Xí nghiệp Khai thác công trình thủy lợi (KTCTTL) huyện Vũ Thư được giao quản lý 150km sông trục chính, sông trục cấp I và sông trục cấp II. Thực tế tình trạng vi phạm Pháp lệnh Khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi trên địa bàn huyện đã diễn ra từ lâu, khá phổ biến trên tất cả các tuyến sông nhưng chưa được quan tâm xử lý.

 Năm 2016, lực lượng chức năng của Xí nghiệp KTCTTL huyện đã phát hiện 34 trường hợp vi phạm; từ đầu năm 2017 đến nay phát hiện thêm 8 trường hợp vi phạm Pháp lệnh Khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi. Các hành vi vi phạm chủ yếu là làm lều quán, bến bãi tập kết vật liệu xây dựng, lán để xe trong hành lang bảo vệ công trình thủy lợi.

 Điển hình như trên sông Bồng Tiên thuộc địa phận xã Vũ Tiến ngày càng xuất hiện nhiều hộ dân xây dựng công trình tạm như lều quán làm nơi sản xuất, kinh doanh; đổ nền bê tông cứng trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi… Bên cạnh đó, các vật cản như bèo bồng, đăng đó, vó bè đã làm hạn chế khả năng tiêu nước ra các sông trục chính, gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.

Ông Phạm Văn Tiển, Phó Giám đốc Xí nghiệp KTCTTL huyện Vũ Thư cho biết: Những vi phạm trên không những làm thu hẹp mặt cắt ướt lòng sông mà còn làm giảm khả năng tiêu thoát nước, ảnh hưởng đến công tác phòng, chống lụt, bão, gây bồi lắng lòng sông. Hiện nay, tình trạng vi phạm Pháp lệnh Khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi chủ yếu xuất hiện trên sông Bồng Tiên, sông Cự Lâm, sông Ngũ Tổng, sông 223 Nam, sông 223 Bắc... Tất cả các trường hợp vi phạm trên đều được Xí nghiệp lập biên bản gửi cho chính quyền địa phương xử lý. Tuy nhiên, kết quả đạt được rất thấp, thậm chí chính quyền địa phương biết sai phạm nhưng vẫn không xử lý, giải tỏa dẫn đến số vụ vi phạm tồn đọng nhiều. Bên cạnh đó, do ý thức của một bộ phận người dân chưa nhận thức đúng quy định của pháp luật về bảo vệ công trình thủy lợi nên đã đổ phế thải xuống lòng sông, xây dựng lều quán, thả đăng đó trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi. 

Thực hiện Chỉ thị số 11/CT-UBND của UBND tỉnh về việc giải tỏa, chống lấn chiếm, sử dụng trái phép trong phạm vi hành lang công trình bảo vệ cầu, cống, đường thủy nội địa, công trình thủy lợi và đê điều, Xí nghiệp KTCTTL huyện đã phối hợp với UBND hai xã Minh Quang và Vũ Đoài tổ chức ra quân phát quang, giải tỏa cây cối được hơn 3km trên tuyến sông Lạng và sông Bồng Tiên. 

Ngoài ra, Xí nghiệp cũng đã phối hợp với UBND huyện Vũ Thư tháo dỡ được 2 cầu kiên cố do người dân tự ý xây dựng trái phép trên sông 223 Nam thuộc địa phận xã Vũ Vinh. Bên cạnh đó, UBND huyện Vũ Thư cũng đã chỉ đạo các địa phương giải tỏa được một số hộ vi phạm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi nội đồng tại các xã Đồng Thanh, Dũng Nghĩa, Song Lãng, Nguyên Xá, Tự Tân…

Để giải quyết dứt điểm tình trạng trên, Xí nghiệp KTCTTL huyện Vũ Thư đề nghị chính quyền các xã, thị trấn tăng cường công tác kiểm tra, phối hợp để xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm công trình thủy lợi. Bên cạnh đó, ngành chức năng cần tăng mức xử phạt cho chính quyền cấp xã vì đây là cấp quản lý và trực tiếp xử lý các vi phạm ngay khi mới phát sinh, đồng thời có chế tài xử lý khi cấp xã không xử lý theo thẩm quyền; quy định cụ thể hành lang bảo vệ đối với công trình thủy lợi, nhất là hành lang bảo vệ các sông trục chìm vì hiện nay hành lang bảo vệ sông trục chưa rõ ràng, chủ yếu dựa vào đồ án thiết kế được duyệt sau nhiều năm, tình trạng lấn chiếm xảy ra tràn lan do đó khi tiến hành tu bổ, nạo vét gặp rất nhiều khó khăn; quy định cụ thể nguồn kinh phí thực hiện quyết định xử phạt hành chính khi đối tượng vi phạm hành chính không có khả năng chi trả cho công tác cưỡng chế của cơ quan có thẩm quyền…

Phạm Hưng