Tri ân tổ tiên

Năm 1990, nhà thờ của dòng họ Tạ, xã Tây Giang (Tiền Hải) được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Đây là một trong những dòng họ sớm có ý thức xây dựng nhà thờ để hàng năm con cháu dù có phương trưởng đi bốn phương trời cũng nhớ ngày giỗ tổ, trở về tế lễ. Con cháu hiểu biết về truyền thống của tổ tiên, từ đó nỗ lực không ngừng xây dựng dòng họ ngày thêm phát triển. 

Ông Tạ Văn Toàn, Trưởng ban trị sự dòng họ Tạ, xã Tây Giang (Tiền Hải) chia sẻ: Năm 2017, di tích nhà thờ của dòng họ bị xuống cấp nghiêm trọng. Sau khi con cháu trong dòng họ họp bàn thống nhất, dòng họ đã có văn bản gửi các cấp chính quyền. Năm 2019, được sự đồng ý của UBND tỉnh, Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhà thờ của dòng họ được triển khai tu bổ, tôn tạo trong gần 2 năm với kinh phí từ nguồn đầu tư của Nhà nước và phần lớn là con cháu trong dòng họ chung tay đóng góp. Đến nay, di tích khang trang là niềm tự hào của mỗi thành viên trong dòng họ, luôn đóng vai trò quan trọng đối với việc trao truyền nét đẹp của dòng họ cho thế hệ hôm nay. Mỗi dịp giỗ tổ, nhà thờ là nơi trở về của hàng trăm người con cùng thành kính dâng hương tri ân công đức của các bậc tiền nhân và dự bữa cơm thắm tình đoàn kết, hẹn với nhau ngày giỗ tổ năm sau lại báo công trước tổ tiên.

Các hoạt động tri ân của dòng họ không chỉ thu hút đấng nam nhi mà còn có sự đóng góp tích cực của chị em phụ nữ. Hội con gái dòng họ Tạ được thành lập và duy trì với nhiều hoạt động thiết thực đến nay đã gần 20 năm. Mục đích ban đầu của Hội là giúp các chị em thêm hiểu và tri ân công lao của tổ tiên mình; qua thời gian, Hội đã trở thành điểm tựa tinh thần, nơi gặp gỡ, đoàn tụ, giúp đỡ lẫn nhau vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống của con gái dòng họ. Thông qua các buổi gặp gỡ định kỳ trong năm và việc thường xuyên giữ liên lạc, các thành viên trong Hội thi đua xây dựng gia đình hạnh phúc, nuôi dạy con cháu trở thành những công dân có ích cho quê hương, đất nước. 

Bà Tạ Thị Quyến, xã Minh Hòa (Hưng Hà) chia sẻ: Con gái họ Tạ lấy ngày 2/2 âm lịch hàng năm là ngày giỗ Mẫu của dòng họ. Chị em cùng sum họp lễ Phật, lễ Thánh, lễ Mẫu, hướng tới những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Hội có nguồn quỹ tuy không nhiều nhưng từ đây, có những chị em gặp khó khăn đã được vay vốn phát triển kinh tế. Nhờ hoạt động thiết thực của Hội đã từng bước lan tỏa những giá trị tốt đẹp, giúp các con rể của dòng họ và các cháu thêm hiểu về truyền thống của dòng họ Tạ, từ đó cùng hướng về cội nguồn, chung tay góp sức đối với những công việc của dòng họ.  

Chú trọng khuyến học, khuyến tài

Tự hào về một dòng họ đã có nhiều nhân tài đóng góp cho quê hương, đất nước, các chi họ Tạ hiện nay đều xác định việc học tập vừa là “chìa khóa thành công” vừa là nhu cầu tự thân của mỗi người nên rất quan tâm đến công tác khuyến học, khuyến tài. Hàng năm, vào thời điểm thích hợp, trong dòng họ đều diễn ra hoạt động tuyên dương, trao thưởng các cháu có thành tích xuất sắc trong học tập. Phần thưởng tuy không lớn về vật chất nhưng là sự ghi nhận của dòng họ, động viên con cháu không ngừng cố gắng để gặt hái thêm nhiều thành tích mới trên con đường học vấn. Với sự quan tâm của các gia đình, tinh thần hiếu học của con em trong dòng họ Tạ tại các địa phương thời gian qua đã được phát huy có hiệu quả. 

Ông Tạ Duy Đưởng, xã Duy Nhất (Vũ Thư) chia sẻ: Tiếp nối truyền thống của cha anh, hàng năm, dòng họ có nhiều cháu đạt thành tích học tập tốt, có những cháu đạt nhiều giải thưởng tại các cuộc thi học sinh giỏi. Việc gây quỹ khuyến học của dòng họ được thực hiện trên tinh thần tự nguyện, tự giác, công khai, minh bạch, từ đó đã tạo niềm tin và sự ủng hộ của mọi thành viên. Điều đáng mừng, từ phong trào khuyến học, trong dòng họ xuất hiện những gia đình học tập tiêu biểu, không chỉ là điểm sáng mà còn góp phần tích cực lan tỏa, cổ vũ các gia đình, chi họ quan tâm hơn đối với việc học của các con, các cháu.

Ông Tạ Xuân Sinh, Trưởng ban khuyến học dòng họ Tạ, làng Đa Phú, xã Thống Nhất (Hưng Hà) cho biết: Từ năm 2015 đến nay, dòng họ Tạ làng Đa Phú đã có nhiều thành tích và được các cấp tuyên dương trong công tác khuyến học, khuyến tài. Từ nguồn quỹ xã hội hóa, mỗi năm đều có khoảng 100 học sinh của dòng họ được khen thưởng. Tổng nguồn quỹ đã trao thưởng cho học sinh có thành tích xuất sắc của dòng họ từ năm 2015 - 2022 là trên 280 triệu đồng cho thấy tinh thần đồng lòng, quyết tâm đối với công tác khuyến học, khuyến tài của con em dòng họ.

Không chỉ dừng lại ở việc khen thưởng học sinh đạt thành tích cao trong học tập, tại các cuộc họp của dòng họ, chi họ, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương thường xuyên được phổ biến đến tất cả mọi người để ai cũng hiểu và nắm rõ. Ngoài ra, trong dòng họ đã diễn ra những buổi gặp mặt để các thành viên tiêu biểu trong các lĩnh vực truyền đạt kinh nghiệm về khoa học kỹ thuật, phát triển kinh tế.

Xã hội ngày càng nhận thức được vai trò của gia đình, dòng họ trong việc gìn giữ, phát huy truyền thống và lan tỏa giá trị đạo đức tốt đẹp. Dòng họ Tạ tỉnh Thái Bình quan tâm xây dựng dòng họ ngày thêm phát triển, phát huy sức mạnh của dòng họ nhằm nâng cao đời sống của con em trong dòng họ, góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi địa phương.

Ông Tạ Duy Bình, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng họ Tạ Việt Nam Tỉnh Thái Bình là một trong những địa phương sớm thành lập Hội đồng họ Tạ của tỉnh. Nhìn chung, các hoạt động dòng họ được duy trì đều đặn, rộng khắp tại các địa phương trong tỉnh, tạo nên tinh thần đoàn kết, gắn bó giữa các thành viên của dòng họ. Dòng họ đã chú trọng công tác khuyến học, khuyến tài để phát huy tinh thần hiếu học của con cháu, góp phần xây dựng, phát triển nguồn nhân lực tương lai cho quê hương, đất nước. Ông Tạ Quốc Tuấn, Chủ tịch Hội đồng dòng họ Tạ tỉnh Thái Bình Thời gian tới, Ban Chấp hành họ Tạ tỉnh Thái Bình tiếp tục giữ vững, phát triển hoạt động liên lạc giữa chi tộc trong các huyện, thành phố và tham gia đều đặn vào hoạt động của Hội đồng họ Tạ Việt Nam. 100% chi tộc phấn đấu là dòng họ văn hóa tiêu biểu tại nơi cư trú, không có con em mắc tệ nạn xã hội. Trong công tác khuyến học, khuyến tài, phấn đấu duy trì ổn định nguồn quỹ của các chi họ, dòng họ tại các huyện, thành phố, trao thưởng động viên, khuyến khích học sinh giỏi, học sinh nghèo vượt khó trong các chi tộc. Ông Tạ Quang Siêu, xã Minh Hòa (Hưng Hà) Đối với các phong trào của dòng họ, sôi nổi nhất là công tác tu sửa nâng cấp nhà thờ họ, thăm hỏi động viên các bậc cao niên trong dòng họ và khuyến học, khuyến tài. Các thành viên trong dòng họ luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, gắn bó. Mọi hoạt động của dòng họ đều được thực hiện đúng quy ước, đúng phong tục, tập quán của quê hương, chấp hành các quy định về nếp sống văn minh. Các gia đình đã quan tâm giáo dục con em tránh xa tệ nạn xã hội, giữ gìn đạo đức và truyền thống của gia đình, dòng họ; động viên con cháu tích cực học tập, nâng cao hiểu biết về chính sách, pháp luật.

Tú Anh