Những năm qua, Trường THPT Bắc Duyên Hà đã lồng ghép công tác tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh với các môn học trên lớp, các tiết sinh hoạt lớp. Ngoài ra, nhà trường còn tổ chức các buổi tư vấn hướng nghiệp riêng. Trong đó tập trung xác định nhu cầu học tập, điều kiện kinh tế gia đình, năng lực bản thân và cơ hội việc làm của thị trường lao động những năm tới... Trường cũng khuyến khích các em học sinh gặp trực tiếp thầy cô chủ nhiệm để xin tư vấn, trao đổi về những băn khoăn, vướng mắc. 

Em Lê Gia Linh, học sinh lớp 12A11 chia sẻ: Thông qua các hoạt động tư vấn, hướng nghiệp do nhà trường tổ chức, chúng em đã được phổ biến những quy định mới, được thầy cô chia sẻ kinh nghiệm, giải đáp những vướng mắc... Đối với học sinh lớp 12, việc được định hướng nghề nghiệp rất quan trọng, giúp chúng em lựa chọn được ngành nghề phù hợp với bản thân và nhu cầu xã hội. 

Học sinh Trường THPT Bắc Duyên Hà chia sẻ tại ngày hội tìm hiểu, tư vấn nghề nghiệp.

Mong muốn con đỗ Đại học Bách khoa Hà Nội trong năm học tới, anh Phạm Huy Khoa, phụ huynh có con học lớp 11, Trường THPT Quỳnh Thọ cho biết: Tôi đã chủ động tìm kiếm thông tin để định hướng cho con mình lựa chọn ngành, nghề thích hợp. Tuy nhiên, còn nhiều phụ huynh và các cháu học sinh không thể xác định được ngành “hot” hiện nay, sau 5 - 10 năm nữa còn “hot” hay không, cơ hội việc làm còn rộng mở không? Nếu chọn ngành nghề mà các cháu yêu thích, liệu có xa rời xu hướng phát triển chung của xã hội hay không? Bởi vậy, nhà trường tư vấn hướng nghiệp không chỉ riêng cho học sinh lớp 12 mà cả khối lớp 10, lớp 11 là việc cần thiết. Gia đình cũng rất cần có thông tin để định hướng cho con, nhất là những điểm mới về kỳ thi tốt nghiệp THPT được áp dụng từ năm 2025. 

Việc chọn ngành, chọn trường không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mỗi học sinh mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của xã hội. Nhiều cơ sở giáo dục THPT trên địa bàn tỉnh đã thực hiện thường xuyên, liên tục đồng bộ các giải pháp giúp học sinh và phụ huynh học sinh nhận thức đúng đắn trong việc học văn hóa, học nghề phù hợp, tránh lãng phí về kinh tế cho gia đình và xã hội; tăng cường liên kết với các trường đại học, cao đẳng, trường trung cấp, các doanh nghiệp để tư vấn, giúp học sinh hiểu về nghề nghiệp phù hợp với năng lực bản thân cũng như yêu cầu thực tiễn. 

Theo cô giáo Phạm Thị Thảo, Trường Tiểu học, THCS và THPT Quách Đình Bảo: Việc định hướng nghề nghiệp từ sớm sẽ giúp học sinh nhận ra đam mê, sở thích và năng lực của bản thân, từ đó quyết định về ngành nghề một cách chính xác, giảm tình trạng chán nản, bỏ ngang khi theo đuổi các ngành học không phù hợp. Khi đã tìm hiểu kỹ, các em sẽ dễ dàng phát triển, thành công hơn trong công việc vì công việc đó phù hợp với sở trường và năng lực của mình. 

Trong tư vấn hướng nghiệp, giáo viên chủ nhiệm là những người sát sao với học trò, hiểu rõ hoàn cảnh, tính cách, tâm tư, nguyện vọng của từng em, từ đó phân tích, định hướng và khơi dậy những tiềm năng ở mỗi học trò. 

Đồng hành cùng học sinh qua nhiều mùa thi, cô giáo Vũ Thu Thủy, Trường THPT Chu Văn An đánh giá: Tư vấn hướng nghiệp là “chìa khóa” giúp học sinh mở ra nhiều cánh cửa sau tốt nghiệp THPT. Công tác hướng nghiệp đúng và kịp thời sẽ giúp học sinh và phụ huynh biết được năng lực học tập, điều kiện phù hợp với thiên hướng ngành nghề nào, từ đó giảm thiểu áp lực thi cử. Các em học sinh cũng cần hiểu rõ học đại học không phải là con đường duy nhất dẫn đến thành công. Nếu năng lực học tập không thể đáp ứng, các em có thể lựa chọn những hướng đi khác như học nghề, đi du học, xuất khẩu lao động. 

Trước sự thay đổi nhanh chóng của nền kinh tế và xu hướng nghề nghiệp, không ít học sinh vẫn còn băn khoăn, lo lắng trong việc định hướng tương lai. Chính vì thế, hoạt động hướng nghiệp được các nhà trường tổ chức sẽ giúp các em tiếp cận thông tin một cách đầy đủ, chính xác, được giải đáp thắc mắc từ các chuyên gia, từ đó có quyết định sáng suốt và phù hợp nhất với bản thân. 

Xuân Phương