13 năm, từ khi thành lập Hội Khuyến học tỉnh đến nay có nhiều bài học, nhưng trong bài viết này tôi chỉ xin đề cập 2 nội dung mà những người làm khuyến học ở Thái Bình đã học tập và làm theo tấm gương của Bác. Đó là: Tự học và học suốt đời; Làm tốt công tác dân vận.

1 - Về tự học và học suốt đời:

Hội Khuyến học Thái Bình thành lập muộn hơn 4 năm so với các tỉnh. Nhưng sau ngày 8/12/2000, với sự quan tâm của cấp ủy chính quyền, sự hưởng ứng của toàn dân và sự nỗ lực học hỏi vươn lên của đội ngũ cán bộ khuyến học, Thái Bình đã chuyển mạnh mẽ nhận thức về học tập, từ trong Đảng đến quần chúng. Thực hiện tốt lời dạy của Bác "Học và học suốt đời". Tổ chức học ở tổ chức, địa phương học ở địa phương, cán bộ học ở cán bộ, người lao động học ở người lao động, học sinh học ở trường và ngoài nhà trường, người nghỉ hưu học để nâng cao chất lượng cuộc sống.

Cán bộ công chức, viên chức, cán bộ chiến sỹ lực lượng vũ trang, người làm doanh nghiệp tự học, học tại chức, học ngắn hạn, học dài hạn. Chính có sự chuyển nhận thức và nghiêm túc chấp hành sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, của cấp ủy, chính quyền, sự vượt khó vươn lên của những người làm công tác khuyến học từ cơ sở đến tỉnh, nên khuyến học Thái Bình có được bước tiến toàn diện, sâu rộng, vững chắc. 100% thôn làng, tổ dân phố cơ quan, trường học có chi hội khuyến học. Số hội viên chiếm 24,8% dân số.

Kết quả hoạt động của công tác khuyến học được cấp ủy, chính quyền và nhân dân Thái Bình ghi nhận đánh giá cao, góp phần xứng đáng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, được Trung ương hội Khuyến học Việt Nam xác nhận luôn là tốp dẫn đầu của cả nước, nhiều năm nhận cờ thi đua xuất sắc. Được nhận bằng vinh danh của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, được Chủ tịch nước tặng Huân chương lao động hạng III và được đề nghị tặng Huân chương lao động hạng II.

Có thể nói tấm gương tự học và học suốt đời, học tốt để làm việc suốt đời của Bác chưa bao giờ được thấm nhuần và trở thành phong trào học tập, làm theo như thời gian qua ở Thái Bình với sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền và sự hưởng ứng, tổ chức thực hiện công tác khuyến học - khuyến tài - xây dựng XHHT của cả hệ thống chính trị, sự quan tâm phối kết hợp của binh chủng tư tưởng. Hội Khuyến học đã nắm bắt thời cơ tạo thành sức mạnh vật chất cho công tác khuyến học.

Ban chỉ đạo xã hội học tập ở các khối thuộc tỉnh và ở các huyện thành phố, ngoài việc kiện toàn tổ chức Ban chỉ đạo và tổ chức Hội khuyến học đến cơ sở đã đặc biệt chú ý chuyển nhận thức cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên, công chức, viên chức, người lao động và cán bộ chiến sĩ lực lượng vũ trang phải học toàn diện: Văn hóa, chính trị, chuyên môn, tin học, ngoại ngữ. Từng người có đăng ký nội dung học tập. Các địa phương, các sở, ban, ngành đã quán triệt và xây dựng kế hoạch thực hiện đề án "Xây dựng xã hội học tập tỉnh Thái Bình giai đoạn 2010 - 2015". Công tác khuyến học ở Thái Bình đã làm tốt ở tất cả các địa phương, cơ quan, đơn vị nên đã góp phần xứng đáng vào thành quả của sự nghiệp giáo dục - đào tạo, từ huy động trẻ đến trường, công tác phổ cập giáo dục và chất lượng giáo dục đào tạo những năm qua được Bộ GD-ĐT đánh giá là 1/5 tỉnh tốp đầu cả nước.

2 - Về làm tốt công tác dân vận:

Tính đến tháng 4 năm 2013, Thái Bình có 958 Chủ tịch, phó chủ tịch hội khuyến học cấp xã và tương đương trực thuộc ở các huyện, thành phố và các khối, họ đã làm tốt công tác khuyến học, làm tốt công tác dân vận suốt 13 năm qua. Đáng lưu ý là có 286 chủ tịch hội khuyến học ở xã, phường, thị trấn là những người luôn tận tụy với phong trào; trong số này có 43,7% là cán bộ hưu, họ là Cựu chiến binh, Cựu giáo chức và nguyên là cán bộ dân, chính, Đảng. Có nhiều đồng chí cán bộ khuyến học từ tỉnh đến cơ sở tận tụy ngày đêm, mang hết trí tuệ sức lực cống hiến cho sự nghiệp KH - KT - XDXHHT như các đồng chí Phạm Ngọc Đáp, Đào Thị Nhật, Nguyễn Thanh Cầm, Đặng Văn Cao, Bùi Tấn, Vũ Xuân Đáng, Phạm Xuân Hoa, Lê Đức Cựu, Lê Anh Quản, Nguyễn Văn Diệm, Nguyễn Thế Truyền, Bùi Hữu Thạnh, Vũ Thị Loan, Nguyễn Tiến Dũng, Trần Thị Huệ, Vũ Đình Thăng, Hà Lương, Hoàng Trọng Giản, Đỗ Quý Kính, Trần Xuân Yến, Lưu Quang Ổn....

Đặc biệt là cố các đồng chí Hoàng Xuân Thiển, Phạm Ngọc Quế, Phạm Bá Hốt đã trọn đời làm khuyến học. Chưa kể tới đội ngũ đông đảo cán bộ làm khuyến học ở thôn, tổ dân phố, ở cơ quan xí nghiệp, lực lượng vũ trang ở trường học, bệnh viện, ở dòng họ và ở nhà chùa, xứ họ đạo... Chính nhờ có đội ngũ cán bộ làm khuyến học ở tận cơ sở đông đảo này, họ đã có tâm, có trình độ - tận tụy và tín nhiệm nên thành quả của khuyến học Thái Bình mới đạt được sâu rộng, toàn diện và ngày càng to lớn.

Nguyên nhân thì nhiều, nhưng tôi tâm đắc ở bài học công tác dân vận. Trước hết là cấp ủy, chính quyền đã làm tốt công tác dân vận, đã tìm và cử được những người làm khuyến học "chuẩn", họ được nhận trọng trách, được giao làm công việc ích nước, lợi nhà, nên đội ngũ làm khuyến học đã làm việc hết mình, họ đã đến từng ngõ, gõ từng nhà, không kể ngày đêm tuyên truyền vận động và không vụ lợi, họ đã tham mưu xây dựng được các phong trào sâu rộng: Gia đình hiếu học, dòng họ hiếu học, khu dân cư khuyến học và đơn vị xã hội học tập cấp cơ sở, xây dựng nên Trung tâm học tập cộng đồng sớm nhất cả nước.

Tới nay Thái Bình đã làm được:"Ở đâu có tổ chức chính trị xã hội, ở đâu có dân thì ở đó có tổ chức và hoạt động khuyến học". Theo thống kê chưa đầy đủ nhờ làm tốt công tác dân vận mà số quỹ khuyến học có số dư lớn và rộng khắp từ các gia đình tới dòng họ, nhà chùa, nhà thờ, cơ quan, xí nghiệp, trường học, lực lượng vũ trang, ở cấp xã, cấp huyện, tỉnh. Có cụ trước khi về già đã di chúc tặng lại toàn bộ số tiền phúng viếng cho quỹ khuyến học dòng họ. Có cụ lão thành cách mạng được nhận tiền (có công) đã tặng cho quỹ khuyến học địa phương. Có những chủ doanh nhân đã ủng hộ hàng tỷ đồng để xây dựng trường học cho quê hương, có gia đình 3 bố con đã tặng cho quỹ khuyến học xã 17 lượng vàng.

Riêng năm 2012, quỹ khuyến học toàn tỉnh đã có 41 tỷ đồng đã trợ cấp cho 120.000 học sinh nghèo vượt khó, học tốt, thưởng cho học sinh chăm ngoan học giỏi, đỗ đại học, đỗ thủ khoa và thưởng cho thầy cô giáo dạy giỏi. Trợ cấp và thưởng cho cán bộ, người lao động, học giỏi làm việc tốt và hỗ trợ hàng tỷ đồng cho cán bộ đi học tập, đào tạo.

Thành quả của công tác khuyến học ở Thái Bình 13 năm qua là nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy chính quyền, sự phối hợp đồng hành tham gia công tác khuyến học của các sở, ban, ngành, MTTQ và cả hệ thống chính trị, các tổ chức xã hội và sự hưởng ứng của toàn dân. Đặc biệt là thấm nhuần học tập và làm theo tấm gương của Bác nên khuyến học Thái Bình: Từ không có tổ chức - đến có tổ chức rộng khắp và hoạt động chất lượng; từ không có cơ sở vật chất, tài chính - đến có cơ sở, có tài chính lớn, sử dụng hiệu quả. Chứng minh: Sự nghiệp cách mạng là của quần chúng - cán bộ quyết định phong trào và đúng như lời Bác dạy: "Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công".

Vũ Hồng Thái

(Phó Chủ tịch Thường trực Hội Khuyến học tỉnh)