Muôn kiểu vi phạm

Theo quy định của pháp luật, xăng dầu là mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Doanh nghiệp, CHXD chỉ được phép hoạt động khi Sở Công Thương cấp giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu. Vậy nhưng, trong 282 CHXD đang hoạt động trên địa bàn tỉnh, có 46 CHXD chưa được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh. Kết quả kiểm tra, rà soát của đoàn kiểm tra liên ngành đã chỉ rõ: 44 CHXD không có thủ tục về đầu tư; 4 cửa hàng xây dựng trên đất nuôi trồng thủy sản, đất lúa, 33 cửa hàng xây dựng trên đất ở gắn liền với đất khác trong khi pháp luật quy định CHXD chỉ được xây dựng trên đất thương mại, dịch vụ.

Đáng chú ý, ngày 31/10/2019, UBND tỉnh có Công văn số 4634/UBND-KTĐT về việc cấp phép đầu tư kinh doanh xăng dầu trên phạm vi toàn tỉnh, trong đó nêu rõ: Sau ngày 1/11/2019 tạm dừng chưa xem xét giải quyết đối với đề nghị đầu tư dự án xây dựng mới cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh cho đến khi có chỉ đạo mới của UBND tỉnh. Quy định là vậy nhưng vẫn có 25 CHXD mới “mọc” lên từ năm 2020 đến nay. Đơn cử như CHXD Hùng Dũng (xã Hùng Dũng, huyện Hưng Hà) của Công ty TNHH Thương mại vận tải Toàn Phiến đã bị Sở Công Thương kiểm tra, lập biên bản yêu cầu tạm dừng thi công; cửa hàng bán lẻ xăng dầu Thượng Huế (xã Hồng Lĩnh, huyện Hưng Hà) của Công ty TNHH Thượng Huế đã bị UBND huyện Hưng Hà xử lý vi phạm...

Không chỉ có vậy, trong 46 CHXD chưa được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh có 43 cửa hàng không có thủ tục về xây dựng; 12 cửa hàng không có thủ tục đấu nối vào đường quốc lộ, tỉnh lộ theo quy định; 7 cửa hàng xây dựng trong phạm vi đất hành lang an toàn giao thông. Đặc biệt, có 5 CHXD không đủ tiêu chuẩn an toàn phòng cháy, chữa cháy gồm: CHXD Nam Hưng ở thôn Lộc Trung, xã Nam Hưng, CHXD Minh Cúc ở số 32 phố Hùng Thắng, thị trấn Tiền Hải (Tiền Hải); cột bơm xăng dầu Bình Lý ở cảng cá Tân Sơn, xã Thụy Hải, cột bơm xăng dầu Thái Phúc ở cống Thái Phúc, xã Thái Phúc (Thái Thụy); cột bơm xăng dầu Trần Đình Hải ở thôn Tô Hồ, xã An Mỹ (Quỳnh Phụ).

Lực lượng quản lý thị trường kiểm tra hoạt động kinh doanh xăng dầu tại một số cửa hàng xăng dầu trên địa bàn thành phố.

Hệ lụy khó lường

Các cửa hàng chưa được Sở Công Thương cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu nhưng vẫn tổ chức kinh doanh là cố tình vi phạm quy định của pháp luật. Nhiều doanh nghiệp kinh doanh chân chính, tuân thủ pháp luật cho rằng, để xây dựng và đưa vào hoạt động một CHXD, doanh nghiệp phải mất nhiều thời gian làm thủ tục đầu tư và tốn kém chi phí để xây dựng, mua sắm trang thiết bị đúng quy chuẩn, tiêu chuẩn. Trong khi đó, có những doanh nghiệp hoạt động thiếu tôn trọng pháp luật đang tạo ra sự cạnh tranh bất bình đẳng. 

Ông Phạm Ngọc Tân, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Tân Thịnh Hà (Đông Hưng) cho biết: Để một CHXD đạt đủ tiêu chuẩn được cấp phép hoạt động doanh nghiệp phải mất từ 12 - 18 tháng và chi phí hàng chục tỷ đồng cho việc thiết kế xây dựng, trang bị máy móc, làm các thủ tục hành chính. Các CHXD vi phạm thì họ chỉ mất rất ít thời gian và chi phí đầu tư thấp, rõ ràng họ có lợi hơn, cạnh tranh không công bằng với chúng tôi.

CHXD xây dựng xâm phạm hành lang bảo vệ đê, hành lang thoát lũ, hành lang giao thông, đấu nối trái phép vào các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ gây mất an toàn giao thông. Cụ thể: CHXD nội bộ Cổ Việt (xã Việt Thuận, huyện Vũ Thư) vừa xây dựng vào hành lang an toàn đường bộ vừa đấu nối trái phép vào đường tỉnh ĐT.454; CHXD Thái Tân (xã Tân Học, huyện Thái Thụy) xây dựng vào hành lang an toàn giao thông và đấu nối trái phép vào quốc lộ 37B; CHXD Hiển Tâm, xã Bình Định, CHXD Cồn Nhất, xã Hồng Tiến (Kiến Xương) vi phạm hành lang đê điều và hành lang thoát lũ... Sự tồn tại của các CHXD trong hành lang đê, hành lang thoát lũ có thể tác động xấu đến chất lượng công trình đê điều, gây khó khăn trong công tác phòng, chống thiên tai của cơ quan chức năng và đe dọa tính mạng, tài sản của người dân nếu xảy ra bão, lũ.

Đáng lo hơn cả, nhiều CHXD không đủ tiêu chuẩn an toàn phòng cháy, chữa cháy vẫn ngang nhiên hoạt động. Trong điều kiện nắng nóng và sự cố cháy, nổ diễn ra phức tạp như hiện nay, ai dám chắc các CHXD này có an toàn. Nó có thể trở thành “bom nổ chậm” nếu xảy ra cháy, nổ.

Cơ quan chức năng lên tiếng

Trao đổi với chúng tôi về tồn tại những CHXD không đủ tiêu chuẩn an toàn phòng cháy, chữa cháy, Thượng tá Phạm Huy Đảm, Trưởng phòng Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (Công an tỉnh) cho biết: Qua kiểm tra, phần lớn các CHXD này chưa được cấp giấy chứng nhận vì liên quan đến các thủ tục hành chính như thiếu giấy phép xây dựng, vi phạm quy định về đất đai, đấu nối giao thông, không đủ diện tích, khoảng cách từ CHXD đến các công trình xung quanh như nhà ở, trường học... Bên cạnh xử lý các trường hợp cố tình vi phạm, chúng tôi yêu cầu doanh nghiệp, chủ CHXD khẩn trương hoàn thành các thủ tục liên quan đến an toàn phòng, chống cháy, nổ. Chúng tôi huy động lực lượng kiểm tra các CHXD 2 lần/năm, kịp thời chấn chỉnh, hướng dẫn thực hiện tốt công tác phòng ngừa và bảo đảm đầy đủ vật tư, thiết bị, phương tiện phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy theo quy định.

Vừa qua, đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh đã xác định những vi phạm, nguyên nhân vi phạm cụ thể của 46 CHXD, đồng thời đề xuất biện pháp xử lý với từng trường hợp vi phạm. 

Ông Trần Huy Quân, Giám đốc Sở Công Thương cho biết: Căn cứ thực trạng của các CHXD, đối với những cửa hàng đủ điều kiện cải tạo, mở rộng để đạt theo quy chuẩn kỹ thuật, phù hợp với quy hoạch xây dựng nông thôn mới của các địa phương, chúng tôi đề nghị UBND tỉnh cho phép tồn tại nhưng yêu cầu doanh nghiệp phải phối hợp với các sở, ngành chức năng, chính quyền huyện, thành phố khẩn trương hoàn thiện các thủ tục hành chính theo quy định. Việc cải tạo, nâng cấp cửa hàng phải đạt các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật theo Thông tư số 15/2020/TT-BCT của Bộ Công Thương. Riêng 14 CHXD không phù hợp với quy hoạch xây dựng nông thôn mới, không còn khả năng cải tạo, mở rộng để đạt quy chuẩn và quá trình xây dựng, hoạt động cố tình vi phạm quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai, xây dựng, giao thông, chúng tôi đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo xử lý dừng hoạt động và buộc doanh nghiệp trả lại nguyên trạng công năng ban đầu.

Với sự vào cuộc kịp thời của các cơ quan chức năng, hy vọng những bất cập trong hoạt động kinh doanh xăng dầu sẽ được xử lý dứt điểm để bảo đảm ổn định thị trường, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Khắc Duẩn