Suốt 12 năm qua, hàng trăm hộ dân ở thôn Kiều Mộc, xã Tự Tân (Vũ Thư) vẫn phải từng ngày, từng giờ hít thở không khí có mùi hôi nồng nặc thải ra từ trại gà giống Quang Minh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, đời sống. Ðiều này cũng gây ra tình trạng khiếu kiện thường xuyên tại địa phương.

Ông Phạm Quang Tạo, Chủ tịch UBND xã Tự Tân cho biết: Trại gà giống Quang Minh thuộc Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Quang Minh có tổng diện tích hơn 3ha, đóng trên địa bàn thôn Kiều Mộc, xã Tự Tân. Năm 2005, Công ty được cấp phép đầu tư xây dựng trại chăn nuôi lợn giống trên cánh đồng thôn Kiều Mộc, cách khu dân cư hơn 100m. Từ khi đi vào hoạt động, Công ty đã xả chất thải chăn nuôi gây ra tình trạng ô nhiễm nguồn nước và không khí, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, đời sống người dân xung quanh. Năm 2007, các cơ quan chức năng từ tỉnh đến huyện, xã đã 7 lượt kiểm tra, lập biên bản yêu cầu Công ty tuân thủ quy định, không được xả nước thải, khí thải gây ô nhiễm môi trường nhưng Công ty vẫn phớt lờ các biên bản. Người dân địa phương, nhất là những người ở khu vực lân cận trại chăn nuôi của Công ty bức xúc viết đơn, gửi thư khiếu kiện đến nhiều đơn vị liên quan. Sau cuộc kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường, của chính quyền địa phương, ngày 24/3/2009, UBND tỉnh đã ra Quyết định số 558 xử phạt Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Quang Minh 30.000.000 đồng về hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, dường như mức phạt này không đủ mạnh nên tình trạng ô nhiễm môi trường không có dấu hiệu chuyển biến. Ðặc biệt, mấy năm gần đây, khi Công ty chuyển đổi từ chăn nuôi lợn giống sang chăn nuôi gà đẻ và gà giống thì tình trạng ô nhiễm khí thải càng nặng nề hơn. Theo báo cáo của UBND xã Tự Tân, hiện tại Công ty duy trì chăn nuôi với quy mô 29.000 con gà, trong đó có 26.600 con gà đẻ, 2.400 con gà giống hậu bị, tổng diện tích chuồng trại hàng nghìn m2. Dù quy mô chăn nuôi lớn nhưng Công ty lại không đầu tư kinh phí xử lý chất thải từ chăn nuôi. Hàng ngày, toàn bộ lượng phân gà ước tính hàng chục m3 chỉ được thu gom và đóng bao, xếp thành đống rồi được phủ qua loa một lớp bạt. Số lượng phân gà này vốn đã ô nhiễm, có khi được dồn lại, gặp thời tiết mưa nắng thất thường càng phân hủy, bốc mùi hôi thối. Ngoài ra, hàng ngày, nhất là thời điểm buổi tối hoặc thời tiết nóng nực, khi Công ty vận hành hệ thống quạt thông gió làm mát cho gà thì toàn bộ mùi hôi thối nồng nặc ở các khu chuồng chăn nuôi sẽ được xả ra không khí xung quanh, trực tiếp ảnh hưởng đến 140 hộ dân thôn Kiều Mộc, xã Tự Tân cùng hàng chục hộ dân thôn Thượng Ðiền, xã Tam Quang.

Ông Cao Văn Liên, Phó Trưởng thôn Kiều Mộc cho biết: Mùa đông hay mùa hè, cứ khi nào có gió to thì người dân lại khốn khổ bởi mùi hôi thối bốc ra từ khu vực chăn nuôi của Công ty. Không có cơ quan, đơn vị nào kiểm nghiệm nồng độ các chất trong không khí mà chúng tôi phải hít thở hàng ngày nên không thể biết chính xác mức độ nguy hại của nó nhưng tôi tin chắc hít thở lâu dài không khí ô nhiễm sẽ ảnh hưởng sức khỏe của người dân, nhất là người già, trẻ nhỏ. Hơn 10 năm qua, người dân trong thôn đã nhiều lần đến Công ty yêu cầu xử lý môi trường, kỳ tiếp xúc cử tri nào chúng tôi cũng kiến nghị, thậm chí bà con còn thường xuyên viết đơn về tình trạng ô nhiễm do Công ty gây ra gửi các cơ quan chức năng nhưng vấn đề vẫn chưa được giải quyết.

Ông Nguyễn Ðức Thiện, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Vũ Thư cho biết: Lãnh đạo Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Quang Minh luôn tìm lý do để trốn tránh hoặc gây khó khăn cho hoạt động kiểm tra của các cơ quan chức năng. Vừa qua, Phòng đã hai lần gửi văn bản thông báo trước lịch làm việc với Công ty nhưng khi đến lãnh đạo Công ty vẫn cố tình trốn tránh, không hợp tác. Hiện chúng tôi đang phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường đưa Công ty này vào diện thanh tra đặc biệt để làm cơ sở tham mưu, đề xuất với UBND tỉnh chỉ đạo các biện pháp xử lý. Theo tôi, cần phải có chế tài xử lý nghiêm khắc hơn như đình chỉ hoạt động chăn nuôi của Công ty và bồi thường thiệt hại cho người dân chứ không chỉ là xử phạt vi phạm hành chính, có như vậy mới đủ sức răn đe và xử lý triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường tại đây.

Khoản 7, Ðiều 7, Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 quy định: “Thải khói, bụi, khí có chất hoặc mùi độc hại vào không khí; phát tán bức xạ, phóng xạ, các chất ion hóa vượt quá quy chuẩn kỹ thuật môi trường” là một trong những hành vi bị nghiêm cấm. Việc không quan tâm xử lý chất thải chăn nuôi gây ô nhiễm môi trường kéo dài 12 năm qua của Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Quang Minh không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, đời sống của hàng trăm người dân mà còn thể hiện hành vi coi thường pháp luật, gây bức xúc trong dư luận. Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc, kiên quyết xử lý, góp phần bảo đảm sức khỏe, đời sống người dân, giữ vững ổn định an ninh trật tự ở cơ sở.

Hà Phương