Ông L.Đ.T ở phường Trần Lãm, thành phố Thái Bình làm nghề phụ hồ. Năm nay ngoài 50 tuổi nhưng ông đã hơn 30 năm hút thuốc lá. Ông tâm sự: Tôi biết hút thuốc từ thời thanh niên. Lúc đầu đua đòi bạn bè tập hút thuốc, sau thành nghiện. Do đặc thù môi trường làm việc nhiều người hút thuốc lá nên những lúc giải lao, tôi và nhiều anh em khác hay lấy thuốc lá ra hút. Mặc dù biết hút thuốc lá không tốt cho sức khỏe nhưng tôi vẫn chưa bỏ được. Thời gian qua, nghe các phương tiện thông tin đại chúng, người thân trong gia đình nói nhiều về tác hại của thuốc lá với người hút và những người xung quanh nên tôi cũng thấy sợ và đã vài lần thử bỏ nhưng chỉ được một thời gian là lại hút lại. Thời gian tới, tôi sẽ cố gắng hạn chế, hút ít dần, sau đó tiến tới bỏ hẳn.

Anh Đ.V.H ở huyện Kiến Xương là lao động tự do, mới ngoài 40 tuổi nhưng anh đã hút thuốc lá từ 20 năm nay. Do công việc thường xuyên rảnh rỗi, lại hay tiếp xúc với những người hút thuốc nên việc từ bỏ thuốc lá đối với anh là điều không dễ dàng. Anh H chia sẻ: Tôi biết trong khói thuốc lá có hàng nghìn chất hóa học, trong đó có rất nhiều chất độc hại, hút thuốc lá nhiều vừa ảnh hưởng đến sức khỏe, tốn kém về kinh tế, lại ảnh hưởng rất nhiều đến những người xung quanh, vì vậy tôi cũng đang quyết tâm từ bỏ thuốc lá để bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình, góp phần xây dựng môi trường sống trong lành, không khói thuốc lá.

Ông L.Đ.T và anh Đ.V.H chỉ là 2 trong số rất nhiều người thuộc nhóm lao động tự do đang thường xuyên sử dụng thuốc lá. Nguyên nhân chính của tình trạng này là do tính chất công việc, nhóm người này thường xuyên thay đổi địa điểm, thời gian làm việc nên bản thân họ ít có thời gian tiếp nhận các thông tin về phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHCTL). Khi hết giờ làm, nhiều lao động tự do có thời gian rảnh rỗi, vì vậy họ thường tìm đến thuốc lá như một cách để giải tỏa căng thẳng, mệt nhọc và để thư giãn. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam là 1 trong 15 quốc gia có số người hút thuốc cao nhất trên thế giới, trung bình cứ 2 nam giới thì có 1 người hút thuốc. Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây nên 25 loại bệnh, trong đó ảnh hưởng nặng nề nhất là ung thư, tim mạch...  

Để PCTHCTL, bảo vệ môi trường sống trong lành và sức khỏe nhân dân, từ năm 2015, được sự hỗ trợ của Quỹ phòng, chống tác hại thuốc lá - Bộ Y tế, Ban Chỉ đạo PCTHCTL tỉnh đã chỉ đạo và triển khai nhiều hoạt động PCTHCTL. Hàng năm, Ban Chỉ đạo PCTHCTL từ tỉnh đến huyện, xã được kiện toàn và bổ sung. Tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công tác PCTHCTL như: kế hoạch tổ chức mít tinh hưởng ứng ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và tuần lễ quốc gia không thuốc lá 25 - 31/5; công văn hướng dẫn thành lập ban chỉ đạo; công văn tăng cường công tác truyền thông PCTHCTL; quyết định thành lập và kiện toàn đoàn kiểm tra, giám sát liên ngành; kế hoạch kiểm tra, giám sát việc thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và xây dựng “Môi trường không khói thuốc”... Mặc dù vậy, công tác tuyên truyền về tác hại của thuốc lá cho nhóm đối tượng là lao động tự do trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn.

Bác sĩ Lưu Thị Ánh Tuyết, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Với vai trò là cơ quan đầu mối tham mưu, phối hợp tổ chức các hoạt động PCTHCTL trên địa bàn tỉnh, thời gian tới, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sẽ đẩy mạnh các hoạt động như: tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ thuộc mạng lưới truyền thông viên; tổ chức nói chuyện chuyên đề, hội nghị, hội thảo; triển khai truyền thông trực tiếp tại trường học, cộng đồng; tổ chức sân khấu hóa biểu diễn tiểu phẩm truyền thông tại các địa phương trồng nhiều thuốc lá, thuốc lào... Riêng đối với nhóm lao động tự do, chúng tôi sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tập trung tuyên truyền về tác hại của thuốc lá với sức khỏe con người và việc thực hiện nghiêm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; tiếp tục có những giải pháp nhằm thay đổi thái độ, hành vi về PCTHCTL của các cá nhân, tổ chức, địa phương liên quan đến quản lý những người lao động tự do. Thường xuyên sử dụng những video hình ảnh về tác hại của thuốc lá gây các bệnh ung thư, tim mạch, phổi, ảnh hưởng chức năng sinh sản, hướng dẫn xử lý vi phạm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội để mọi người nâng cao nhận thức, tiến tới giảm hút, không hút thuốc lá, tham gia xây dựng “Môi trường không khói thuốc” ở nơi làm việc, nơi công cộng và cộng đồng.

Độc giả cần tìm hiểu các tài liệu liên quan đến tác hại của thuốc lá, xây dựng “Môi trường không khói thuốc” hãy truy cập website của ngành y tế Thái Bình: soytethaibinh.gov.vn hoặc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh: cdcthaibinh.vn.

Duy Tùng