Tuy nhiên, quá trình giảng dạy thực hành truyền thống theo lý luận phương pháp dạy thực hành nghề và dạy thực hành y học (trải qua các giai đoạn: hướng dẫn ban đầu, hướng dẫn thường xuyên và hướng dẫn kết thúc) chưa thực sự mang lại hiệu quả. Phương pháp này chủ yếu là hoạt động của giáo viên, học sinh, sinh viên ít được tham gia, chưa phát huy được tính chủ động, tích cực của người học dẫn tới tình trạng giáo viên dạy theo kinh nghiệm, học sinh tiếp thu thụ động. Do đó, giáo viên có lúc chưa tin vào khả năng tự giải quyết của học sinh, sinh viên, còn làm thay mà không gợi ý để người học tìm cách khắc phục. Từ thực trạng đó, bộ môn Điều dưỡng của nhà trường đã tiến hành điều chỉnh phương pháp giảng dạy học phần điều dưỡng cơ sở với tên gọi “Thay đổi phương pháp dạy và học thực hành học phần điều dưỡng cơ sở” góp phần mang lại hiệu quả thiết thực trong quá trình đào tạo của nhà trường.

Theo Tiến sĩ Phạm Quang Hòa, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Y tế Thái Bình, áp dụng phương pháp này, mỗi bài học được xây dựng phải đáp ứng được các nội dung: cơ bản (tự trải nghiệm, khám phá để hình thành kiến thức mới), thực hành (áp dụng kiến thức đã học vào bài tập), ứng dụng (vận dụng kiến thức vào cuộc sống). Phương pháp tự học, tự đánh giá, tự quản lý thời gian… phù hợp với chỉ đạo của ngành Giáo dục. Phương pháp mới này cũng yêu cầu có sự tham gia tích cực của gia đình và cộng đồng trong việc phối hợp giảng dạy cho sinh viên.

Cách thức tổ chức thực hiện của phương pháp này cũng khá đơn giản. Theo đó, các bài thực hành được chia theo nhóm, theo nội dung thực hành: Các nhóm bài được phân loại thành nhóm bài cơ sở, nhóm dùng thuốc cho người bệnh, nhóm tiêu hóa, tiết niệu, cấp cứu và nhóm bài khác. Áp dụng phương pháp này, giáo viên thực hiện đúng tiến trình của buổi lên lớp thực hành; sử dụng bảng quy trình mới để giảng dạy; sử dụng phương pháp làm mẫu, scorpio… và bảng kiểm mới để đánh giá sinh viên. Phương pháp này góp phần giúp sinh viên được đánh giá kết quả học tập trong cả quá trình học bằng bảng kiểm mới. Điểm tổng kết sẽ là điểm trung bình cộng của các lần đánh giá. Sinh viên được thực hành tại các phòng thực hành điều dưỡng của nhà trường đã được bố trí theo nhóm bài, thuận tiện cho việc quản lý và giảng dạy, được sử dụng bảng quy trình kỹ thuật điều dưỡng mới và bảng kiểm được Hội đồng giáo dục nhà trường thẩm định.

Cũng theo Tiến sĩ Phạm Quang Hòa, đổi mới phương pháp giảng dạy giúp nhà trường có thể tận dụng tối đa các phòng thực hành, giáo viên có điều kiện sắp xếp được thời gian ngoài giờ lên lớp giảng để kèm cặp, giúp đỡ sinh viên. Ngoài giờ hành chính, có thể bàn giao phòng thực hành cho nhóm trưởng để sinh viên tự luyện tập. Việc chia nhóm thủ thuật, kỹ thuật phù hợp với người học, giúp người dạy và học có sự logic về các kỹ thuật. Việc thay đổi phương pháp giảng dạy yêu cầu giáo viên phải nắm vững kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo đối với thao tác. Trong quá trình giảng, chỉ nhấn mạnh các điểm mấu chốt, dành nhiều thời gian cho sinh viên thực hành. Còn đối với sinh viên, không mất nhiều thời gian ghi chép quy trình, sử dụng ngay quy trình cải tiến để làm tài liệu học tập, giúp đỡ nhau trong thời gian thực hành và tự đánh giá. Nhờ đó, sinh viên phát huy được tính chủ động, tích cực trong học tập. Việc sử dụng bảng kiểm mới để sinh viên tự học và lượng giá giúp người học có thể tự lượng giá và điều chỉnh những sai sót. Còn việc lập bảng nội dung học tập và lượng giá cho từng sinh viên giúp cho giáo viên và sinh viên dễ dàng tổng hợp kết quả học tập, chủ động luyện tập các nội dung còn thiếu để đáp ứng yêu cầu học phần.

Có thể khẳng định, giải pháp “Thay đổi phương pháp dạy và học thực hành học phần điều dưỡng cơ sở” đã đáp ứng chủ trương của giáo dục hiện nay là tích cực hóa người học, người học chủ động thực hành để đạt được chỉ tiêu, đặc biệt là đạt được năng lực thực hành, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo của nhà trường.

Ngọc Mai