Trên triền đê sông Hồng đoạn qua xã Việt Hùng, cách bãi thu gom rác thải tập trung của xã chỉ khoảng 500m là một bãi rác thải khác của thôn Phú Chử. Là thôn loại 1 với hơn 1.000 hộ dân nhưng toàn bộ lượng rác thải của thôn chỉ được thu gom về rồi đổ ngay ven đê. Khi bãi rác quá tải, ruồi, nhặng, túi nilon và các kiểu rác thải tràn lan từ mặt đê chạy xuống ruộng bãi liền kề. 

Anh Bùi Văn Hữu, thôn Phú Chử cho biết: Gia đình tôi ở cách bãi rác vài trăm mét, mỗi khi gió to thổi về thì cả xóm phải chịu mùi hôi thối. Đặc biệt, mỗi lần quá tải, người ta đốt rác tạo thành mùi khét lẹt. Hàng ngày vẫn phải hít thở không khí ô nhiễm, ai cũng lo lắng về sức khỏe... Ngoài bãi rác này, trên đoạn đê dài khoảng 3 - 4km đồng thời cũng là tuyến đường trục chính nối xã Việt Hùng với xã Đồng Thanh, xã Hồng Lý, dễ dàng bắt gặp những bãi rác thải tự phát nằm dọc triền đê. Nhiều bao, bọc nilon rác vứt ngổn ngang ngay trên mặt đê.

Rác trên cánh đồng thôn Khê Kiều, xã Minh Khai.

Không riêng tuyến đê này mà tại hầu hết các tuyến đê và nhiều tuyến đường giao thông, cánh đồng, nghĩa trang, khu dân cư, lòng sông, lòng máng trên địa bàn huyện Vũ Thư cũng tồn tại rác thải tự phát gây ô nhiễm môi trường. 

Ông Lại Trường Sơn, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết: Thực hiện Công điện số 17/CĐ-UBND ngày 13/12/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc xử lý rác thải sinh hoạt, thời gian qua, huyện Vũ Thư đã quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân; rà soát, thống kê toàn bộ các điểm tập trung rác thải tự phát để huy động lực lượng, máy móc giải tỏa, xử lý kịp thời. Huyện giao trách nhiệm cho lãnh đạo các xã, thị trấn chịu trách nhiệm về công tác xử lý các bãi rác thải tự phát trên địa bàn quản lý. Thực tế cho thấy, rất nhiều địa phương vào cuộc quyết liệt nhờ đó hàng trăm điểm đen rác thải đã được xóa bỏ, nhất là các bãi rác tự phát trong khu dân cư, ven tuyến quốc lộ, tỉnh lộ. Tuy nhiên, một số địa phương còn lơ là trong việc xử lý nên chưa xóa bỏ được các bãi rác tự phát. Một số địa phương gặp khó khăn trong việc quy hoạch bãi rác thải, chưa tìm được hướng xử lý rác thải hiệu quả. Ở một số địa bàn giáp ranh giữa các địa phương có tình trạng né tránh, đùn đẩy trách nhiệm của các xã, thôn trong việc xử lý rác thải dẫn đến các bãi rác vẫn tồn tại. Ngoài ra, nguyên nhân lớn nhất là ý thức của một bộ phận nhân dân rất hạn chế, còn tư tưởng “cứ nhà mình sạch là được, còn bẩn thì bẩn chung” nên mang rác vứt bừa bãi nơi công cộng. Do đó, hiện nay còn tồn tại không ít bãi rác thải gây bức xúc cho người dân như: bãi rác trên cánh đồng thôn Khê Kiều (Minh Khai), Phú Chử (Việt Hùng), triền đê đoạn qua xã Đồng Thanh, đê Trà Lý qua xã Song Lãng… Huyện vẫn đang tiếp tục kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các địa phương tăng cường xử lý rác thải, địa phương nào để tồn tại các bãi rác tự phát trên địa bàn mà bị phát hiện sẽ chịu trách nhiệm trước huyện. Đây cũng được coi là một tiêu chí đánh giá thi đua của địa phương trong việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Rác tràn mặt sông trục đoạn nối hai xã Tam Quang - Dũng Nghĩa.

Tân Lập là một trong những địa phương rất quyết liệt và kiên trì trong việc xóa các điểm đen rác thải, đến nay cơ bản các tụ điểm rác thải tự phát lớn trên địa bàn đã được xóa bỏ, tuy nhiên những điểm xả rác thải nhỏ lẻ vẫn còn tồn tại rải rác ở các khu dân cư, cánh đồng. 

Chia sẻ khó khăn của chính quyền địa phương về xử lý rác thải, ông Trần Mạnh Tưởng, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Kinh phí dành cho hoạt động xử lý rác thải, bảo vệ môi trường hạn chế, hệ thống cơ sở vật chất trong việc thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt của hộ gia đình còn yếu và thiếu cộng với ý thức của nhiều người dân chưa cao khiến cho hầu hết các địa phương gặp khó khăn khi xử lý rác thải tràn lan. Một số địa phương thực sự “bất lực” trước tình trạng xả rác thải sinh hoạt bừa bãi tại những khu vực xa dân cư như mương máng, cánh đồng, nghĩa trang... Nếu có sự kiên trì và quyết liệt, đồng bộ của chính quyền các cấp và người dân tôi nghĩ sẽ giảm tối đa các bãi rác tự phát này, ngược lại chỉ cần chính quyền không giám sát chặt chẽ, xóa ngay từ ban đầu, để bãi rác tồn tại lâu dần sẽ rất khó xóa.

Những bãi rác thải tràn lan đã và đang từng ngày làm ô nhiễm không khí, nguồn nước, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, sinh hoạt của người dân. Cần có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của các cấp chính quyền và sự chung tay góp sức của mỗi người dân để tìm lại môi trường trong sạch.  

Hà Phương