Châu cấy 231,1ha, duy trì 1 cánh đồng lớn với diện tích 50,5ha và 1 cánh đồng 4 vụ/năm với diện tích 8ha. 

Ông Đào Ngọc Thuấn, Giám đốc HTX DVNN xã cho biết: HTX đã vận động xã viên bỏ gieo vãi nhằm bảo vệ môi trường, khuyến khích xã viên cấy 10% diện tích bằng phương pháp hàng rộng, hàng hẹp và 198 hộ tham gia mô hình cấy lúa sạch bằng phân bón vi sinh Ong Biển với diện tích 25ha. Các hộ tham gia mô hình cấy lúa sạch được hỗ trợ 100% giống, sau thu hoạch HTX sẽ đứng ra thu mua toàn bộ thóc với giá thỏa thuận. Từ đầu năm đến nay, thời tiết thất thường nên cán bộ HTX thường xuyên ra đồng theo dõi tình hình sâu bệnh, tuyên truyền bà con nông dân tự kiểm tra và phun phòng, trừ kịp thời.

Cũng bị ảnh hưởng bởi thời tiết không thuận, song do áp dụng các phương pháp cấy lúa tiên tiến, phòng, trừ sâu bệnh kịp thời, đúng lịch, năng suất lúa của các hộ nông dân xã Phú Lương có giảm song vẫn đạt khoảng 2 - 2,1 tạ/ha. 

Ông Nguyễn Trọng Bát, thôn Duyên Trang Đông, xã Phú Lương cho biết: Vụ này gia đình cấy 1,3 mẫu, tất cả diện tích đều áp dụng phương pháp cấy lúa hàng rộng, hàng hẹp vừa giảm lượng giống vừa giảm công lao động lại ít sâu bệnh, cây khỏe, không bị đổ. Cả vụ chỉ phải phun thuốc sâu 2 lần, năng suất đạt 2 tạ/sào. 

Còn hộ ông Nguyễn Văn Đôn cùng thôn Duyên Trang Đông nhờ cấy lúa theo phương pháp cấy 3 hàng thì bỏ 1 hàng, giảm phát thải khí nhà kính mà toàn bộ diện tích 8 sào của gia đình ông Đôn không bị nhiễm bệnh đạo ôn cổ bông. 

Ông Đôn cho biết: Gia đình vẫn cấy 2 giống lúa truyền thống là BC15 và Q5 nhưng cấy thưa, bỏ hàng nên cây lúa cứng, khỏe hơn, khả năng chống chịu đối với sâu bệnh mới xuất hiện cao hơn. So với vụ trước thì vụ này giảm phun thuốc trừ sâu 2 lần, dù bị ảnh hưởng bởi thời tiết nhưng năng suất vẫn xấp xỉ vụ xuân năm trước. Phú Lương đang tập trung tuyên truyền để các hộ xã viên đẩy nhanh việc thu hoạch gần 300ha lúa, đồng thời giữ lấm mặt ruộng, gặt đến đâu cày lồng rạ đến đó để vệ sinh đồng ruộng, ngăn lúa chét phát triển, giảm sâu bệnh. 

Ông Nguyễn Hữu Tiến, Chủ tịch UBND xã Phú Lương cho biết: Do làm tốt công tác tuyên truyền nên các hộ nông dân nhận thức được tác hại của bệnh đạo ôn cổ bông, phun phòng, trừ trước nên diện tích nhiễm bệnh này rất ít, nếu bị thì cũng được dập ngay. Bởi thế, năng suất lúa vụ xuân năm 2019 của xã vẫn xấp xỉ vụ xuân năm 2018.

Nông dân xã Phú Lương (Đông Hưng) tập trung thu hoạch lúa xuân.

Vụ lúa xuân năm nay, huyện Đông Hưng gieo cấy được gần 11.500ha. Trong đó diện tích lúa chất lượng chiếm 30 - 40%, nhóm lúa thuần, lúa lai có năng suất cao 60 - 65%. Vụ xuân này, huyện áp dụng triệt để biện pháp 3 giảm, 3 tăng, kỹ thuật canh tác lúa cải tiến SRI, phương pháp gieo cấy hàng rộng, hàng hẹp, tập trung giảm lượng giống, phân đạm, thuốc bảo vệ thực vật, giảm lượng nước tưới. Các HTX DVNN đã làm tốt khâu dịch vụ giống, phân bón, thuốc trừ sâu và dịch vụ thủy lợi, cán bộ khuyến nông bám sát đồng ruộng hướng dẫn bà con nông dân gieo cấy bảo đảm đúng khung thời vụ, chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật. Sản xuất vụ xuân năm nay dù thời tiết diễn biến trái với quy luật, ảnh hưởng không nhỏ đến sự sinh trưởng, phát triển, đơm bông của cây trồng, nhất là cây lúa nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp, đưa ra nhiều giải pháp, đồng thời làm tốt công tác điều tra, dự tính, dự báo sâu bệnh. Do vậy, sâu bệnh hại được kiểm soát, phòng, trừ kịp thời... năng suất lúa dự kiến xấp xỉ vụ xuân năm 2018, ước đạt từ 70 - 71 tạ/ha.

Ông Hoàng Đức Kiếm, Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Hưng cho biết: Các địa phương trong huyện đang huy động máy móc, phương tiện, nhân lực để thu hoạch nhanh, gọn diện tích lúa xuân còn lại theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng”, thu hoạch đến đâu làm đất đến đó, lồng vùi rơm rạ kết hợp sử dụng các chế phẩm sinh học phân hủy nhanh nhằm tránh ngộ độc hữu cơ cho lúa mùa. Đồng thời triển khai sản xuất vụ mùa trong khung thời vụ tốt nhất bảo đảm diện tích, năng suất và sản lượng đề ra.

Thu Hiền