Số người nhiễm HIV/AIDS hiện đang quản lý trên địa bàn tỉnh là hơn 2.100 người. 10 tháng đầu năm, toàn tỉnh ghi nhận 67 ca nhiễm mới. Những trường hợp nhiễm mới tập trung ở nhóm có nguy cơ cao. Qua phân tích cho thấy, 70% trường hợp nhiễm mới là nam giới, 30% là nữ; tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới có xu hướng tăng (12/67 ca). Trong những trường hợp nhiễm mới từ đầu năm đến nay, lây qua tiêm chích ma túy chiếm 19%, qua quan hệ tình dục không an toàn 45%, 6% qua lao phổi và 30% không xác định được đường lây.

Bác sĩ Nguyễn Văn Đức, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Số người nhiễm HIV có xu hướng giảm là tín hiệu đáng mừng. Có được kết quả này là sự vào cuộc quyết liệt của các cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể, địa phương trong tỉnh, trong đó, nhiều giải pháp đã được triển khai đồng bộ, quyết liệt. Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc tỉnh đã có những chỉ đạo kịp thời, quyết liệt. Cùng với đó là sự phối hợp liên ngành giữa các đơn vị được thực hiện hiệu quả. Ngành Y tế đã có nhiều văn bản hướng dẫn triển khai phòng, chống HIV/AIDS. Công tác truyền thông từ tỉnh tới cơ sở được  đẩy mạnh bằng nhiều hình thức, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi phòng lây nhiễm HIV. Việc tập huấn cho đối tượng có nguy cơ cao, thành viên hội phụ nữ cơ sở, đoàn thanh niên, học sinh, sinh viên cũng được thực hiện thường xuyên. Ngoài ra, các hoạt động can thiệp giảm hại trong nhóm nghiện chích ma túy, gái mại dâm và nam quan hệ tình dục đồng giới tại tỉnh được triển khai từ rất sớm thông qua việc cấp phát bao cao su, bơm kim tiêm, chất bôi trơn... Các hoạt động can thiệp giảm tác hại đã góp phần hạn chế sự lây lan của dịch HIV trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, nếu như năm 2001 tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm nghiện chích ma túy, mại dâm là 42% thì đến năm 2005 khi triển khai các hoạt động can thiệp giảm hại, tỷ lệ lây nhiễm trong nhóm nghiện chích ma túy giảm còn 6,5%. Bên cạnh đó, Khoa Phòng chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh còn triển khai các hoạt động tư vấn, xét nghiệm sàng lọc HIV cho người nghiện chích ma túy, vợ, chồng, bạn tình của người nhiễm HIV...

Một trong những hoạt động hiệu quả được đánh giá cao, góp phần giảm tỷ lệ người nhiễm HIV/AIDS đó là công tác điều trị. Bác sĩ Nguyễn Văn Đức, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết thêm: Để công tác điều trị đạt được kết quả cao, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tham mưu Ban Chỉ đạo tỉnh, Sở Y tế chuyển giao công tác điều trị cho người nhiễm từ nguồn hỗ trợ của các dự án sang thanh toán BHYT. Tính đến hết tháng 10/2020, số bệnh nhân điều trị Methadone trên địa bàn tỉnh là hơn 1.360 ca, đạt 90% so với chỉ tiêu cả năm. 9 phòng khám ngoại trú cũng đã cung cấp đầy đủ các dịch vụ chăm sóc cho gần 1.300 bệnh nhân đang điều trị ARV, hơn 900 bệnh nhân được nhận thuốc ARV qua nguồn quỹ BHYT. Nhờ đó, tỷ lệ bệnh nhân có tải lượng virus giảm ngưỡng ức chế đạt 96%; tỷ lệ bệnh nhân chuyển từ HIV sang AIDS giảm rõ rệt. Từ năm 2018 đến nay, mỗi năm chỉ có 1 - 2 trường hợp chuyển từ HIV sang AIDS. Bên cạnh đó, các hoạt động tư vấn, xét nghiệm, dự phòng phơi nhiễm miễn phí cho phụ nữ có thai cũng đã được triển khai hiệu quả. Thực hiện Quyết định số 1246/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chiến lược quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, hiện Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đang xây dựng đề án với mục tiêu đến năm 2030 chấm dứt dịch HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh. Song để đạt được mục tiêu này cần có sự vào cuộc tích cực từ các cấp, ngành, địa phương, đơn vị và người dân.

Hoàng Lanh