Năm 1971, chàng thanh niên Phạm Xuân Tởi khi ấy vừa tròn 20 tuổi nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, tình nguyện viết đơn lên đường nhập ngũ và được biên chế vào Trung đoàn 27, Sư đoàn 320B, tham gia chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị. Kỷ niệm về những tháng ngày chiến đấu dường như vẫn vẹn nguyên trong tâm trí người lính già. CCB Phạm Xuân Tởi chia sẻ: Từ khi trở về với đời thường, tôi luôn nặng lòng với những người đồng chí, đồng đội đã hy sinh và còn nằm lại nơi chiến trường. Ngày ấy, khi đồng đội hy sinh sẽ được chúng tôi an táng kèm thông tin cá nhân hoặc những vật dụng dễ nhận biết; tuy nhiên, có những người đã hòa mình vào với đất mẹ khiến công tác tìm kiếm, quy tập hết sức khó khăn, hình ảnh các anh ngã xuống luôn đau đáu trong trái tim tôi. Vì vậy, tôi luôn cố gắng tìm kiếm thông tin của họ từ những người đồng đội, sở lao động - thương binh và xã hội các tỉnh, thành phố hoặc ban liên lạc các đơn vị... Mặc dù chặng đường tìm kiếm thông tin đồng đội còn nhiều khó khăn, vất vả nhưng được gia đình ủng hộ, bạn bè giúp đỡ, cấp ủy, chính quyền các địa phương tạo điều kiện, tôi luôn tin rằng mình sẽ đưa được nhiều đồng đội về với quê hương.

Dù mưa hay nắng, cứ vào dịp lễ, tết, ngày kỷ niệm, người dân xã Quỳnh Hội lại thấy CCB Phạm Xuân Tởi cùng những người đồng đội có mặt tại nghĩa trang liệt sĩ địa phương để vệ sinh, thắp hương tưởng nhớ những người đã hy sinh. Suốt chặng đường 20 năm đi tìm thông tin chiến sĩ, CCB Phạm Xuân Tởi gặp rất nhiều khó khăn khi thông tin cung cấp bị sai lệch, nhiều CCB đã cao tuổi, trí nhớ không còn tốt; gia đình liệt sĩ thường hay tin vào yếu tố tâm linh nên quá trình vận động rất vất vả. Rất may, suốt chặng đường đó, ông Tởi luôn có gia đình và đồng đội là nguồn động viên to lớn giúp ông tiếp tục hành trình thiện nguyện của mình.

CCB Phạm Xuân Tởi cho biết: Dù đã rất nỗ lực nhưng vẫn còn nhiều liệt sĩ chưa thể về với gia đình - đây là điều day dứt nhất đối với tôi. Tôi luôn tâm nguyện ngày nào còn sống tôi còn đi tìm đồng đội, còn chăm sóc các phần mộ của họ, vì với tôi đó là điều thiêng liêng nhất.

Hàng vạn lá thư đã được ông Tởi gửi đến khắp mọi miền Tổ quốc, nhiều thư không có hồi âm nhưng có những lá thư đã hoàn thành trọng trách cao cả. Trong 20 năm đi tìm đồng đội, CCB Phạm Xuân Tởi đã tìm được hàng chục ngôi mộ và đưa hài cốt các liệt sĩ về với địa phương. Lần gần đây nhất, ông đã phối hợp cùng gia đình liệt sĩ Nguyễn Kim Sơn, xã Thụy Chính (Thái Thụy) tìm kiếm và đưa hài cốt liệt sĩ về an táng tại nghĩa trang liệt sĩ địa phương. Với ông, đưa được đồng đội về quê nhà là phút giây xúc động nhất vì khi ấy ông đã thực hiện được lời thề với đồng đội đã hy sinh.

Ông Nguyễn Quốc Quỳnh, Chủ tịch Hội CCB huyện Quỳnh Phụ đánh giá: CCB Phạm Xuân Tởi là người nhiệt tình, trách nhiệm với công tác hội. Trên cương vị Trưởng ban liên lạc Hội chiến sĩ Thành cổ Quảng Trị 1972 huyện Quỳnh Phụ, ông và đồng đội đã tích cực tham gia hoạt động tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; tích cực tham gia các phong trào, hoạt động của địa phương. Đặc biệt, ông không chỉ tìm kiếm được hài cốt những người đồng đội đã ngã xuống mà còn rất trách nhiệm khi phối hợp với gia đình liệt sĩ tổ chức an táng trọng thể, đúng nghi thức. CCB Phạm Xuân Tởi cũng đã vận động các nhà hảo tâm xây dựng bia tưởng niệm chiến thắng của quân đội ta tại cầu Tây (thị trấn Quỳnh Côi) và tại cầu Hiệp, xã Quỳnh Giao (Quỳnh Phụ), đây là những địa chỉ đỏ cách mạng, được ông và đồng đội xây dựng để giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho thế hệ trẻ.

Tiến Đạt