Chị Hoàng Thị Sen, cán bộ Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Trước đây, nhiều người muốn xét nghiệm xem bản thân có nhiễm HIV không, song do tâm lý sợ bị lộ, lo bị kỳ thị nên chưa dám thực hiện. Giờ đây, với chương trình tự xét nghiệm HIV thông qua hình thức cung cấp kit test trực tuyến, người dân có nhu cầu xét nghiệm trong tỉnh sẽ được cung cấp test xét nghiệm HIV và được tư vấn, hướng dẫn miễn phí.

Với các thao tác đơn giản, chỉ cần chiếc điện thoại thông minh hay máy tính bàn có kết nối mạng internet, ở bất cứ đâu, khách hàng đều có thể đăng ký, tự đánh giá nguy cơ nhiễm HIV và được nhận test nhanh tự xét nghiệm HIV. Cụ thể, khách hàng có nhu cầu xét nghiệm sẽ truy cập vào website http://tuxetnghiem.vn/. Đây là website do Bộ Y tế phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xây dựng với mục tiêu giúp người thuộc nhóm đối tượng nguy cơ và bất cứ ai có nhu cầu tăng cường tiếp cận với dịch vụ xét nghiệm HIV một cách tiện lợi, bảo mật và thân thiện. Sau khi truy cập, đăng ký thành công và trả lời các câu hỏi, hệ thống sẽ tự đánh giá, nếu thuộc trường hợp có nguy cơ, khách hàng sẽ đặt hàng để nhận test tự xét nghiệm HIV bằng dịch miệng. Từ thông tin đăng ký, cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sẽ liên hệ với khách hàng để cung cấp kit test xét nghiệm bằng dịch miệng, có thể qua dịch vụ bưu điện hoặc khách hàng tự đến lấy tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh. Ngoài test nhanh, người đăng ký tham gia chương trình còn có thể đăng ký nhận bao cao su, bơm kim tiêm... miễn phí. Khi nhận được test, cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sẽ hướng dẫn khách hàng cách sử dụng test. Nếu kết quả tự xét nghiệm tại nhà có phản ứng (hiển thị 2 vạch), người sử dụng test nhanh cần đến Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh để làm xét nghiệm khẳng định. Nếu kết quả khẳng định dương tính, khách hàng sẽ được tư vấn, kết nối chuyển điều trị ARV.

Chị Hoàng Thị Sen, cán bộ Khoa Phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết thêm: Hiện Thái Bình là 1 trong hơn 20 tỉnh, thành phố trên cả nước được lựa chọn triển khai chương trình tự xét nghiệm HIV thông qua hình thức cung cấp kit test trực tuyến. Từ tháng 4/2022 đến nay đã có hơn 360 khách hàng trên địa bàn tỉnh tham gia đánh giá nguy cơ, hơn 260 khách hàng đăng ký nhận test xét nghiệm HIV thành công và làm xét nghiệm. Qua phản hồi đã ghi nhận 4 khách hàng có phản ứng và được tư vấn làm xét nghiệm khẳng định. Kết quả, 3/4 khách hàng có kết quả xét nghiệm dương tính với HIV. Những trường hợp này đã được tư vấn điều trị kịp thời. Chương trình tự xét nghiệm HIV thông qua hình thức cung cấp kit test trực tuyến có nhiều thuận lợi bởi khách hàng không cần đến cơ sở y tế mà vẫn có thể thực hiện test nhanh HIV tại nhà. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai chương trình vẫn còn một số khó khăn như: một số người, nhất là người lớn tuổi có nguy cơ nhiễm HIV không biết cách đăng ký tham gia do việc tiếp cận công nghệ còn hạn chế; có những khách hàng đăng ký song cung cấp thông tin không chính xác, gây khó khăn cho cán bộ, nhân viên y tế trong quá trình tiếp cận... Để nhiều người được tiếp cận xét nghiệm HIV miễn phí, biết thông tin tham gia chương trình, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sẽ tăng cường công tác tuyên truyền; xây dựng các chỉ tiêu ở các nhóm đồng đẳng, nghiện chích, gái mại dâm...; đồng thời mở thêm các điểm cấp phát test nhanh HIV miễn phí tạo thuận lợi cho người dân trong việc nhận test.

Theo Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), mỗi năm Việt Nam phát hiện khoảng 10.000 - 12.000 người nhiễm HIV mới. Từ đầu năm đến nay, ngành y tế các tỉnh, thành phố đã triển khai tư vấn xét nghiệm cho hơn 1,5 triệu lượt người, trong đó có khoảng 40% là nhóm nguy cơ cao. Qua xét nghiệm đã phát hiện gần 6.000 người dương tính với HIV. Tại Thái Bình, từ đầu năm đến hết tháng 9/2022, toàn tỉnh phát hiện hơn 40 người nhiễm HIV mới, trong đó 3 trường hợp được phát hiện nhờ chương trình tự xét nghiệm HIV thông qua hình thức cung cấp kit test trực tuyến. Việc phát hiện sớm giúp công tác điều trị được thực hiện kịp thời, góp phần làm giảm nguy cơ lây truyền HIV cho người khác.

Hoàng Lanh