Với mong muốn được góp phần phát huy những di sản văn hóa của nhà bác học Lê Quý Đôn, đặc biệt là tấm gương tự học của ông, hai em Nguyễn Hà Chi, học sinh lớp 9A6 và Nguyễn Trần Phương Vy, lớp 8A5, Trường THCS Trần Phú (thành phố Thái Bình) đã mạnh dạn thực hiện dự án “Xây dựng mô hình tự học theo tấm gương nhà bác học Lê Quý Đôn”.

Nguyễn Hà Chi cho biết: Trong quá trình học tập tại trường, chúng em rất hứng thú với các tiết học trải nghiệm sáng tạo, đặc biệt là những buổi sinh hoạt ngoại khóa, tìm hiểu về các di tích lịch sử gắn với các danh nhân văn hóa của địa phương, đất nước. Qua đó em được biết nơi mình sinh ra và đang sinh sống, học tập có rất nhiều di sản văn hóa nổi tiếng, được công nhận cấp tỉnh, cấp quốc gia, là nơi để học sinh có thể đến học tập, trải nghiệm, tự học và sáng tạo. Đặc biệt, có một danh nhân nổi tiếng không những ở Việt Nam mà còn trên cả thế giới,  đó là nhà bác học Lê Quý Đôn ở thế kỷ XVIII.

Theo chia sẻ của Nguyễn Trần Phương Vy, nhà bác học Lê Quý Đôn là niềm tự hào không chỉ của người Thái Bình mà còn là niềm tự hào của người dân cả nước. Vì vậy, được sự động viên của các thầy cô giáo, sự hỗ trợ của bố mẹ và sự cổ vũ của các bạn, chúng em đã mạnh dạn thực hiện dự án “Xây dựng mô hình tự học theo tấm gương nhà bác học Lê Quý Đôn”.

Qua khảo sát thực tế tại khối lớp 8, lớp 9 Trường THCS Trần Phú, Hà Chi và Phương Vy thấy đa số học sinh còn hạn chế trong hiểu biết về cách tự học, tự nghiên cứu của nhà bác học Lê Quý Đôn. Trước thực tế này, 2 em đã xây dựng một số mô hình tự học gắn với danh nhân Lê Quý Đôn như: thành lập câu lạc bộ nhân tài Lê Quý Đôn, tìm hiểu về thân thế và sự nghiệp nhà bác học Lê Quý Đôn và thực hiện một số hoạt động trải nghiệm gắn với nhà bác học Lê Quý Đôn. Hàng tuần, các thành viên trong câu lạc bộ sẽ tự tìm hiểu và sáng tác các bài thơ, câu đối, hoạt cảnh sân khấu về nhà bác học Lê Quý Đôn. Từ đó tự xây dựng cho bản thân cách tự học và ghi nhớ trong việc học các môn văn hóa. Bên cạnh đó, các em đề xuất nhà trường tổ chức buổi trải nghiệm tại khu lưu niệm nhà bác học Lê Quý Đôn ở xã Độc Lập, huyện Hưng Hà và trò chuyện với các chuyên gia nghiên cứu về lịch sử trong và ngoài tỉnh. 

Nhà nghiên cứu Nguyễn Thanh, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết: Tôi rất mừng vì thế hệ học sinh ngày nay vẫn còn những cháu mong muốn được tìm hiểu về nhà bác học Lê Quý Đôn. Đây là điều rất đáng quý và đáng trân trọng. Qua buổi nói chuyện với các cháu, tôi thấy các cháu cũng có vốn hiểu biết nhất định về ông. Tôi hy vọng dự án của các cháu sẽ giúp học sinh toàn tỉnh có thêm hiểu biết về di sản và danh nhân địa phương, từ đó có ý thức giữ gìn, bảo vệ và quảng bá di sản của địa phương trong thời gian tới.

Cô giáo Nguyễn Thị Hồng Mỵ, Trường THCS Trần Phú, người trực tiếp hướng dẫn cho Hà Chi và Phương Vy cho biết: Dự án của Hà Chi và Phương Vy đã được thực hiện và triển khai trong thời gian 12 tháng tại Trường THCS Trần Phú, thu được những kết quả quan trọng. Học sinh đã có thêm hiểu biết về di sản và danh nhân địa phương, có ý thức giữ gìn và bảo vệ di sản. Ngoài ra, các em có thêm hiểu biết về cách tự học, có kỹ năng thuyết trình, làm việc nhóm, có trách nhiệm với công việc, năng động, sáng tạo hơn. Bên cạnh đó, dự án có ý nghĩa quan trọng trong thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới hướng đến mục tiêu phát triển phẩm chất, năng lực người học. Ngoài ra dự án có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong học tập.

Dự án “Xây dựng mô hình tự học theo tấm gương nhà bác học Lê Quý Đôn” của hai em Nguyễn Hà Chi và Nguyễn Trần Phương Vy vừa đạt giải nhất cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học thành phố và được lựa chọn dự thi cấp tỉnh dự kiến tổ chức vào cuối tháng 12 tới đây. Thời gian tới, hai em sẽ tiếp tục nghiên cứu, cụ thể hóa và hoàn thiện mô hình tự học theo tấm gương nhà bác học Lê Quý Đôn đối với từng môn học ở trường phổ thông.

Đặng Anh