Đến nhà Vũ Xuân Trung vào buổi sáng ngay sau khi em trở về Việt Nam, chúng tôi nhận thấy cậu học trò năm trước nay đã trưởng thành, chững chạc hơn nhiều. Tuy nhiên, không vì thế mà em mất đi vẻ vô tư, hồn nhiên. Tiếp chúng tôi, với cách nói chuyện dí dỏm của mình, Trung không giấu nổi niềm vui khi đến thời điểm này em là học sinh duy nhất của Thái Bình liên tiếp mang về hai huy chương vàng danh giá trên đấu trường quốc tế. Vũ Xuan Trung tâm sự: Năm ngoái, khi giành huy chương vàng đầu tiên em nhận được sự quan tâm đặc biệt của rất nhiều người. Em rất cảm ơn sự quan tâm này và lấy đó là động lực để tiếp tục phấn đấu đạt được những thành công sau này. Rót chén nước trà mời khách, anh Vũ Xuân Hảo, bố của Trung vui vẻ cho biết: Vợ chồng tôi luôn tin tưởng Trung, chưa bao giờ phải giục cháu đi học. Ngay từ nhỏ, cháu đã sớm ý thức và có niềm đam mê với việc học, đặc biệt là niềm đam mê mãnh liệt với môn Toán. Nếu cháu đã quyết định làm việc gì thì sẽ cố gắng làm bằng được.

Khi được hỏi về cậu học trò cưng của mình, cô giáo Đào Thị Lê Dung không giấu nổi sự tự hào, đôi khi là sự nghẹn ngào, xúc động. Cô chia sẻ: Trong kỳ thi vào lớp 10 chuyên Toán của Trường THPT Chuyên Thái Bình, tôi đã rất ấn tượng với Trung bởi em đạt 9,75 điểm môn Toán chuyên. Trong quá trình học, các bài khảo sát của Trung cũng gần đạt điểm tuyệt đối, dẫn đầu lớp. Mặc dù là một học sinh xuất sắc của trường, lớp và là học sinh đạt điểm số cao nhất đoàn Việt Nam trong kỳ thi Olympic Toán quốc tế năm ngoái nhưng Trung luôn khiêm tốn, điềm đạm, đặc biệt rất bình tĩnh trước chiến thắng và đôi khi là những thất bại. Khả năng học độc lập của em rất tốt. Em nắm bài nhanh, chắc và giải quyết nhanh khối lượng bài tập về nhà. Trung có ưu điểm là khi đã làm được bài thì rất tin tưởng và không bao giờ sai. Rất nhiều lần em có những sáng tạo rất mới và hay trong việc giải những bài toán yêu cầu độ khó cao. Là người trực tiếp đưa Trung đi thi tại Hồng Kông vừa qua, cô giáo Dung cho biết thêm: Trước mỗi kỳ thi, tâm lý của Trung rất ổn định. Tại Olympic Toán quốc tế năm nay em cũng thế. Mặc dù đã từng tham gia kỳ thi và mang về huy chương vàng năm ngoái nhưng em không chủ quan. Ngược lại, em đã chuẩn bị cho mình một tâm thế vững vàng nhất để bước vào đấu trường quan trọng.

Kỳ thi Olympic Toán quốc tế năm 2016 có sự tham gia của 602 thí sinh đến từ 109 quốc gia, vùng lãnh thổ. Thí sinh thi trong hai ngày 11/7 và 12/7, mỗi ngày làm ba bài toán trong thời gian 270 phút. Đề thi năm nay được đánh giá tương đối khó và nặng về tổ hợp, vốn không phải thế mạnh, sở trường của học sinh Việt Nam nhưng cả đội tuyển đã nỗ lực hết mình, đạt kết quả khả quan. Với số điểm 31, Vũ Xuân Trung đã xuất sắc mang về tấm huy chương vàng duy nhất cho đội tuyển Toán Việt Nam. Trung chia sẻ: Theo đánh giá của riêng em, đề thi năm nay khó hơn năm ngoái. Bên cạnh đó, việc tăng các bài toán về tổ hợp, giảm các bài toán về hình học không phải là thế mạnh của em và các bạn trong đội tuyển. Có lẽ vì vậy năm nay đoàn Việt Nam chỉ xếp thứ 11 trong 109 đoàn tham dự kỳ thi.

Được biết, mặc dù được miễn tham dự kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia để chọn học sinh đi thi quốc tế nhưng Vũ Xuân Trung vẫn phải tham dự kỳ khảo sát để chọn ra 6 học sinh chính thức trong tổng số 50 em. Do đây là lần thứ hai thử sức ở đấu trường quốc tế nên em đã tích lũy cho mình được vốn kiến thức cơ bản, chính vì vậy, kỳ khảo sát không làm khó được một “chiến binh” như Trung. Năm nay, Olympic Toán quốc tế được tổ chức tại Hồng Kông nên Trung và các thành viên trong đội tuyển không gặp khó khăn trong giờ giấc sinh hoạt. Tuy nhiên, ở Hồng Kông, đồ ăn không hợp khẩu vị nên Trung không ăn được nhiều, thay vào đó em sắp xếp thời gian biểu hợp lý để ổn định sức khỏe, tâm lý trước một kỳ thi quan trọng.

Vũ Xuân Trung không chỉ là tấm gương sáng trong học tập mà em còn là bài học về nghị lực vượt khó cho thế hệ học sinh ngày nay. Chuyện Trung sinh ra trong một gia đình có năm chị em, bố mẹ chủ yếu làm nông nghiệp, các chị đã lập gia đình và làm việc ở xa đã không còn xa lạ. Ngoài việc cấy hơn một mẫu ruộng, mẹ của Trung còn tranh thủ thời gian bán hàng, bố em làm thêm nghề sửa khóa, bán kính dạo tại một số chợ ở thành phố Thái Bình để mưu sinh. Trung bình mỗi tháng bố mẹ em có thu nhập khoảng hơn 2 triệu đồng, số tiền đó chỉ đủ chi phí sinh hoạt hàng ngày của ba người. Vậy nhưng tấm huy chương vàng đầu tiên đã giúp bố mẹ em rất nhiều. Cùng với phần thưởng em nhận được và tích góp của gia đình, căn nhà một tầng với gian bếp tuềnh toàng nay đã được sửa lại gọn gàng. Vẫn còn vất vả, vẫn là những tháng ngày mưu sinh nhưng nhắc đến Trung bố mẹ em lại sáng lên một niềm tự hào và tràn đầy hy vọng. Tiễn chúng tôi ra cổng, Trung tâm sự: Tiếc là năm tới em không được thi Olympic Toán quốc tế nữa bởi kỳ thi tới diễn ra tại một đất nước mà em vô cùng yêu mến đó là Brazil.

Lần thứ hai mang vinh quang về cho Tổ quốc với tấm huy chương vàng Olympic Toán quốc tế 2016, về nước trong niềm hân hoan của gia đình và người thân, Vũ Xuân Trung lại trở về với góc học tập của mình, nuôi dưỡng giấc mơ được tiếp tục niềm đam mê bất tận với Toán học của mình.

Đặng Anh