Với mức đóng không cao nhưng khi không may mắc bệnh, kể cả bệnh hiểm nghèo, phải chi phí lớn, người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) sẽ được khám, chữa bệnh chu đáo, không phân biệt giàu nghèo. Đứng ở góc độ cá nhân, ở đâu đó người dân vẫn còn thấy quyền lợi của họ chưa được bảo đảm, do chất lượng khám chữa bệnh bằng BHYT chưa đáp ứng nhu cầu, nhất là ở tuyến y tế cơ sở do khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị, năng lực cán bộ còn hạn chế, người dân chưa hài lòng vì phải mất nhiều thời gian chờ đợi... Song, đánh giá một cách toàn diện thì tham gia BHYT là cơ hội cho mỗi người dân được hưởng những quyền lợi tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản. Đã có nhiều trường hợp người bệnh vừa thoát được bệnh tật lại lâm vào cảnh nợ nần chồng chất vì viện phí. Cá biệt, một số gia đình vì không có tiền tiếp tục chữa trị cho người thân phải xin bác sĩ cho xuất viện. Tuy nhiên, từ trước tới nay, đa số người dân đều đến lúc ốm đau hoặc ốm nặng mới tham gia mua BHYT. Nhiều gia đình chỉ chọn mua BHYT cho những người có nguy cơ mắc bệnh cao, người bị bệnh mạn tính, chưa có ý thức mua cho toàn bộ thành viên trong gia đình. Ốm đau, bệnh tật không loại trừ bất cứ ai và có lẽ chỉ khi những gia đình có người thân đau ốm thì chúng ta mới thấy hết sự cần thiết của BHYT. Do vậy, bên cạnh chính sách hỗ trợ mua BHYT, người dân cũng cần tự nguyện tham gia mua BHYT để bảo đảm tài chính cho mình, cho gia đình mình khi chẳng may gặp ốm đau, bệnh tật. Ngoài ra, BHYT còn là sự chia sẻ với cộng đồng trên nguyên tắc lấy số đông bù đắp cho số ít, cùng chia sẻ rủi ro, góp phần giúp người nghèo phòng tránh rủi ro tài chính khi đau ốm. Điều này cũng thể hiện tính nhân văn sâu sắc và truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta. Diện bao phủ BHYT càng mở rộng thì khả năng, mức độ bù đắp những rủi ro, tổn thất về vật chất và tinh thần do người bệnh càng được nâng cao.

BHYT toàn dân hướng tới sự công bằng trong chăm sóc sức khỏe, thực hiện chia sẻ giữa người khỏe với người ốm, người giàu với người nghèo, người trong độ tuổi lao động với trẻ em, người già. Theo Luật BHYT sửa đổi năm 2014 bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2015, tất cả những hộ nghèo được BHYT chi trả 100% chi phí điều trị, thay vì chỉ có 95% như trước đây. Còn những hộ cận nghèo được bảo hiểm chi trả 95% thay vì chỉ có 80% như trước. Đồng thời, hiện nay người nghèo theo danh sách đã được Chính phủ chi trả toàn bộ phí mua thẻ BHYT. Người cận nghèo cũng được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước 70% phí mua thẻ BHYT. Tuy vậy, tỷ lệ tham gia BHYT của người cận nghèo còn rất thấp.

Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất là từ khi Luật BHYT có hiệu lực, số người tham gia BHYT ngày càng tăng. Chính sách BHYT bao phủ toàn bộ cho người nghèo, người có công với cách mạng, trẻ em dưới 6 tuổi và hỗ trợ một phần cho người cận nghèo, học sinh sinh viên… được đánh giá là một chính sách ưu việt, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành về BHYT cũng đang từng bước được hoàn thiện nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh BHYT. Các thủ tục hành chính cũng đã được cải cách theo hướng đơn giản, tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHYT. Do đó, người dân cần nhận thức rõ quyền và lợi ích của việc tham gia BHYT để hạn chế rủi ro về tài chính cho chính mình, gia đình mình, đồng thời chia sẻ một phần khó khăn cho cộng đồng nếu một ai đó không may mắc bệnh.

Trung tâm TTGDSK tỉnh