Chủ nhật, 21/12/2025, 08:28[GMT+7]

Song Lãng Gìn giữ và phát huy nét đẹp truyền thống của môn vật

Chủ nhật, 31/08/2014 | 16:52:40
2,066 lượt xem
Từ bao đời nay, môn vật đã gắn bó với người dân xã Song Lãng (Vũ Thư), trở thành môn thể thao ưa thích của nhiều lứa tuổi, thu hút đông đảo người dân tham gia. Các sới vật của xã trở thành điểm hẹn của hàng nghìn người hâm mộ trong và ngoài tỉnh mỗi dịp tết đến, xuân về.

Đô vật Trần Ngọc Định (áo xanh), đại diện cho đoàn Vũ Thư giành giải Nhất hạng 63 - 70kg tại Giải vô địch vật tự do nam, nữ tỉnh Thái Bình năm 2013.

Nhiều người dân Song Lãng cũng không biết đấu vật xuất hiện vào thời gian nào, chỉ biết rằng từ ngày mồng 6 đến ngày 11 tháng Giêng hàng năm, tại chùa Lạng (nay là chùa Phúc Thắng, thôn Hội, xã Song Lãng), nhân dân địa phương từ già đến trẻ đều tụ tập trước sân chùa để cổ vũ thi đấu vật. Các đô vật thi đấu không vì mục đích thắng thua mà để giao lưu, học hỏi và rèn luyện sức khỏe.

Là người đã có gần 30 năm tham gia thi đấu và huấn luyện cho các đô vật, hiện là Chủ nhiệm Câu lạc bộ (CLB) vật của xã, ông Trần Văn Mão chia sẻ: Vật là môn thể thao truyền thống không chỉ đấu về sức mạnh, thi tài mà còn có niềm tin về tâm linh. Hình tròn trên sới vật tượng trưng cho trời là dương, đặt trên sân đất hình vuông là âm, đó là sự kết hợp hài hòa với hy vọng mang lại những điều tốt đẹp: mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.

Cũng theo ông Mão, trong môn vật, sức hút từ tiếng trống khiến người ta sôi trào nhiệt huyết, cùng với đó là lễ xe đài đẹp đẽ, hào hoa. Tại các hội thi đấu vật của làng, xe đài là nghi lễ đầu tiên của các đô vật, vừa là một hình thức khởi động mang tính dân tộc, vừa để trình diễn, khoe cơ bắp, độ dẻo dai với đối thủ và khán giả, tạo không khí hào hứng trước khi bước vào cuộc so tài thật sự. Vật là môn thể thao mang đậm tinh thần thượng võ của dân tộc, do vậy các đô vật được chọn phải có thể hình cường tráng, có bản lĩnh và khéo léo. Khi đấu vật, các đô vật không chỉ cần có sức khỏe để chiến thắng đối phương mà còn cần có sự nhanh nhẹn, chính xác, miếng đánh đa dạng. Các miếng đánh cũng có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận trên cơ thể. Dù có nhiều miếng đánh khác nhau nhưng trong đấu vật nghiêm cấm sử dụng các đòn đánh hiểm, bởi đó là trái với tinh thần thượng võ chân chính.

Ở Song Lãng, đấu vật phát triển mạnh nhất là trong dòng họ Trần. Tính đến nay, dòng họ này đã có 4 đời theo nghiệp vật, ở thời nào các đô vật cũng đều giành được thứ hạng cao. Ngoài dòng họ Trần, một số dòng họ khác trong xã như họ Đỗ, họ Nguyễn, họ Phạm... cũng duy trì môn vật. CLB vật xã Song Lãng đã tồn tại suốt 20 năm với khoảng 50 đô vật đủ lứa tuổi tham gia. Từ những em nhỏ đến các bác khoảng 50 - 60 tuổi cũng tích cực tập luyện. Dường như vật đã ngấm vào máu người dân nơi đây. Những khi rảnh rỗi họ lại tận dụng các khoảng đất trống trong làng để cùng nhau tập luyện. Lúc đầu chỉ là những người trong thôn, trong xã, dần dần nghe tiếng vật Song Lãng, nhiều người đã về đây để cùng tham gia tập luyện.

Tuy nhiên, theo đô vật Trần Ngọc Định (thôn Hội), không phải ai cũng theo được môn vật, rất nhiều bạn trẻ ở các xã bên tham gia tập luyện cùng CLB vật của xã nhưng chỉ được một thời gian là bỏ. Nhưng các em thanh, thiếu niên trong xã lại rất say môn đấu vật, chỉ qua một vài lần xem thi đấu các em đã hiểu được luật cũng như từng miếng đánh, cách tính điểm... “Nếu các em ở xã khác học môn vật phải mất 1 tháng thì trẻ em trong xã chỉ mất khoảng 5 ngày” - đô vật Trần Ngọc Định cho biết.

Từ phong trào đấu vật của làng, của xã mà nhiều đô vật đã trưởng thành và giành được thành tích cao về cho huyện, cho tỉnh. Điển hình như đô vật Trần Văn Trường, kiện tướng quốc gia môn vật nhiều năm liền; đô vật Nguyễn Văn Sáng được tuyển chọn vào Đội tuyển vật quốc gia; đô vật Đỗ Xuân Thái hiện đang công tác tại Trường Năng khiếu TDTT của tỉnh. Nhiều em học sinh từ phong trào vật của xã đã thi đỗ vào Trường Đại học Thể dục thể thao như em Nguyễn Văn Xuân, Phạm Văn Long, Đào Xuân Hiến.

Cũng như nghệ thuật chèo truyền thống, môn vật đã xuất hiện lâu đời và từng phát triển sôi nổi ở nhiều xã trong huyện Vũ Thư như Tam Quang, Xuân Hòa, Hòa Bình... Do những tác động của thời gian, môn vật đã không còn duy trì ở các địa phương trên. Nhưng ở Song Lãng, người dân vẫn tham gia luyện tập đấu vật, vừa để duy trì một nét đẹp truyền thống, vừa để rèn luyện sức khỏe để mỗi dịp tết đến, xuân về lại cùng nhau tranh tài.

Nguyễn Dũng

 

  • Từ khóa