Chúng ta cũng còn có thể kể ra rất nhiều những lời nói về ông như vậy, nhưng tôi vẫn thích sự vinh danh giản dị và đầy tình nghĩa tha thiết, một tên gọi mà hàng triệu những người lính dưới quyền ông đã gọi: “Ðại tướng Võ Nguyên Giáp, người Anh cả của Quân đội nhân dân Việt Nam”. Hay một tên gọi khác, mà những cán bộ làm việc gần ông thường gọi: Anh Văn!

Ðọc lại “Bình Ngô Ðại Cáo”, một thời hào hùng của lịch sử đánh giặc giữ nước Việt Namon>, chúng ta thấy Nguyễn Trãi đã viết: “Tướng sĩ một long phụ tử, hòa nước sông chén rượu ngọt ngào…”. Thời đại đánh giặc của chúng ta hôm nay cũng thế. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng được gọi là Người cha thân yêu của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam và Ðại tướng Võ Nguyên Giáp được gọi là Người Anh cả của quân đội.

Cuộc chiến đấu đánh giặc giữ nước của chúng ta đã viết vào thế kỷ 20 những trang chói lọi, 30 năm là dài lâu, nhưng 30 năm cũng là một chớp mắt của lịch sử. Trong 30 năm ấy, nhân dân và quân đội ta đã đánh thắng ba kẻ thù hùng mạnh đến từ ba châu lục. Ðầu tiên là phát xít Nhật đến từ châu Á, rồi thực dân Pháp đến từ châu Âu và cuối cùng là đế quốc Mỹ đến từ châu Mỹ.

Khi nói đến những thắng lợi vĩ đại ấy, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp nói: “Vinh quang lớn lao đó thuộc về nhân dân Việt Nam anh hùng, thuộc về Ðảng cộng sản Việt Nam quang vinh và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Người anh hùng giải phóng dân tộc, nhà văn hóa lớn và người cha thân yêu của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam”.

Một lần có một nhà báo đến gặp và có ý định viết về ông. Ông đã đưa cho nhà báo ấy một tờ báo Le Monde số mới nhất, trên bìa có in ảnh ông và dòng chữ Ma Victoire (Chiến thắng của tôi!). Ông than phiền, tại sao họ lại viết như thế? Ðiện Biên Phủ là chiến thắng của cả dân tộc chúng ta.

Một nhà báo phương Tây trong một lần phỏng vấn ông, đã hỏi:

-Thưa ngài, ai là vị tướng người Việt Namon> giỏi nhất?

Ông đã trả lời ngay không cần suy nghĩ:

- Ðó là nhân dân Việt Namon>!

Ông cho rằng, những thắng lợi trên chiến trường, xét cho cùng là do những người trực tiếp chiến đấu quyết định. Hàng mấy chục triệu nhân dân Việt Namon> ở cả hai miền Nam Bắc và hàng triệu những người lính dũng cảm đã làm nên chiến thắng.

Một lần một nhà nghiên cứu quân sự nước ngoài nêu câu hỏi:

- Tại sao một nhà giáo dạy sử, không qua một trường lớp quân sự nào, lại được trao làm Tổng Tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam và đã đánh thắng nhiều kẻ thù xâm lược?

Ðại tướng Võ Nguyên Giáp đã trả lời:

Câu hỏi này, xin ông hỏi lại Chủ tịch Hồ Chí Minh!

Ðây chính là một sự lựa chọn vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh và lịch sử đã chứng minh rằng sự lựa chọn ấy là hoàn toàn đúng.

Ngay lần đầu tiên gặp Bác ở Thúy Hồ, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc năm 1940, đồng chí Vương đã căn dặn ông: “Chú phải chú ý học thêm quân sự”. Và sau này qua tài năng và phẩm chất của ông, Bác Hồ đã hoàn toàn tin tưởng vào người học trò, người cộng sự gần gũi của mình.

Khi thành lập đội vũ trang tuyên truyền giải phóng quân, Bác nói: Việc này giao cho chú Văn phụ trách. Và tháng 1 năm 1954, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp đến Khuổi Tát, một bản nhỏ người Dao trên núi cao, để chào Bác trước khi ra mặt trận Ðiện Biên Phủ. Bác dặn: “Tổng tư lệnh ra mặt trận. Tướng quân tại ngoại, trao cho chú quyền quyết định. Trận này quan trọng, phải đánh cho thắng. Chắc thắng mới đánh, không chắc thắng không đánh!”.

Với con mắt của một thiên tài, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặt niềm tin vào ông và những lời dặn dò của Bác bao giờ cũng được ông ghi nhớ. Ông luôn luôn căn dặn quân đội của mình: “Ðừng bao giờ quên cái gốc của mình là từ nhân dân mà ra. Ở đâu và trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng không được phụ tấm lòng trông đợi của nhân dân”.

Ðại tướng Võ Nguyên Giáp nói: Học thuyết quân sự Việt Namon> đã được phát triển từ những kinh nghiệm lịch sử của ông cha, lấy nhỏ thắng lớn, lấy yếu thắng mạnh, lấy ít địch nhiều. Trả lời câu hỏi của một nhà báo phương Tây:

- Thưa ngài, nhà quân sự nào trên thế giới đã là thần tượng của ông?

Ðại tướng trả lời ngay:

- Ðó là Trần Hưng Ðạo, Nguyễn Trãi, Quang Trung!

Tháng 11 năm 1995, theo đề nghị của phía Mỹ, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp đã tiếp ông Rô – Bớt Mắc Namara, nguyên Bộ trưởng Quốc phòng dưới thời hai Tổng thống Kennedy và Giôn Sơn. Trong câu chuyện, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp đã nói:

- “Trong cuốn sách “Hồi tưởng” của Ngài, có một điều tôi cho là đúng. Ðó là Mỹ đánh Việt Namon> mà không hiểu gì về lịch sử, địa lý, văn hóa, phong tục tập quán, về con người Việt Namon> nói chung và những người lãnh đạo Việt Namon> nói riêng.

Chúng tôi có một nền văn hóa bền vững, có một học thuyết quân sự độc đáo đã được thử thách trong lịch sử. Vì vậy mà chúng tôi đã thắng”.

Ông Mắc Namara đáp:

- Vâng, đúng là như vậy!

Một nhà sử học Việt Namon> đã viết: Có lẽ trong những năm dạy sử ở trường Thăng Long, đã hình thành nên tư duy quân sự của ông”.

Năm 2001, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp 90 tuổi. Ông cho mời hai người khách từ Ðiện Biên Phủ về Hà Nội. Ðó là cụ Bạc Cầm Bóng và cụ Lò Văn Nhay, hai người đã từng giúp việc cho Ðại tướng ở Sở chỉ huy Mường Phăng, Ðiện Biên Phủ.

Cụ Bóng về đến Hà Nội, vừa bước vào nhà đã thấy Ðại tướng tươi cười ra đón. Câu đầu tiên của ông là một câu tiếng Thái: “Hoạt lươn te điều ti noọng căn” Về đây là nhà rồi, đừng khách sáo nhé! Thế là cụ Bóng ôm lấy người đại tướng già của mình mà khóc!

Mọi người kể rằng, lên thăm chiến trường Ðiện Biên Phủ lần nào Ðại tướng cũng không ngăn được nước mắt. Ông nói nhìn hàng trăm những bia mộ vô danh là ông lại nhớ đến hình ảnh những người chiến sĩ trẻ xông lên trong khói lửa!.

Tháng 9 năm 1973, Chủ tịch Phiđen castro đã sang thăm Việt Namon> và gặp Ðại tướng Võ Nguyên Giáp. Ông nói:

“Tôi đã đọc lịch sử chiến tranh. Từ trước đến nay chưa từng có một cuộc chiến tranh nào mà một nước nhỏ, kinh tế lạc hậu như Việt Namon> mà vẫn đánh thắng Pháp và Mỹ. Ðó là vô song. Trên thế giới chưa từng có. Trong lịch sử chưa từng thấy!”.

Ðại tướng Võ Nguyên Giáp - Anh Văn kính mến và thân thiết đã từ biệt chúng ta!

Ngay trong đêm, nhiều hãng tin lớn trên thế giới đã đồng loạt đưa tin về Ðại tướng trên vị trí nổi bật. Stanley Karnow nhà báo kiêm nhà sử học Mỹ đã viết:

“Sau Chủ tịch Hồ Chí Minh, Võ Nguyên Giáp là nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử Việt Namon> thế kỷ XX”. Tân Hoa Xã viết: “Ðại tướng Võ Nguyên Giáp là vị Anh hùng. Ông là người được nhân dân Việt Namon> tôn kính, chỉ sau Chủ tịch Hồ Chí Minh”.

Bùi Công Bính

(Thành phố Thái Bình)