Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, huyện Quỳnh Phụ tập trung chỉ đạo nông dân các địa phương khẩn trương thu hoạch lúa xuân với phương châm “xanh nhà hơn già đồng” để bảo đảm năng suất, thời vụ sản xuất.

Năm 2018, Quỳnh Phụ là một trong những địa phương đạt năng suất lúa xuân cao nhất tỉnh. Với khí thế và niềm tin thắng lợi trong sản xuất, ngay từ đầu vụ xuân năm 2019, cả hệ thống chính trị đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nông dân gieo cấy đúng lịch thời vụ, chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật, phòng, trừ sâu bệnh tốt. Nhờ đó, lúa xuân của Quỳnh Phụ chín đều, bông to, tỷ lệ hạt chắc trên bông cao trên các trà giống như BC15, Thiên ưu, lúa lai...

Nông dân xã Quỳnh Hải (Quỳnh Phụ) thu hoạch lúa xuân.

Không khí hăng say thu hoạch mùa vàng lan tỏa trên cánh đồng thôn Lê Xá, xã Quỳnh Hải. Dù trời nắng gắt nhưng chúng tôi vẫn cảm nhận được niềm vui được mùa trên mỗi khuôn mặt người nông dân nơi đây. Vừa nhanh tay xếp những bao thóc trĩu nặng lên xe, bà Lâm Thị Khuyên, xóm 3, thôn Lê Xá hồ hởi chia sẻ: Vụ xuân năm nay gia đình tôi cấy 7 sào lúa Đài thơm, Thiên ưu. Nhờ áp dụng đúng kỹ thuật canh tác, chấp hành đúng khung thời vụ, chủ động nguồn nước... nên toàn bộ diện tích lúa của gia đình phát triển tốt và đã cho thu hoạch. Dự kiến, toàn bộ diện tích lúa xuân của gia đình cho năng suất trên 2 tạ/sào, sau khi gặt xong gia đình tiếp tục cải tạo đất tranh thủ trồng rau màu ngắn ngày và chuẩn bị sản xuất vụ mùa. Với 10 máy gặt tập trung, đến nay Quỳnh Hải đã thu hoạch được trên 85% diện tích, dự kiến đến ngày 10/6 địa phương sẽ hoàn thành thu hoạch lúa xuân.

Niềm vui được mùa của nông dân Quỳnh Phụ.

Vụ xuân năm nay, xã Quỳnh Minh gieo cấy 215ha với 100% giống lúa ngắn ngày, lúa thuần như BC15, TBR225... chiếm 50% diện tích, còn lại là các giống lúa chất lượng cao như Bắc thơm 7, N87, T10... Mặc dù lúa đại trà trỗ vào cuối tháng 4 gặp thời tiết bất lợi, một số diện tích nhiễm sâu bệnh nhưng không ảnh hưởng lớn đến năng suất của địa phương. Đến nay, toàn bộ diện tích lúa đang được nông dân khẩn trương thu hoạch để chuẩn bị quỹ đất sản xuất vụ đông sớm. Ông Đặng Văn Đằng, Giám đốc HTX DVNN xã cho biết: Vụ xuân năm nay thời tiết diễn biến bất lợi nhưng địa phương đã chủ động trong công tác điều hành sản xuất theo đúng đề án, làm tốt các khâu bảo vệ thực vật, thủy lợi, nhân dân có nhiều kinh nghiệm trong sản xuất... nên toàn bộ diện tích lúa của Quỳnh Minh phát triển tốt. Cuối tháng 5, lúa chín đều, đẹp, được nông dân thu hoạch, trên 70% diện tích sử dụng máy gặt nên nhiều thôn như Thượng Xá, An Ký Đông, An Ký Trung... có tiến độ thu hoạch lúa xuân khá nhanh. Đến nay, diện tích lúa xuân của Quỳnh Minh đã được gặt trên 95%, dự kiến cho năng suất gần 70 tạ/ha. Song song với đó, xã tích cực tuyên truyền để bà con nông dân tập trung vệ sinh đồng ruộng, cải tạo đất... chuẩn bị sản xuất vụ đông sớm. Cùng với Quỳnh Minh, các xã Quỳnh Ngọc, Quỳnh Hoa, An Ấp, Quỳnh Hoàng, An Ninh... tiến độ thu hoạch lúa xuân nhanh gọn.

Ông Nguyễn Đình Triệu, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Quỳnh Phụ cho biết: Để bảo đảm năng suất, sản lượng và tiến độ sản xuất, huyện chỉ đạo các địa phương tập trung nhân lực, phương tiện thu hoạch lúa xuân nhanh gọn, dự kiến trung tuần tháng 6 Quỳnh Phụ sẽ hoàn thành thu hoạch lúa xuân. Cùng với đó, huyện đẩy mạnh công tác tuyên truyền kế hoạch sản xuất vụ mùa, khuyến cáo nông dân cày lật đất ngay kết hợp giữ nước mặt ruộng để gốc rạ nhanh hoai mục, thực hiện nghiêm quy hoạch vùng lúa tái sinh để trồng cây vụ đông ưa ấm. Chủ động bố trí cơ cấu giống lúa, trà lúa mùa hợp lý, quỹ đất gieo mạ, cấy lúa mùa đúng thời vụ. Vận động nông dân các địa phương tích cực gieo trồng cây màu hè trên diện tích đất bãi, đất sau thu hoạch cây màu xuân.

* Thời điểm này, hàng nghìn héc-ta lúa xuân của Vũ Thư đang đồng loạt chín rộ. Tranh thủ điều kiện thời tiết thuận lợi, nông dân các địa phương trong huyện huy động nhân lực, máy móc khẩn trương tiến hành thu hoạch lúa xuân.

Mặc cho tiết trời nắng nóng như đổ lửa, mấy ngày nay, trên các xứ đồng của xã Tự Tân vẫn rộn vang tiếng máy gặt, nông dân chuẩn bị sẵn sàng bao bì, phương tiện, nhanh chóng vận chuyển thóc về nhà. Trên cánh đồng Bãi Ngoài, thôn Đông An, trong lúc chờ đến lượt ruộng nhà mình, bà Phạm Thị Xuyên hỗ trợ các hộ đã gặt vận chuyển từng bao thóc về nhà. Bà Xuyên chia sẻ, gia đình bà có 5 sào lúa xuân, đến nay đều đang chín rộ. Trước khi lúa chín, gia đình bà và nhiều hộ có lúa ở cánh đồng bảo nhau đăng ký diện tích, giao ruộng cho chủ máy gặt nên hôm nay, khi lúa chín 90%, chủ máy tự giác đưa máy gặt đến thu hoạch, bà chỉ cần mang bao ra nhận thóc và vận chuyển thóc về nhà, rất thuận tiện. Ước tính, lúa TBR225 của gia đình bà cho năng suất hơn 2 tạ/sào, tương đương với vụ xuân năm ngoái.

Nông dân thôn Đại An, xã Tự Tân (Vũ Thư) thu hoạch lúa xuân.

Tạm dừng hoạt động của máy gặt,  ông Nguyễn Duy Băng, chủ máy gặt chia sẻ: Mặc dù máy gặt chủ yếu phục vụ thu hoạch lúa của nông dân xã Vũ Đoài nhưng thời điểm này lúa ở Tự Tân đang chín rộ, tôi di chuyển máy sang đây để đẩy nhanh tiến độ thu lúa. Máy gặt có công suất 68 mã lực, trung bình thu hoạch khoảng 10 phút được 1 sào lúa. Ở vụ xuân này, tiến độ thu hoạch lúa gấp gáp, máy gặt của tôi hầu như hoạt động cả ban đêm để phục vụ bà con. Tổ thợ máy gặt có 3 thành viên, ngoài điều khiển máy, các thành viên còn hỗ trợ nông dân khâu đóng thóc vào bao, thậm chí khi bà con có nhu cầu, tổ thợ máy còn huy động thêm nhân lực thực hiện dịch vụ vận chuyển thóc về tận sân.

Ông Phạm Hữu Tầng, Phó Giám đốc HTXNN xã Tự Tân cho biết: Vụ xuân này, nông dân địa phương gieo cấy 249ha lúa, chủ yếu là giống lúa T10, TBR225. Thời điểm này, hầu hết các trà lúa đang chín rộ, HTX tập trung tuyên truyền, vận động nông dân khẩn trương huy động nhân lực, phương tiện, máy móc tiến hành thu hoạch nhanh gọn lúa xuân. Cùng với 10 máy gặt đập liên hợp tại địa phương, HTX khuyến khích bà con mời gọi các chủ máy gặt trong và ngoài tỉnh về phục vụ nông dân thu hoạch lúa xuân. Đến ngày 3/6, nông dân đã thu hoạch được 40ha lúa, phấn đấu đến ngày 15/6 thu hoạch xong 100% diện tích lúa xuân. Sau thu hoạch lúa, HTX hướng dẫn nông dân khẩn trương tiến hành thu rơm rạ, giải phóng mặt ruộng, làm cỏ vệ sinh và rắc vôi bột khử trùng đồng ruộng đồng thời gieo mạ, chuẩn bị sản xuất vụ mùa. Vụ mùa năm nay, HTXNN xã Tự Tân cung ứng trên 7 tạ thóc giống TBR225 phục vụ bà con sản xuất.

Không khí hối hả thu xuân - làm mùa trên khắp các xứ đồng huyện Vũ Thư.

Cùng với Tự Tân, 41/41 HTXNN trên địa bàn huyện Vũ Thư đang tập trung cao huy động nhân lực, phương tiện thu hoạch lúa xuân. Ông Trần Đức Toản, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: Vụ xuân năm nay, Vũ Thư có 8.000ha lúa, trong đó giống lúa chất lượng cao chiếm 52,9% diện tích. Đến nay, toàn huyện đã thu hoạch được 2.000ha lúa, chủ yếu trà lúa sớm trồng cây màu vụ hè. Lúa đại trà chín rộ trong khoảng từ ngày 5 - 15/6. Thời vụ thu hoạch lúa xuân rất ngắn và sát với khung thời vụ gieo cấy lúa mùa, do đó, để bảo đảm tiến độ sản xuất, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, đôn đốc các địa phương tập trung cao công tác thu xuân, làm mùa. Thuận lợi là năm nay, nhiều nông dân đã đầu tư mua sắm máy gặt, đưa tổng số máy gặt đập liên hợp trên toàn huyện khoảng 300 máy, tăng khoảng 100 máy so với năm ngoái, giúp đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa xuân. Ngoài máy gặt đập của nông dân trong huyện, các địa phương mời gọi các chủ máy gặt tỉnh ngoài để tăng cường máy móc, phương tiện hỗ trợ nông dân thu hoạch lúa kịp thời. Huyện vận động nông dân tiến hành thu hoạch lúa xuân khi lúa chín khoảng 80 - 90% theo phương châm “xanh nhà hơn già đồng” để bảo đảm năng suất lúa cao nhất, chất lượng tốt nhất, đề phòng thời tiết diễn biến xấu. Thời điểm này, ngoài thu hoạch lúa xuân, các HTXNN đang tập trung cao vận động nông dân giải phóng chân đất diệc mạ, tiến hành làm đất, gieo mạ để chuẩn bị cấy lúa vụ mùa. Riêng các HTXNN ở xã Duy Nhất đã hoàn thành gieo 10ha mạ từ ngày 2/6 với giống lúa nếp cái hoa vàng truyền thống để cấy hơn 100ha lúa nếp vụ mùa.

Điều kiện thời tiết nắng ráo tạo đà thuận lợi để nông dân Vũ Thư đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa tập trung trong khoảng từ ngày 5 - 15/6, phấn đấu đến ngày 20/6 toàn huyện thu hoạch xong diện tích lúa xuân để chuyển trọng tâm sang làm đất, sản xuất vụ mùa.

Trịnh Cường - Quỳnh Lưu