Trường THPT Nam Duyên Hà, nguyên là Trường cấp III Nam Duyên Hà (huyện Duyên Hà, tỉnh Thái Bình) thành lập ngày 19/8/1967 tại xóm Sông, thôn Vỵ Giang, xã Chí Hòa, huyện Duyên Hà, tỉnh Thái Bình (nay là huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình). Năm đầu thành lập, trường có 6 lớp với 202 học sinh, 14 giáo viên, nhân viên, 2 cán bộ quản lý. Thành lập giữa lúc cuộc chiến tranh leo thang đánh phá miền Bắc của đế quốc Mỹ đang trong giai đoạn gay go, ác liệt nhất, trong hoàn cảnh khó khăn muôn phần, thầy và trò nhà trường vẫn kiên trì khắc phục dựng nhà học bằng tranh tre nứa lá, tường đắp đất, đào hệ thống giao thông hào chằng chịt dọc ngang làm nơi trú ẩn. Học sinh hầu hết đều phải trọ học trong số ít ỏi nóc nhà của xóm Sông và các xóm lân cận thuộc thôn Vỵ Giang. Ðời sống vật chất của cả thầy và trò đều thiếu thốn, cơm không đủ ăn, áo không đủ mặc, giày dép không có để đi, học sinh đi học phải tự làm mũ rơm để đội, áo rơm để khoác, trong túi sách của từng người đều có nẹp tre, bông băng, thuốc đỏ sát trùng để phòng bị. Trước những khó khăn, gian khổ của buổi đầu thành lập, bằng ý chí, nghị lực, sự gắn kết tình cảm thầy trò, sự giúp đỡ hết mình của phụ huynh và nhân dân địa phương, nhà trường không những đã xây dựng được khối lượng cơ sở vật chất ban đầu để phục vụ việc dạy và học mà còn duy trì đều đặn các hoạt động, hoàn thành tốt nhiệm vụ các năm học.

Năm 1970, trường chuyển sang địa điểm mới ở xã Minh Hòa hiện nay. Từ năm học 1971 - 1972 trở đi, trường vẫn tiếp tục xây dựng thêm để đáp ứng với số lớp nhiều hơn vì học sinh ngày càng đông hơn. Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, non sông thu về một mối, cả nước tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội đến nay, trong niềm vui chung của dân tộc, trường tích cực xây dựng và phát triển, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp “trồng người”. Ðứng chân tại một vùng quê nghèo, nông nghiệp thuần túy, xa trung tâm huyện, thành phố, đời sống dân cư, văn hóa, giáo dục thấp, để khẳng định mình, nhà trường luôn cố gắng thi đua dạy tốt - học tốt, bứt phá ra khỏi những khó khăn, hạn chế. Những năm gần đây, cùng sự phát triển đi lên của ngành Giáo dục - Ðào tạo nước nhà cũng như Giáo dục - Ðào tạo Thái Bình, Trường THPT Nam Duyên Hà luôn thực hiện tốt việc học tập và làm theo tư tưởng, phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh, cuộc vận động “Hai không”, phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”… Quá trình thực hiện đạt hiệu quả cao là đòn seo giúp Trường bứt phá vươn lên trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là chất lượng, kỷ cương, nền nếp. Cũng từ đó, tầm ảnh hưởng, uy tín của nhà trường ngày càng tốt hơn. Nổi bật là các năm học 2014 - 2015, 2015 - 2016, chất lượng giáo dục đạo đức và văn hóa cao hơn nhiều so với những năm học trước. Hàng năm, học sinh thi tốt nghiệp, thi THPT quốc gia đều đạt tỷ lệ cao so với các trường trong huyện, trong tỉnh; số học sinh đạt điểm cao ngày càng nhiều, các đội tuyển học sinh giỏi khối 12 thi tỉnh đều đạt giải, đặc biệt năm học 2014 - 2015 môn Hóa học xếp thứ nhất toàn tỉnh; năm học 2015 - 2016 môn Vật lý xếp thứ nhì toàn tỉnh, chỉ sau đơn vị xếp thứ nhất 0,05 điểm; thi sáng tạo khoa học kỹ thuật đạt giải nhì cấp tỉnh về lĩnh vực bảo vệ môi trường… Ðội ngũ giáo viên tham gia thi giáo viên giỏi cụm và tham gia hội giảng cấp tỉnh đạt giải cao.

Sinh ra từ vùng đất “địa linh nhân kiệt”, các thế hệ thầy và trò đều có chung niềm tự hào về mái trường thân yêu. Nửa thế kỷ trôi qua với bao đổi thay, lớp lớp cán bộ, giáo viên, học sinh nhà trường không ngừng trưởng thành, tỏa đi muôn nơi, hoạt động, công tác trong nhiều lĩnh vực, góp phần không nhỏ về sức lực, trí tuệ, xương máu cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Trải qua những biến cố, thăng trầm của lịch sử, với bề dày thành tích, bề dày truyền thống, lớp lớp cán bộ, giáo viên, học sinh Trường cấp III Nam Duyên Hà xưa - THPT Nam Duyên Hà nay luôn khẳng định vị thế và tầm vóc của mình, xứng đáng với niềm tin yêu, ngưỡng mộ của nhân dân Hưng Hà. Hàng trăm cán bộ, giáo viên các thế hệ đã và đang công tác tại Trường trong suốt nửa thế kỷ qua luôn đoàn kết, gắn bó với tinh thần vượt khó, phát huy tính sáng tạo, phấn đấu không ngừng, đưa sự nghiệp giáo dục của nhà trường phát triển toàn diện với những bước đi vững chắc. Chi bộ nhà trường thường xuyên được bổ sung, tại thời điểm tháng 9/2016 đạt tỷ lệ 51,5% so với tổng số cán bộ, giáo viên. Chi ủy, Chi bộ luôn phát huy tính tiền phong, gương mẫu, vai trò lãnh đạo toàn diện mọi mặt hoạt động của nhà trường, chỉ đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị, liên tục được công nhận là chi bộ trong sạch, vững mạnh, dẫn đầu khối văn hóa, xã hội của Ðảng bộ huyện, Ðảng bộ tỉnh. Công đoàn nhà trường luôn là đơn vị tiên tiến xuất sắc, được Liên đoàn Lao động tỉnh, Công đoàn ngành Giáo dục Việt Nam tặng bằng khen. Ðoàn Thanh niên nhà trường được Tỉnh đoàn, Trung ương Ðoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tặng bằng khen.

Các thế hệ cán bộ, giáo viên “vừa hồng, vừa chuyên”, các thế hệ học sinh chăm ngoan, học giỏi, nhà trường không ngừng trưởng thành, lớn mạnh về mọi mặt. Bề dày thành tích của trường đã được Ðảng, Nhà nước, các cấp, các ngành từ trung ương đến địa phương ghi nhận. 50 năm xây dựng và phát triển, Trường THPT Nam Duyên Hà luôn đạt được nhiều thành tích xuất sắc, viết nên trang sử truyền thống vẻ vang, ghi nhận công lao cống hiến, đóng góp của các thế hệ thầy - trò, sự giúp đỡ tận tình của các bậc phụ huynh và nhân dân địa phương, sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp, Sở Giáo dục và Ðào tạo đã kết thành sức mạnh tổng hợp, đưa sự nghiệp giáo dục - đào tạo của trường tiến lên từng bước vững chắc, có sức thu hút, là “địa chỉ đỏ” tin cậy của học sinh Hưng Hà nói riêng, Thái Bình nói chung. Truyền thống 50 năm là nền tảng vững chắc, là động lực thúc đẩy cho sự phát triển của nhà trường. Khẩu hiệu hành động: “Tự hào truyền thống, vững bước tương lai” là mục tiêu phấn đấu để Trường tiếp tục ghi thêm những trang sử mới hào hùng, chói lọi hơn, thầy và trò nhà trường luôn trân trọng, nâng niu, giữ gìn và thúc đẩy lên tầm cao mới, xứng đáng với miền quê “địa linh nhân kiệt”.

Nguyễn Văn Kiện

(Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường)