Về Thụy Trường những ngày cận tết Nguyên đán, đâu đâu cũng thấy màu xanh của tỏi. Tỏi được xác định là cây trồng chủ lực trong sản xuất vụ đông của xã với tổng diện tích đạt 200ha/năm. Những năm trước đây, người trồng tỏi ở đây vẫn sản xuất theo phương thức tự cung, tự tiêu, giá cả bấp bênh do đầu ra không ổn định. Tuy nhiên, những năm gần đây, người trồng tỏi ở Thụy Trường đã yên tâm phát triển sản xuất khi việc tiêu thụ tỏi thuận lợi với giá bán ổn định. Bà Nguyễn Thị Lan, thôn Thượng Phúc cho biết: Trước đây, có thời điểm tỏi rớt giá chỉ còn 5.000 - 6.000 đồng/kg nhưng cũng không bán được vì nguồn cung nhiều. Nhưng từ khi HTX Trường An được thành lập đứng ra tổ chức liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm, đặc biệt là đẩy mạnh quảng bá, xây dựng sản phẩm OCOP thì giá trị của tỏi được nâng lên rất nhiều, trồng đến đâu tiêu thụ hết đến đó, nhờ vậy giúp bà con duy trì ổn định, phát triển thêm diện tích trồng tỏi và hướng đến sản xuất các sản phẩm từ tỏi cho giá trị kinh tế cao.

Với mong muốn nâng cao giá trị của cây tỏi và xây dựng thương hiệu xứng đáng cho sản phẩm của quê hương, năm 2019, xã Thụy Trường thành lập HTX Trường An nhằm tạo dựng chuỗi khép kín từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ tỏi. Đồng thời, triển khai xây dựng thành công hai sản phẩm tỏi khô và tỏi đen đạt tiêu chuẩn OCOP hạng 4 sao cấp tỉnh. Theo bà Nguyễn Thị Sim, Giám đốc HTX Trường An: Tuy mới được công nhận đạt chuẩn OCOP song bước đầu HTX đã nhận thấy hiệu quả, giá trị của chương trình OCOP mang lại cho các sản phẩm tỏi Trường An. Trước đây, tỏi của bà con đều được bán cho thương lái với giá cả không ổn định. Đến nay tỏi đã được chế biến thành nhiều dòng sản phẩm khác nhau như tỏi khô, tỏi đen, tỏi đen ngâm mật ong, chất lượng được nâng lên, đóng gói bao bì bắt mắt nên giá trị tăng nhiều lần so với trước. Hiện nay, sản phẩm tỏi của HTX Trường An đã được bày bán tại nhiều siêu thị, cửa hàng lớn trong và ngoài tỉnh, được người tiêu dùng tin dùng và đánh giá cao về chất lượng.

Bên cạnh việc trồng và xuất bán tỏi khô, các thành viên HTX Trường An còn đầu tư máy móc hiện đại theo công nghệ Việt - Nhật để sản xuất tỏi đen nhiều nhánh. Tỏi thu hoạch sau khi phơi khô được lựa chọn những củ tỏi già, to đều, màu tía đem treo lên giá, hàng ngày hun khói giữ nhiệt độ đều từ 35 - 40^oC. Tiếp đó tỏi được sơ chế, rửa sạch, phơi khô rồi đưa vào máy ủ men tự động và sau từ 50 - 55 ngày tỏi sẽ được đưa ra khỏi máy, đóng gói và chuyển đến người tiêu dùng. Giá bán tỏi đen hiện khá cao, khoảng 400.000 đồng/kg. Từ những lợi thế mà cây tỏi mang lại, HTX Trường An đã và đang mở rộng quy mô sản xuất tỏi khô và tỏi đen nhằm đem lại thu nhập cao hơn cho bà con.

Ông Đồng Minh Chính, Chủ tịch UBND xã Thụy Trường, huyện Thái Thụy Thời gian tới, xã tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để HTX Trường An tập trung đẩy mạnh xúc tiến thương mại và triển khai các hoạt động trưng bày, quảng cáo nhằm đưa tỏi trắng và tỏi đen vào hệ thống siêu thị, cửa hàng kinh doanh nông sản, thực phẩm an toàn. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện sản phẩm từ bao bì, nhãn mác, xây dựng bộ nhận diện thương hiệu và quảng bá sản phẩm thông qua việc tham gia chương trình OCOP để tạo thuận lợi đưa sản phẩm tỏi trắng và tỏi đen Trường An ra khỏi phạm vi tỉnh Thái Bình, từng bước chinh phục thị trường trong nước và vươn ra thị trường quốc tế. Ông Hồ Hữu Thủy, xã Thụy Trường, huyện Thái Thụy Tỏi Trường An thường được trồng vào vụ đông ở những vùng đất ven biển, có diện tích đất bãi phù sa bồi đắp, vào ban đêm lại có sương và hơi ẩm từ biển thổi vào tạo độ ẩm cho tỏi phát triển nên khi đưa vào trồng tỏi cho củ chắc, tép nhiều và đều, có vị cay đặc trưng, thơm nhưng không gắt như tỏi trồng ở những nơi khác. Tỏi được trồng theo phương thức truyền thống, phần lớn sử dụng phân hữu cơ và bảo quản theo cách thủ công (hun khói), không có thuốc sâu, hóa chất, thuốc tăng trưởng nên tỏi Trường An bảo đảm sạch, an toàn cho sức khỏe người dùng.  Bà Phạm Thị Liên, tổ 22, phường Trần Lãm, thành phố Thái Bình Tỏi không chỉ để làm gia vị cho món ăn ngon hơn mà còn có tác dụng ngăn ngừa ung thư, hỗ trợ điều trị cao huyết áp, bệnh tim mạch, tiểu đường, giảm mỡ máu..., vì vậy mà nhà tôi thường xuyên sử dụng tỏi, nhất là tỏi đen. Để lựa chọn được các sản phẩm tỏi chất lượng, tôi đã đến gian hàng trưng bày sản phẩm OCOP tại siêu thị Go! Thái Bình tìm mua sản phẩm tỏi trắng và tỏi đen của HTX Trường An. Do đây là sản phẩm OCOP, lại được trồng theo phương thức truyền thống nên tôi rất yên tâm sử dụng.

Trần Tuấn