Ông Ðỗ Hữu Xuyên, Trưởng ban khuyến học dòng họ cho biết: Khuyến học, khuyến tài là phong trào có tính xã hội hóa cao. Tuy nhiên, để mọi thành viên trong dòng họ đều tham gia công tác khuyến học, khuyến tài không phải là việc làm đơn giản. Với mục tiêu đưa phong trào khuyến học, khuyến tài trở thành hoạt động thường xuyên, mang tính bền vững, Ban khuyến học dòng họ đã quyết định xây dựng quy ước, coi đây là cơ sở thiết yếu để các gia đình trong dòng họ cùng thực hiện. Tháng 8/2004, quy ước dòng họ văn hóa, dòng họ khuyến học chính thức ra mắt với 5 chương và 18 điều, trong đó có 2 chương nói về khuyến học, khuyến tài. Sau gần 11 năm thực hiện, quy ước đã góp phần tạo chuyển biến rõ rệt trong nhận thức về chăm lo việc học tập của con cháu ở 174 gia đình, góp phần nâng cao chất lượng phong trào khuyến học, khuyến tài của dòng họ.

Nội dung khuyến học, khuyến tài trong quy ước của dòng họ Ðỗ nhấn mạnh vai trò, trách nhiệm của mỗi cá nhân, gia đình trong đẩy mạnh việc học tập tại trường, lớp và trung tâm học tập cộng đồng, đồng thời quy định cụ thể hình thức khen thưởng đối với học sinh đạt thành tích cao trong học tập. Sự ra đời của quy ước đã tạo nền tảng vững chắc, giúp cho việc đưa phong trào khuyến học, khuyến tài của dòng họ đi vào nền nếp. Cứ vào dịp giỗ tổ (ngày 1 tháng 2 âm lịch) hàng năm, các gia đình lại tụ họp về nhà thờ họ, cùng nhau nghe lại nội dung quy ước, kết quả học tập, rèn luyện sau một năm và tổ chức khen thưởng, động viên những học sinh, sinh viên, nghiên cứu sinh có thành tích cao. Số tiền thưởng tuy không nhiều song đã khích lệ con cháu dòng họ hăng say học tập. Qua bình xét hàng năm, có 50% gia đình trong dòng họ đạt gia đình hiếu học, trong đó 25% gia đình hiếu học xuất sắc.

Cùng với việc tổ chức khen thưởng, động viên kịp thời những cá nhân có thành tích trong học tập, rèn luyện, nét nổi bật của dòng họ Ðỗ là việc duy trì và phát triển quỹ khuyến học dòng họ. Trong quy ước, dòng họ phát động tất cả các gia đình, thành viên hăng hái tham gia xây dựng quỹ khuyến học với mức ủng hộ tối thiểu 10.000 đồng/hộ/năm. Dòng họ khuyến khích những người có lòng hảo tâm quyên góp ủng hộ quỹ khuyến học. Hiểu được ý nghĩa thiết thực của việc xây dựng quỹ khuyến học, những năm qua, con em dòng họ thành đạt từ mọi miền Tổ quốc đều tham gia đóng góp, ủng hộ quỹ, tiêu biểu như chị Ðỗ Thị Kim Ðịnh, anh Ðỗ Ðình Lập mỗi năm ủng hộ từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng. Nhờ đó, số dư quỹ khuyến học dòng họ hiện đã đạt trên 53 triệu đồng. Từ năm 2010 đến nay, Ban khuyến học dòng họ Ðỗ đã tổ chức khen thưởng và trợ cấp khó khăn cho 197 lượt học sinh, sinh viên với tổng trị giá trên 18  triệu đồng.

Hoàng Lanh