Sáng ngày 27/5, các hộ dân sinh sống ở tổ dân phố số 7, phường Phú Khánh (thành phố Thái Bình) rất hoang mang vì cả bầu không khí đậm đặc bụi bao phủ. Ông Nguyễn Quốc Khánh, chủ cửa hàng kinh doanh đồ gỗ Quốc Đạt, tổ 7, phường Phú Khánh cho biết: Sau mấy ngày phải hít mùi khét từ Công ty Cổ phần Febecom xả ra thì đến sáng ngày 27/5 cả khu dân cư bất ngờ chứng kiến bụi bay mù mịt khắp mọi nơi. Những hạt bụi to, dài bay tứ tung, phủ trắng đường và tràn cả vào nhà. Chúng tôi chưa rõ loại bụi này là gì, có độc hại và ảnh hưởng đến sức khỏe hay không nhưng nó đang làm cho mọi sinh hoạt của bà con ở đây bị đảo lộn.

Phải sống trong thời tiết nắng nóng nhiều ngày qua, nay lại chịu thêm cảnh không khí bị ô nhiễm, người dân tổ dân phố số 7, phường Phú Khánh càng thêm bức bối. Ông Phạm Việt Phương, tổ trưởng tổ dân phố số 7, phường Phú Khánh cho biết: Để tránh bụi, nhiều gia đình phải đóng cửa, không ai dám ra ngoài. Hàng chục hộ sản xuất, kinh doanh vốn khó khăn vì vừa trải qua những ngày ngừng hoạt động để thực hiện giãn cách xã hội phòng, chống dịch Covid-19 nay lại thêm khó khăn do ảnh hưởng của bụi gây ra. Chúng tôi đã phản ánh tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn, kiến nghị với chính quyền phường và các cơ quan chức năng vào cuộc giải quyết để ổn định cuộc sống của bà con.

Ngay sau khi tiếp nhận thông tin phản ánh của người dân tổ dân phố số 7, phường Phú Khánh, đoàn kiểm tra gồm đại diện chính quyền phường và các đơn vị chức năng: Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường, Cảnh sát môi trường, Ban Quản lý Khu kinh tế và các khu công nghiệp tỉnh đã xuống hiện trường kiểm tra. Tại buổi làm việc với Công ty Cổ phần Febecom, đoàn kiểm tra đã lấy mẫu bụi tại nhà máy để đối chiếu và khẳng định bụi trong không khí phát tán ra khu dân cư ở phường Phú Khánh là từ doanh nghiệp này. Kiểm tra các nhà xưởng sản xuất và trong kho của Công ty, đoàn kiểm tra cũng ghi nhận một số hệ thống dây chuyền sản xuất đang hoạt động, trong kho lưu trữ một lượng lớn lông vũ (lông gà, lông vịt).

Giải trình với đoàn kiểm tra về nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường, bà Trần Minh Hà, cán bộ phụ trách hành chính Công ty Cổ phần Febecom cho biết: Do hệ thống cyclone lọc lắng bụi bị tắc dẫn đến phát sinh bụi ra môi trường và Công ty đang cho cán bộ kỹ thuật khắc phục. Về chất bụi, bà Hà khẳng định không phải là bột lông vũ mà từ sản phẩm lên men khô đậu tương. Khi cán bộ Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường hỏi vì sao Công ty không thực hiện kết luận thanh tra của Sở Tài nguyên và Môi trường cách đây gần 1 năm về việc di chuyển toàn bộ số lượng lông vũ ra khỏi nhà máy, bà Hà lý giải: Lượng lông vũ còn ở trong kho khoảng 20 tấn, do doanh nghiệp thiếu kinh phí để xử lý và Công ty Cổ phần Febecom chưa thỏa thuận thống nhất được với Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Quang Minh đang sở hữu lượng lông vũ này (Công ty Cổ phần Febecom là doanh nghiệp nhận chuyển nhượng tài sản của Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam - đơn vị được Công ty Cổ phần Tập đoàn Quang Minh bàn giao tài sản và đề xuất phương án xử lý nhà máy của Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Quang Minh  để giải quyết khoản nợ tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Kỹ thương Việt Nam).

Dù Công ty Cổ phần Febecom nêu đủ lý do để giải thích cho sự cố gây ô nhiễm môi trường vào sáng ngày 27/5 nhưng có một thực tế đây không phải là lần đầu. Trước đó, ngày 9/11/2018, Công ty đã bị Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường đã lập biên bản vi phạm hành chính; ngày 20/11/2018, Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Febecom về hành vi thực hiện không đúng một trong các nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường. Ngoài phạt tiền 160.000.000 đồng, quyết định cũng buộc Công ty Cổ phần Febecom dừng hoạt động của dây chuyền sản xuất bột lông vũ thủy phân; chuyển toàn bộ lông vũ đang tập kết trong xưởng sản xuất ra khỏi nhà máy trong thời hạn 10 ngày kể từ khi nhận được quyết định và một số biện pháp khắc phục hậu quả khác. Tiếp đó, ngày 4/6/2019, kiểm tra tại Công ty Cổ phần Febecom khi có ý kiến phản ánh của người dân về việc Công ty gây ô nhiễm môi trường, đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường đã kết luận và yêu cầu Công ty phải di chuyển toàn bộ lượng lông vũ, bột lông vũ ra khỏi Công ty trước ngày 15/6/2019 và thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về đầu tư, sản xuất, kinh doanh, đất đai, bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, đến nay, sau gần 1 năm Công ty Cổ phần Febecom vẫn chưa thực hiện.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết Công ty Cổ phần Febecom đang còn nợ tiền phí sử dụng hạ tầng khu công nghiệp và phí xử lý nước thải. Đồng thời, Công ty vẫn chưa được UBND tỉnh ra quyết định cho thuê đất do chưa khắc phục các vi phạm theo yêu cầu của đoàn kiểm tra. Chưa được thuê đất nhưng Công ty Cổ phần Febecom vẫn ngang nhiên tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Khắc Duẩn