Năm nay, thí sinh dự thi kỳ thi tốt nghiệp THPT sẽ thi 4 môn trong đó có 2 môn bắt buộc là Toán học, Ngữ văn và 2 môn tự chọn. Đề thi môn Ngữ văn gồm hai phần: đọc hiểu và làm văn; đề thi các môn Ngoại ngữ có 2 phần: viết và trắc nghiệm. Thời gian làm bài đối với mỗi môn thi Toán, Ngữ văn là 120 phút; Lịch sử và Địa lý 90 phút; các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học và Ngoại ngữ là 60 phút.

Nếu như những năm trước chỉ sử dụng kết quả thi để công nhận và xếp loại tốt nghiệp thì năm nay sẽ sử dụng kết hợp kết quả học tập, rèn luyện của học sinh ở lớp 12 cùng với kết quả 4 môn thi để công nhận và xếp loại tốt nghiệp. Theo đó, điểm liệt sẽ là 1,0 điểm thay cho 0 điểm như trước đây. Đây là giải pháp được đánh giá nhằm nâng cao chuẩn điều kiện công nhận tốt nghiệp và chất lượng của kỳ thi.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2014 diễn ra trong 3 ngày từ ngày 2/6 đến ngày 4/6. Theo đó, sáng ngày 2/6 các thí sinh thi môn Ngữ văn; chiều ngày 2/6 thi 2 môn là Vật lý (60 phút) và Lịch sử (90 phút); sáng ngày 3/6 thi môn Toán học; chiều ngày 3/6 là Hóa học (60 phút) và Địa lý (90 phút); sáng ngày 4/6 là Sinh học và Ngoại ngữ (60 phút). Như vậy, cùng với 2 môn thi bắt buộc, đối với 2 môn tự chọn các thí sinh sẽ có thể thi 1 hoặc 2 môn trong cùng một buổi hoặc phải chờ xong môn thi thứ nhất để thi môn thứ 2 trong buổi. Trong khoảng thời gian chờ giữa ca 1 và ca 2 sẽ xảy ra tình trạng mất trật tự và xáo trộn tại các hội đồng thi.

Đồng chí Đặng Phương Bắc, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: Để bảo đảm an ninh trường thi và an toàn cho các thí sinh, chúng tôi đã đưa ra 2 phương án: Bố trí cho các thí sinh thi ca 2 tập trung tại một trường học (mượn của TH, THCS hoặc mầm non) gần với hội đồng thi nhất, sau khi các thí sinh dự thi ca 1, các thí sinh ca 2 sẽ vào; Bố trí một khu riêng tách biệt với khu vực thi để các thí sinh dự thi ca 2 sẽ tập trung tại đó. Với 2 phương án này, các thí sinh sẽ tránh được thời tiết oi bức những ngày hè và quan trọng hơn, sẽ bảo đảm sức khỏe cho các em trong 3 ngày thi.

Giữa tháng 4/2014, ngay sau khi có thông báo chính thức về việc đổi mới nội dung trong môn thi Ngữ văn, Sở Giáo dục và Đào tạo đã ban hành công văn  nhằm triển khai các văn bản hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ôn tập môn Ngữ văn. Bên cạnh đó, Sở đã tổ chức hội nghị hướng dẫn ôn tập môn Ngữ văn cho tất cả các giáo viên bộ môn của các trường THPT trong toàn tỉnh. Qua đó, để làm tốt phần đọc hiểu, giáo viên cần giúp học sinh nắm vững một văn bản đồng thời xây dựng các loại câu hỏi và chấm điểm phù hợp với mục đích và đối tượng học sinh. Về viết nghị luận văn học, đổi mới cách hỏi, cách nêu vấn đề nhằm khắc phục hiện tượng học tủ, học thuộc văn mẫu, sao chép tài liệu. Bài viết của học sinh được đánh giá dựa vào tiêu chuẩn kỹ năng viết mà đề bài yêu cầu, phù hợp với các giá trị nhân văn, chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

Năm nay, thời gian làm bài đối với môn Ngữ văn và Toán học giảm xuống còn 120 phút thay vì 150 phút như những năm trước với cấu trúc đề thi như cũ. Thay đổi này tác động rất lớn tới tâm lý ôn thi của các thí sinh, nhiều em lo ngại sẽ không làm hết bài bởi lâu nay các em vẫn quen làm văn và ôn luyện trong thời gian 150 phút, tuy nhiên cũng nhiều em hy vọng với thời gian rút ngắn đi thì đề thi có thể sẽ dễ dàng hơn. Chính vì vậy, ngay từ khi nhận được thông báo, ban giám hiệu các trường đã đôn đốc các giáo viên lên kế hoạch ôn tập cho các học sinh từ sớm, động viên để các em không hoang mang, dao động, tập trung thời gian và sức khỏe để ôn thi.

Đối với cấu trúc đề thi mới mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra, nhiều giáo viên cho rằng với kiến thức nền mà thí sinh đã có, giáo viên chỉ cần rèn và cho các em làm quen với các kỹ năng đọc hiểu văn bản, bố cục của đoạn văn và hướng dẫn các em cách vận dụng những kỹ năng đó để làm bài.

Với cách xét và xếp loại tốt nghiệp năm nay sẽ đánh giá thực chất quá trình học tập của học sinh. Tuy nhiên, có một số ý kiến cho rằng với cách tính này có thể  nảy sinh tiêu cực như xin điểm môn học, học tủ, học lệch, học chỉ để đi thi mà bỏ qua các môn học khác... Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, đồng chí Đặng Phương Bắc, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo khẳng định: Ngành Giáo dục và Đào tạo sẽ tuyệt đối không “thả nổi” chất lượng học tại các trường. Nếu phát hiện trường học có hiện tượng xin điểm, chạy điểm, Sở sẽ chấn chỉnh và xử lý nghiêm.

Chỉ còn 4 ngày nữa, hơn 20.000 thí sinh tỉnh ta chính thức bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT 2014. Với những đổi mới này, các thí sinh sẽ tự tin và làm bài tốt hơn. Tuy nhiên, để có một kỳ thi đánh giá đúng thực chất học sinh, còn nhiều vấn đề cần giải quyết đồng bộ như: dạy học, chương trình học, phương pháp kiểm tra…

Đặng Anh