Đã trở thành nét đẹp truyền thống, cứ vào dịp đầu năm, người dân trong làng, ngoài xã lại đến nhà cụ Đào Văn Thỏa ở thôn Quang Trung, xã Vũ Vân (Vũ Thư) để xin chữ, xin câu đối. Mặc dù năm nay đã tròn 100 tuổi nhưng cụ Thỏa vẫn còn minh mẫn. Đặc biệt, nét chữ của cụ vẫn còn rất đẹp và thanh thoát. Nhiều người đến xin chữ của cụ là để có được một bức tranh chữ treo trong nhà ngày xuân để lấy may. Nhiều người xin chữ cụ vì muốn hiểu nghĩa của chữ và học ở cụ những đức tính tốt đẹp để răn mình và dạy cho con cháu. Ông Bùi Công Chức – một người dân đến xin chữ đầu Xuân chia sẻ: “Gia đình tôi thường hay đi xin chữ đầu năm. Năm nay, ngoài xin các chữ như: Phúc, Lộc, Tài, tôi xin cụ Thỏa thêm chữ Nhẫn. Bởi nghĩa của nó là giáo dục con người cần biết nhẫn nhịn. Nếu như gặp chuyện mà không biết nhẫn nhịn thì tránh sao khỏi đau đớn, có nhẫn nhịn mới chuyển nguy thành yên, bại thành thắng, dữ thành lành. Và đó là điều tôi muốn nhắc nhở chính mình và vợ, con trong năm nay”.

Cụ đồ Thỏa nổi tiếng khắp vùng bởi từ nhỏ đã là một người giỏi chữ nho và viết chữ rất đẹp. Năm 17 tuổi, cụ từng được mời lên dịch và viết lại chữ trên một số bức hoành phi, câu đối ở chùa Quán Sứ (Hà Nội), để thợ mộc, thợ nề khắc, chạm lại. Rồi từ đó, cứ đến Tết Nguyên đán, cụ lại có mặt ở trước cổng chùa trong vai ông Đồ để viết chữ cho khách. Năm 1946, cụ được mời dạy học cho các lớp bình dân học vụ ở quê hương. Dù làm nghề gì, bất cứ khi nào, có ai cần và đến xin chữ, cụ đều sẵn lòng viết cho. Đến nay, cụ Thỏa không nhớ nổi mình đã viết bao nhiêu câu đối cho các đình, chùa, miếu, từ đường. Và có bao nhiêu con chữ cụ viết cho người dân đến xin nhân dịp Tết đáo, Xuân lai. Nhưng cụ vẫn nhớ rất rõ nghĩa của từng chữ để giảng giải cho người xin chữ trước khi đặt bút viết và căn dặn trước khi họ ra về.

Trong cuộc đời, cụ đã viết rất nhiều chữ có ý nghĩa tốt đẹp để tặng người. Nhưng có một chữ mà cụ Thỏa luôn tâm đắc nhất và yêu quý nhất là chữ Đức. Mà trong chữ Đức, theo phép chiết tự, cụ lại trọng chữ Tâm bởi: “Chữ Tâm như Nguyễn Du tả thì “một vầng trăng khuyết, 3 sao đỉnh đầu”. Trong 3 sao ấy thì chỉ có một sao ở giữa được gọi là Chính Tâm. Còn 2 sao hai bên không thể đối diện soi sáng cùng vầng trăng thì đó là sao Tà Tâm và Muội Tâm. Làm người cần tránh Tà Tâm và Muội Tâm. Phải có tấm lòng thương yêu, từ bi với  mọi người. Người có đức thì chỉ có một lòng, đừng như con dao hai lưỡi. Đó chính là Nhất đè chữ Tâm trong chữ Đức” - cụ Đào Văn Thỏa nói.

Một chữ cho đi là một lần cụ Thỏa mong những điều tốt đẹp đến với người xin chữ. Và cũng là một lần cụ răn dạy đức làm người ở đời sống sao cho phải lẽ, để người chơi xứng đáng với loại chữ thánh hiền và hồn cốt của nét chữ cụ đã viết cho. Vì vậy, phong tục xin chữ và cho chữ ở miền quê Vũ Vân đã trở thành một nét đẹp trong đời sống văn hóa của đồng bào nơi đây. Ông Bùi Quang Minh, Chủ tịch UBND xã Vũ Vân nói: “Đây thực sự là một truyền thống quý của địa phương. Một phong tục đẹp cần được giữ gìn và phát huy để làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân. Chúng tôi sẽ cố gắng làm tốt công tác tuyên truyền và khuyến khích công tác truyền dạy để bảo tồn nét đẹp văn hóa này, nhất là khi địa phương đang xây dựng xã nông thôn mới.”

Hoa đào nở báo hiệu mùa Xuân đến. “Năm nay hoa đào nở, lại thấy ông đồ già… Hoa tay thảo những nét, như phượng múa rồng bay.”  Đầu xuân, đến thăm cụ đồ Thỏa và chiêm ngưỡng cụ viết. Đẹp lắm thay nét chữ ngày xuân. Những nét chữ mang theo ước vọng cho thế giới hòa bình, quốc thái - dân an và Phúc - Lộc - Thọ - Khang - Ninh tới mọi người, mọi nhà.

Khắc Duẩn
(Đài Truyền thanh Vũ Thư)