Audio: THAO_THUC_MOT_MAI_TRUONG_OK_(2).mp3

“Trường xưa bạn cũ lớp còn đây

Nâng bước ta đi mỗi dặm dài"

Vượt lên trong đạn lạc, bom rơi

Vào mùa thu tháng Tám năm 1962, trong khói lửa của chiến tranh, với tinh thần”dù bom rơi nhưng không thể dập tắt được khát khao học tập”, Trường Cấp 3 Thái Ninh chính thức ra đời tại xã Thái Hưng, khi đó là trung tâm huyện lị của huyện Thái Thụy. Đây là ngôi trường cấp 3 thứ tư của Thái Bình lúc bấy giờ. Khi đó trường có 12 cán bộ giáo viên do thầy Nguyễn Văn Phang làm hiệu trưởng, với 4 lớp 8 có 210 học sinh thuộc các huyện Thái Ninh, Đông Quan, Thụy Anh theo học. Khi đó dù chiến tranh ác liệt, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, bữa đói bữa no nhưng thầy cô, học sinh nhà trường vẫn bền chí, say sưa khám phá; vươn lên dạy tốt, học tốt. 

Năm 1966 khi đế quốc Mỹ liên tục gia tăng chiến tranh phá hoại miền Bắc với mức độ ngày càng khốc liệt, thầy cô và học sinh nhà trường buộc phải sơ tán về các thôn của 2 xã Thái Hưng và Thái Thủy. Lớp học khi đó là nhà dân, là hầm trú ẩn. Đêm đêm trong ánh đèn dầu neo nét, mặc cho tiếng gầm rít của máy bay địch, thầy cô và học sinh nhà trường vẫn miệt mài trên từng trang sách vở. Đồng bào 2 xã cưu mang, đùm bọc, yêu thương như con ruột; cùng chia ngọt, sẻ bùi, đồng cam cộng khổ, vượt qua bão tố, nguy nan. Có những thời điểm khốc liệt khi học sinh khóa 3, khóa 4, khóa 5 bị bom bi Mỹ dội vào lớp học sơ tán; rất may cả giáo viên và học sinh đều chủ động né tránh được. Gian khổ, hiểm nguy trong trường lớp sơ tán nhưng nhà trường vẫn vượt lên như một lời khẳng định dù bom có dội, đạn có rơi vẫn không dập tắt được khao khát tri thức và hòa hình. 

Sau 5 năm sơ tán các lớp lại được trở về địa điểm cũ. Năm 1972, đế quốc Mỹ tiến hành chiến tranh phá hoại lần 2, để chia sẻ áp lực cho Trường, một bộ phận thầy cô và học sinh 9 xã được điều chuyển để tiên phong thành lập phân hiệu 2 đặt tại xã Thái Phúc, nay là Trường PTTH Thái Phúc. Đây cũng là giai đoạn đặt những mốc son trong lịch sử nhà trường. Phong trào ”Xếp bút nghiên lên đường ra trận”của thầy và trò nhà trường diễn ra sôi nổi với quyết tâm “Xẻ dọc trường sơn đi cứu nước, mà lòng phơi phới dậy tương lai”. Cũng những năm tháng này đã chứng kiến những "Cuộc chia ly chói ngời sắc đỏ”, những cái nắm tay thẹn thùng, bỡ ngỡ nhưng chất chứa cả một vùng ký ức. Đợi chờ, khắc khoải và vỡ òa hạnh phúc của bao thế hệ thầy học sinh nhà trường khi khát vọng hòa bình luôn cháy bỏng. Tinh thần tất cả vì tiền tuyến, vì miền Nam thân yêu ruột thịt; vì độc lập, hòa bình đã thôi thúc giáo viên học sinh nhà trường học tập cần mẫn, thi đua sôi nổi, tạo ra những thành tích nổi bật. 

Kể từ sau năm 1975 khi nước nhà được độc lập, thống nhất; hòa trong không khí hòa bình của cả nước, tập thể giáo viên nhà trường lại chèo lái con thuyền băng băng tiến về phía trước. Năm 1979, học sinh 5 xã vùng ven biển được tách ra thành lập Trường vừa học vừa làm Thái Đô. Quy mô của trường tuy có gọn lại nhưng phong trào thi đua "Dạy tốt, học tốt" vẫn được duy trì. Thực hiện chương trình cải cách giáo dục lần 2, năm 1994 Trường Thái Đô lại được sáp nhập trở lại. Ngọn lửa nhiệt tình, hiếu học lại thắp sáng lên bao ước mơ hoài bão cho học sinh các khóa của giai đoạn đầu trong thời kỳ đổi mới. 

Tập thể giáo viên nhà trường. 

Bước vào giai đầu thế kỷ 21, kỷ nguyên của kinh tế trí thức trên toàn thế giới;chủ trương hòa nhập và phát triển của Việt Nam, Trường Cấp 3 Thái Ninh đã chủ động, vươn lên khẳng định uy tín và thương hiệu của mình. Các phong trào “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” luôn lan tỏa và trở thành kim chỉ nam cho hoạt động của toàn trường. Điểm mốc quan trọng đánh dấu một trang mới trong lịch sử nhà trường là từ năm 2011, nhà trường đã xóa được phòng học nhà cấp 4. Trường được xây mới với quy mô nhà cao tầng. Con đường mới,phòng học mới; có các phòng thí nghiệm thực hành, phòng máy tính, thiết bị dạy học tiên tiến, thư viện cho học sinh đọc sách; có sân chơi thể thao,rèn luyện thể chất. Đáp ứng tốt nhu cầu học tập và thực hành của học sinh nhà trường. Các tài năng trẻ, đam mê nghiên cứu khoa học cũng dần hình thành trong các em học sinh. Đây là sự tiến bộ vượt bậc so với các thế hệ đàn anh đàn chị cách đó vài năm. 

Học sinh Trường PTTH Thái Ninh trong giờ sinh hoạt. 

Nở hoa trong thời hội nhập.

Với nỗ lực, quyết tâm và đoàn kết của Chi ủy, Ban giám hiệu và tập thể thầy cô giáo nhà trường, nhiều năm qua, Trường PTTH Thái Ninh luôn là lá cờ đầu của ngành giáo dục huyện Thái Thụy và là điểm sáng trong sự nghiệp giáo dục trong tỉnh Thái Bình. Hàng năm có hơn 99% học sinh nhà trường được xếp loại hạnh kiểm tốt khá; gần 100% học sinh được lên lớp, trên 90% học sinh được xếp loại văn hóa khá giỏi, 99,6% đến 100% học sinh đỗ tốt nghiệp. Tỷ lệ học sinh đỗ đại học và cao đẳng luôn đạt 80% trở lên. Số lượng trung bình từ 30 đến 33 lớp, sỹ từ trên 1400 - 1600 học sinh. Các tổ chức đoàn thể như Công đoàn, Đoàn Thanh niên luôn đạt danh hiệu đơn vị vững mạnh,được tỉnh và trung ương nhiều lần khen tặng. Chi bộ Đảng nhà trường đã làm tốt vai trò là hạt nhân chính trị, lãnh đạo nhà trường thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao, liên tục được công nhận là đơn vị "Trong sạch, vững mạnh".

60 năm là một chặng đường dài của một đời người; là những giai đoạn thăng trầm cùng lịch sử đất nước, dân tộc. Lớp lớp cán bộ, giáo viên học sinh Trường PTTH Thái Ninh đã thể hiện khát vọng vượt khó, đoàn kết một lòng để vun đắp lên lịch sử nhà trường đầy vẻ vang và tự hào. 9 thầy hiệu trưởng, 11 thầy hiệu phó và 340 thầy cô giáo thuộc các thế hệ đã và đang nối tiếp nhau công tác tại trường. Mỗi thầy cô giáo ở mỗi miền quê khác nhau, hoàn cảnh xuất thân khác nhau nhưng khi về trường đều tận tâm cống hiến, đem cả bầu nhiệt huyết với trường với lớp qua từng tiết học, bài giảng. Ở đó có cả trách nhiệm và tình thương của người đưa đò không mệt mỏi. 

Cô và trò Trường PTTH Thái Ninh.

60 năm qua cũng  từ ngôi trường này, đã có 30.868 học sinh tốt nghiệp, trong đó có 18.561 học sinh tốt nghiệp đại học và trên đại học; 285 người có học vị tiến sỹ, 78 người được phong hàm giáo sư, phó giáo sư. Một số người được công nhận là Nhà giáo nhân dân, Thầy thuốc nhân dân, Nhà giáo ưu tú; 2 người là Ủy viên Trung ương Đảng , Bí thư Tỉnh ủy; 1 Thứ trưởng, 2 Chủ tịch thành phố trực thuộc trung ương, 15 người là lãnh đạo các vụ, viện, Văn phòng Thủ tướng, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Trung ương Đảng.

Thể hiện trách nhiệm lên đường bảo vệ quê hương, đất nước, hơn 8.200 học sinh của trường đã tham gia lực lược vũ trang; trong đó có 4 anh hùng lực lượng vũ trang; 15 tướng lĩnh quân đội và công an nhân dân; hơn 600 đại tá. Lịch sử nhà trường còn khắc ghi và nhớ mãi về thầy Hoàng Hữu Phước và 253 người là học sinh của nhà trường đã anh dũng ngã xuống trên các chiến trường trong sự nghiệp giải phóng dân tộc; để đất nước được độc lập nở hoa. Nhiều người trở về dù mang trên mình những vết thương nhưng trong họ vẫn ngời sáng bản chất anh Bộ đội Cụ Hồ và truyền thống của học sinh cấp 3 Thái Ninh. Nhiều người tiếp tục là nhà giáo, nhà văn, nhà báo, nghệ sĩ, kỹ sư, bác sĩ; là công chức, viên chức ngày đêm miệt mài với công việc để sáng tạo và cống hiến. Là các tổng giám đốc, giám đốc, doanh nhân thành đạt. Nhiều người là những công nhân, nông dân, người lao động chân chính nhưng luôn là điểm tựa cho gia đình, quê hương và xã hội; hàng giờ hàng ngày tận tâm với nhà máy, xí nghiệp, ruộng vườn, sông nước; cần mẫn lao động,tạo ra nhiều của cải vật chất cho xã hội. Học sinh nhà trường như những cánh chim tung bay khắp bầu trời trong Nam, ngoài Bắc, miền Trung, Tây Nguyên, vùng sâu,vùng xa, biên giới và hải đảo. Nhiều người đang sinh sống và làm việc ở nhiều nước trên thế giới. Dù ở đâu, đi đâu và về đâu với họ mái trường cấp 3 Thái Ninh vẫn đầy kỷ niệm và rất đỗi tự hào.

Ghi nhận những đóng góp lớn lao của nhà trường trong 60 năm qua, Chủ tịch nước đã hai lần tặng Huân chương Lao động hạng Ba năm 2002 và hạng Nhì năm 2012 cho nhà trường. Đây chính là phần thưởng rất xứng đáng cho ngôi trường có bề dày thành tích ở Thái Bình.

Thầy Hiệu trưởng đón các cựu học sinh về thăm lại trường xưa..

Những ngày này, không khí lễ kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Trường cấp 3 Thái Ninh đang đến gần. Các ban liên lạc, các cựu học sinh các khóa của trường lại đồng lòng hướng về ngôi trường thân yêu. Có người đã ngoài 80 tuổi, có người trung niên, thanh niên; có cả những cặp trong lớp trở thành đôi lứa đều mong chờ háo hức được trở về trường xưa, lớp cũ; gặp lại thầy cô và bạn thân quen cùng lớp cùng trường năm xưa. Trong họ không khỏi bồi hồi xúc động, thấy trường xưa, lớp cũ, cảnh vật dù có thay đổi nhiều nhưng thấy các em,các cháu say sưa học bài; thầy cô vẫn tiếp lửa nhiệt huyết năm nào lại càng thấy tự hào vì mình đã được ươm mầm ước mơ từ ngôi trường năm xưa. 

Cảnh cũ trường xưa giờ có đổi

Mà lòng dâng mãi nỗi tự hào!

 TP Hồ Chí Minh, 13/11/2022

Nhà báo Bùi Trọng Điển, Phó Giám đốc Kênh VOV Giao thông Đài Tiếng nói Việt Nam

(Cựu học sinh khóa 1987-1990)