Theo quy định để được công nhận trường mầm non đạt chuẩn thì: Mỗi trường có dưới 3 điểm trường; diện tích đất/học sinh: 20 - 25 m2 nhưng tối thiểu phải đạt 5.000 m2, trong đó khối công trình chiếm 30%, cây xanh 30%; có đủ phòng học 2 buổi/ngày, 2 phòng bộ môn, khu làm việc của lãnh đạo, hành chính, nuôi dưỡng, sân chơi, nhà bảo vệ, nhà xe, hệ thống chiếu sáng, thoát nước, nước sạch, mỗi khu có từ 5 - 7 đồ chơi ngoài trời. Hiện nay, Quỳnh Phụ có 39 trường mầm non, với gần 14.800 học sinh, tỷ lệ huy động nhà trẻ chỉ đạt trên 58%, mẫu giáo 99,9%. Nguyên nhân đạt thấp phần lớn do cơ sở vật chất không đáp ứng được yêu cầu. Diện tích bình quân/ trẻ mới chỉ đạt 11 m2, vẫn còn 15 trường có trên 3 điểm trường. Ðặc biệt, Quỳnh Hải còn 10, Quỳnh Ngọc: 8, Quỳnh Hoàng và An Ðồng: 6, Quỳnh Hội: 5... Số phòng học kiên cố chỉ chiếm 53,7%, 15% xuống cấp nặng, thiếu trên 10% số phòng học. Do thiếu phòng học nên 24 nhóm lớp phải học nhờ nhà dân, nhà văn hóa thôn. Một số xã không có điểm học nhờ phải dồn nhóm, lớp do đó số trẻ/phòng quá đông, từ 40 - 57 trẻ. Nhiều trường phòng học không bảo đảm về diện tích, nhà vệ sinh xa nơi học tập. 26 trường thiếu thiết bị dạy âm nhạc và phải tổ chức dạy tại phòng sinh hoạt chung. Phòng học vẽ, tập thể dục, khu giáo dục về an toàn giao thông, vườn cổ tích... rất hiếm trường có. Chỉ có 50% số bếp ăn đạt yêu cầu khang trang, thoáng mát, theo quy trình bếp một chiều; 6 bếp ăn nhờ trạm y tế, trụ sở UBND xã; đặc biệt bếp ăn của trường Mầm non Quỳnh Hưng chỉ là lán làm tạm. Bên cạnh hệ thống trường lớp, các thiết bị đồ dùng, đồ chơi cho trẻ ở các trường mầm non cũng còn thiếu nhiều. Phần lớn các thiết bị, đồ chơi đều do giáo viên tự làm nên mẫu mã không đẹp, không đa dạng. Toàn huyện chỉ có 115/131 sân chơi có thiết kế đồ chơi ngoài trời, đạt 1,8 đồ chơi/sân, so với yêu cầu còn thiếu từ 5 - 7 loại đồ chơi/sân.

Ðể tìm hiểu về thực trạng giáo dục mầm non trên địa bàn huyện Quỳnh Phụ, chúng tôi đã thị sát một số trường. Mỗi nơi mỗi hoàn cảnh khó khăn khác nhau, nhưng điều mà hầu hết các địa phương hiện đang gặp phải là về cơ sở vật chất. Tuy trong thời gian qua, cùng với các chính sách hỗ trợ, các chương trình, dự án, huyện và các xã đã dành nguồn lực đáng kể để xây dựng cơ sở vật chất cho sự nghiệp giáo dục, đặc biệt là giáo dục mầm non. Nhưng cơ sở vật chất trường, lớp học còn thiếu và số phòng học tạm bợ, cấp bốn còn chiếm tới hơn 46%, đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc huy động trẻ đến lớp. Trường Mầm non Quỳnh Hội có 500 học sinh, với 15 phòng học thì có tới 12 phòng cấp 4, 3 phòng tạm do nhà trường và phụ huynh hỗ trợ xây dựng, trong đó nhiều phòng học phải mượn tạm của thôn. Diện tích chỉ từ 18 - 25 m2/phòng học nhưng số học sinh lên tới 40 cháu, một số lớp 55 - 60 cháu. Cô Nguyễn Thị Bông - Hiệu trưởng Trường Mầm non Quỳnh Hội cho biết: Vì phải đi mượn, nhờ phòng để cho các cháu học nên khi nào thôn cần thì các cháu phải nghỉ học. Hơn nữa, các đồ dùng học tập không được trang bị đầy đủ theo quy định, không có sân chơi... nên việc huy động các cháu đến lớp đạt tỷ lệ thấp. Mặc dù xã đã quy hoạch đất để xây dựng trường, nhưng do ngân sách địa phương không có nên rất khó khăn trong việc xây dựng trường kiên cố. Do thiếu phòng nên phòng làm việc của Ban Giám hiệu, bếp ăn của Trường Mầm non Quỳnh Xá phải nhờ trụ sở UBND xã. Mặc dù đã được tỉnh, huyện phê duyệt xây dựng 8 phòng học từ năm 2009 bằng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ trong đề án kiên cố hóa trường lớp giai đoạn 2008 - 2012, nhưng đến nay cô trò Trường Mầm non Quỳnh Xá vẫn phải đi học nhờ, ở tạm. Còn tại Trường Mầm non Quỳnh Hưng, 10 phòng học đã được xây dựng từ năm 2009 từ đề án kiên cố trường lớp nhưng mới chỉ có 5 phòng đưa vào sử dụng, số còn lại mới xây xong phần thô rồi để đấy do “thiếu” kinh phí. Theo Ðề án kiên cố hóa trường lớp giai đoạn 2008 - 2012, huyện Quỳnh Phụ được hỗ trợ xây dựng 410 phòng học, trong đó có 237 phòng dành cho khối Mầm non. Tuy nhiên, đến nay toàn huyện mới xây dựng được 192 phòng học. Nguyên nhân chủ yếu do nguồn vốn chậm.

Với mục tiêu đến hết năm 2015, tỷ lệ huy động nhà trẻ đạt 70- 75%, mẫu giáo đạt 100% thì Quỳnh Phụ còn rất nhiều việc phải làm trước hết cần đổi mới nội dung, phương pháp chăm sóc, giáo dục trẻ 5 tuổi. Ðào tạo, bồi dưỡng cán bộ, giáo viên mầm non đủ về số lượng, nâng cao chất lượng đáp ứng yêu cầu phổ cập và thực tiễn đổi mới giáo dục mầm non. Ðặc biệt, cần đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị dạy - học; đẩy mạnh công tác xã hội hóa phổ cập giáo dục mầm non.

Bài, ảnh: Minh Nguyệt