Trên thế giới đã phát hiện bệnh liên cầu lợn (bệnh lợn tai xanh) vào năm 1960. Nhiều nước và vùng lãnh thổ thông báo bệnh liên cầu lợn có thể lây sang người như Hà lan, Đan Mạch, Đức, Bỉ, Anh, Pháp, Tây ban Nha, Thụy Điển, Australia, Hungari, Hồng Kông, Croatia, Nhật Bản, Singapore, Đài Bắc, New Zealand, Argentina, Trung Quốc.

Ở Việt Nam đã phát hiện có bệnh liên cầu lợn từ năm 2003; từ đầu năm 2013 đến nay tại Bệnh viện Nhiệt đới Quốc gia đã có 16 trường hợp nhiễm liên cầu khuẩn lợn trong đó có 2 ca tử vong nhiễm trùng huyết nặng. Vì vậy, việc phát hiện lợn bị bệnh tai xanh và đề phòng lây sang cho người là những việc làm hết sức cần thiết.

Vi khuẩn liên cầu lợn có khắp nơi trong tự nhiên, ổ chứa vi khuẩn này là lợn nhà (lợn đã thuần chủng), lợn rừng, ngựa, chó, mèo và có thể có cả loài chim.

Với lợn, vi khuẩn này có thể tồn tại ở đường hô hấp trên (mũi, họng), đường tiêu hóa, đường sinh dục hoặc ở hạch hạnh nhân của lợn, khi gặp điều kiện thuận lợi thì chúng trở nên gây bệnh (có khoảng từ 60 – 100% lợn mang vi khuẩn liên cầu lợn không triệu chứng).

Ngoài ra phân, chất thải, chất độn chuồng, các loại thức ăn, nước uống trong chuồng lợn bị bệnh liên cầu lợn cũng là nguồn chứa vi khuẩn liên cầu lợn.

Môi giới truyền bệnh là ruồi, gián, chuột. Khi con người tiếp xúc trực tiếp với lợn bị bệnh liên cầu lợn thông qua các vết trầy xước trên da của người, đặc biệt là những công nhân lò mổ, người phân phối, chế biến thịt lợn sẽ bị nhiễm vi khuẩn.

Con người cũng bị mắc bệnh liên cầu lợn do ăn phải thức ăn có chứa vi khuẩn này như thịt nấu chưa chín, ăn tiết canh, nem chạo, nem chua… Hoặc do môi trường bị nhiễm vi khuẩn liên cầu lợn như nguồn nước dùng trong sinh hoạt dùng để rửa thực phẩm, rau quả.

Khi mắc bệnh do liên cầu lợn người bệnh có sốt cao, đau đầu, ù tai, xuất huyết với nhiều dạng khác nhau như xuất huyết dưới da, xuất huyết tiêu hóa, đặc biệt là nhiễm khuẩn huyết.

Khi nhiễm khuẩn huyết người bệnh sẽ bị nhiễm độc độc tố nặng (sốc nhiễm khuẩn) biểu hiện như tụt huyết áp, mạch nhanh, nhỏ, có khi bị trụy tim mạch, suy hô hấp, nhiễm độc toàn thân, suy đa phủ tạng và có thể bị tử vong nếu không phát hiện sớm, điều trị kịp thời.

Người ta cũng thấy một số trường hợp xuất hiện nhiễm độc đường tiêu hóa như rối loạn tiêu hóa (đi ngoài nhiều lần, phân lỏng). Người bệnh cũng có thể bị viêm màng não do vi khuẩn liên cầu lợn. Nếu phát hiện sớm có thể cứu chữa được nếu không thì có thể gây phù não, đi vào hôn mê và tử vong.

Cần cảnh giác và đề phòng bệnh liên cầu lợn bằng các biện pháp như tuyên truyền, phát hiện và phòng bệnh một cách rộng rãi trong cộng đồng dân cư. Làm thế nào để người dân biết được khi có nghi ngờ lợn bị mắc bệnh thì cần khai báo cho cơ quan thú y, chính quyền địa phương và y tế cơ sở để nhanh chóng có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Lợn ốm phải được cách ly và chữa trị. Không được giết mổ lợn khi trong địa phương đang có dịch liên cầu lợn và không vận chuyển lợn hoặc thịt lợn từ địa phương này sang địa phương khác.

Tuyệt đối không mua bán lợn, thịt lợn không rõ nguồn gốc xuất xứ. Không thịt lợn đã chết hoặc đang ốm với bất kỳ lý do gì. Tuyệt đối không ăn thịt lợn ốm, thịt lợn chết. Khi lợn chết phải chôn ngay, chôn thật sâu, chôn xa nguồn nước, xa khu dân cư, chợ, những nơi tập trung đông người và cần phải có chất sát khuẩn mạnh kèm theo như vôi bột, cloraminB… Thịt lợn mua về cần nấu chín thực sự. Tuyệt đối không ăn thịt chưa nấu chín hoặc thịt sống như tiết canh, nem chạo, nem chua, các món tái…

Trung tâm TTGDSK Tỉnh