Buổi đầu thành lập, Trường Trung cấp nghề cho người khuyết tật Thái Bình có tên là Trường Dạy chữ - Dạy nghề. Cơ sở của nhà trường chỉ là mảnh vườn hoang, cỏ mọc um tùm, vẻn vẹn 6 gian nhà cấp 4 đã xuống cấp, 9 cán bộ, giáo viên. Khó khăn, thiếu thốn là vậy nhưng bằng tình yêu nghề, trái tim chan chứa yêu thương, sẻ chia, hơn 34 năm qua, các cán bộ, giáo viên nhà trường đã cần mẫn và thầm lặng lái những chuyến đò đặc biệt đưa hơn 5.000 học sinh cũng rất đặc biệt cập bến, xóa đi mặc cảm tự ti trở thành những công dân có ích.

Đây là ngôi trường duy nhất trong tỉnh cả đội ngũ giáo viên và học sinh đều rất đặc biệt. Giáo viên hầu hết trái ngành, trái nghề, vừa dạy văn hóa chuyên biệt vừa dạy nghề cho nhiều đối tượng khác nhau, nhiều khi giáo viên phải tham gia cả công việc nuôi dưỡng. Học sinh phần đông là các em bị mù, câm, điếc, buổi đầu các em chưa xác định được động cơ học tập, mang nặng sự tự ti, mặc cảm.

Thầy Hiệu trưởng Nguyễn Đức Cường thổ lộ: Vì học sinh là đối tượng yếu thế, ngại giao tiếp, bố mẹ và người thân của các em sợ con xa nhà khổ nên để hoàn thành được nhiệm vụ tỉnh giao, cán bộ, giáo viên nhà trường không ngại khó, ngại vất vả lặn lội về tận cơ sở xin danh sách, đến từng nhà thuyết phục gia đình và các em, thầy cô phải đi đi về về 3 - 4 lần mới đón được các em tới trường.

Song đó mới chỉ là bước đầu, để các em gắn bó và thấy ngôi trường thực sự là “Mái ấm thân thương” của mình, thầy cô phải thực hiện 4 cùng (cùng ăn, cùng ngủ, cùng học, cùng chơi) đồng thời đảm đương tốt nhiều vai trò một lúc: người thầy, người mẹ, người bạn. Khi còn ở nhà, dù được bố mẹ, người thân hết lòng thương yêu song những bạn trẻ bị khuyết tật luôn tủi phận, thường giam mình trong 4 bức tường. Nhưng chỉ sau một thời gian đến học ở Trường Trung cấp nghề cho người khuyết tật (NKT), được thầy cô tiếp thêm nghị lực, dạy những điều hay, các em đã nhận ra: cuộc đời tươi đẹp biết mấy, nếu cố gắng thì ai cũng có thể chạm tay vào ước mơ.

Khi đôi chân không thể đi lại được vì căn bệnh viêm tủy, Hoàng Thị Thi, xã Quỳnh Hoa (Quỳnh Phụ) đã rất đau buồn, em tự giam mình trong 4 bức tường của căn phòng tối vì nghĩ tương lai của mình sau này cũng tăm tối như vậy. Hè năm 2007, cô giáo Nguyễn Thị Thu, giáo viên Trường Trung cấp nghề cho NKT Thái Bình đã đến động viên em lên trường theo học. Biết là sẽ có nhiều khó khăn, vất vả nhưng Thi vẫn quyết tâm cùng chiếc xe lăn rời căn phòng tối lên nhập trường với mong muốn trở thành một lập trình viên giỏi. Thi tâm sự: “Được thầy cô tận tình dạy dỗ, chăm sóc, em đã ra trường với tấm bằng giỏi và hiện đang kiếm sống bằng chính nghề đó. Trường Trung cấp nghề cho NKT Thái Bình thực sự là “Mái nhà thân thương”, nơi lấy lại niềm vui cho những người khuyết tật. Cảm ơn ngôi nhà lớn và những người mẹ thứ hai của tôi”.

Đứng giữa sân trường đông vui, náo nhiệt, chị Nguyễn Thị Huyền, mẹ của bé Phạm Thu Hiền (8 tuổi) ở xã Nam Cường (Tiền Hải) lên thăm con, nhìn thấy Hiền cười đùa cùng bạn bè không giấu nổi niềm vui: “Hiền sinh ra là một đứa trẻ bình thường nhưng sau lần sốt phát ban thì bị câm. Ở nhà tôi cứ lo Hiền buồn, ốm nhom nhưng giờ thấy cháu vui, khỏe, béo ra lại có thêm nhiều bạn mới, biết viết, biết giao tiếp bằng ngôn ngữ cử chỉ, biết tự chăm sóc bản thân, tôi mừng lắm, mai kia thầy cô dạy cho cái nghề nữa là cháu có tương lai rồi”. Không chỉ có chị Huyền mà rất nhiều phụ huynh đang có mặt tại trường thấy con mình sau vài tháng nhập học đã có tiến bộ, nụ cười luôn thường trực trên môi đều rất phấn khởi, tin tưởng rằng ngôi trường sẽ giúp con xóa bỏ mặc cảm, đứng vững và đi về phía trước bằng chính đôi chân của mình.

Thầy Hiệu trưởng vui mừng cho biết: Hiện tại nhà trường đã có một cơ ngơi khang trang, bề thế với hơn 50 phòng học kiến cố, bàn ghế đạt chuẩn, có khu nhà ở nội trú, khu bếp ăn tập thể và một đội ngũ giáo viên tâm huyết hơn 70 người (70% đạt chuẩn), nhiều nghệ nhân lành nghề. Mỗi năm nhà trường đào tạo trên 1.000 học sinh, sinh viên với các ngành nghề: may - thiết kế thời trang, mộc - mộc mỹ nghệ, điện - điện tử - tin học, cơ khí và một chuyên ngành dạy văn hóa chuyên biệt dành cho trẻ khiếm thính; bình quân 97% học sinh lên lớp hoặc đỗ tốt nghiệp. Năm học 2012 - 2013, trường có 224 học sinh học nghề dài hạn và 450 học sinh học nghề ngắn hạn tốt nghiệp ra trường, 65 - 70% đạt loại khá, giỏi, phần lớn các em ra trường có việc làm với thu nhập ổn định. 15 năm liền nhà trường đạt danh hiệu tiên tiến xuất sắc, nằm trong tốp dẫn đầu cả nước về chất lượng giáo dục cho người khuyết tật. Năm học 2013 - 2014, nhà trường đón 367 học sinh nhập học (60% là học sinh khuyết tật, diện chính sách).

Thành tích mà Trường Trung cấp nghề cho NKT Thái Bình đã giành được suốt mấy chục năm qua thật đáng tự hào. Nhưng có lẽ vòng nguyệt quế vinh quang nhất mà nhà trường có được chính là các em học sinh thân yêu - những người yếu thế trong xã hội đã xây dựng được niềm tin yêu vào cuộc sống, vào con người, rằng xã hội không bao giờ bỏ rơi các em. 

 Thu Hiền