Chúng tôi tìm đến Câu lạc bộ chèo thị trấn Tiền Hải vào một ngày đầu tháng 12. Thật may mắn, hôm đó chúng tôi được gặp người có ý tưởng thành lập, viết lời, dàn dựng các tiết mục của Câu lạc bộ, đó chính là ông Phạm Duy Vì. Cuộc nói chuyện giữa chúng tôi và ông càng trở lên thân mật, ấm áp hơn với ly trà nóng, với tiếng hát, tiếng cười, với những kỷ niệm về nghệ thuật chèo của ông. Ở tuổi 75, với 53 năm tuổi Ðảng nhưng ông Vì vẫn nhanh nhẹn, khỏe mạnh, tiếng hát vẫn trong trẻo và đằm thắm. Ông kể: Tôi yêu văn nghệ từ khi còn nhỏ, thích nhất là nghe hát chèo. Vào quân ngũ, tôi được học hát chèo, tham gia đội văn nghệ của đơn vị. Khi chuyển công tác về Công ty Giống cây trồng Ðông Cơ, tôi cũng tham gia thành lập, phụ trách đội văn nghệ. Về nghỉ hưu, tôi được chi hội phụ nữ khu mời tham gia dàn dựng nhiều tiết mục, chương trình văn nghệ biểu diễn trong các hội thi, ngày lễ, ngày kỷ niệm. Ðầu năm 2000, tôi nghĩ đến việc tập hợp anh chị em yêu ca hát thành lập câu lạc bộ chèo, được tổ dân phố ủng hộ nhiệt tình. Lúc đầu lấy tên là Câu lạc bộ chèo khu 1 thị trấn với 8 thành viên. Sau đó Câu lạc bộ kết nạp thêm thành viên mới ở các khu phố khác và đến cuối năm 2000 số thành viên trong Câu lạc bộ đã tăng lên 20 người, ở cả 7 khu phố. Cũng năm đó, Câu lạc bộ được đổi tên thành Câu lạc bộ chèo thị trấn Tiền Hải.

Những ngày đầu mới thành lập, hoạt động của Câu lạc bộ gặp không ít khó khăn. Kinh phí mua sắm trang phục, nhạc cụ thiếu thốn. Kỹ năng biểu diễn, hát của anh chị em trong Câu lạc bộ cũng còn yếu bởi ngoài ông Vì hầu hết mọi người đều chưa từng qua một lớp học hát chèo nào. Song với tinh thần đoàn kết cùng nhau vượt khó, các thành viên trong Câu lạc bộ đã không ngừng cố gắng vươn lên. Không quản ngại nắng mưa, nóng bức, trước mỗi buổi biểu diễn, các thành viên Câu lạc bộ đều có mặt đông đủ để tập luyện. Người biết hát hướng dẫn người chưa biết, người chưa biết lắng nghe, chịu khó học hỏi. Cùng với đó, Câu lạc bộ còn nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của bà con các khu phố. Bà con khu 1 đã quyên góp, ủng hộ 3 triệu đồng để Câu lạc bộ mua sắm trang phục, nhạc cụ biểu diễn.

Ðể không phụ lòng bà con, anh chị em càng cố gắng hơn. Sau mỗi buổi biểu diễn, anh chị em thường tổ chức liên hoan vừa để động viên, khích lệ vừa để góp ý, rút kinh nghiệm những gì làm được, chưa làm được để các thành viên phát huy kết quả, tiếp tục khắc phục hạn chế, phấn đấu biểu diễn tốt hơn trong những chương trình, tiết mục lần sau. Với sự tiến bộ không ngừng, đến nay Câu lạc bộ đã trở thành lực lượng tiên phong trong phong trào văn hóa văn nghệ của thị trấn Tiền Hải. Nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn của dân tộc, Câu lạc bộ được Trung tâm Văn hóa Thể thao huyện chọn tham dự nhiều cuộc thi cấp tỉnh. Một số tiết mục do Câu lạc bộ biểu diễn đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người xem, tiêu biểu như trích đoạn chèo cổ “Tứ vị Hồng nương”, tiết mục “Hát về ngày hội nhà nông đua tài”, “Thái Bình ơn Bác”, “Tiếng trống năm 30”... Câu lạc bộ đã giành được nhiều giải thưởng trong Liên hoan tiếng hát công - nông - binh của huyện.                      

Ông Phạm Duy Vì (người thứ nhất bên phải) Chủ nhiệm CLB chèo thị trấn Tiền Hải đang cùng nhạc công tập luyện

Ông Nguyễn Văn Vĩnh, khu 4 thị trấn Tiền Hải, thành viên Câu lạc bộ chèo thị trấn cho biết: Tôi tham gia Câu lạc bộ từ những ngày đầu thành lập. Tuy không được học hành bài bản về hát chèo nhưng với lòng đam mê môn nghệ thuật truyền thống này tôi vừa tham gia học múa lại vừa tập hát, học hỏi các “liền anh, liền chị” về cách bắt nhịp phách, cách nhập vai, diễn xuất trên sân khấu. Qua một vài tiết mục, tôi thấy mình đã được khán giả mến mộ. Từ sự động viên, cổ vũ của khán giả cũng như anh chị em trong Câu lạc bộ, tôi đã khẳng định được mình là một thành viên trong Câu lạc bộ chèo thị trấn. Tôi luôn say mê với những bài hát chèo, luôn song hành với Câu lạc bộ để phục vụ các nhiệm vụ chính trị của địa phương và đáp ứng nhu cầu thưởng thức văn hóa văn nghệ của người dân trong và ngoài thị trấn.

Tuy nhiên, hiện nay thành viên Câu lạc bộ chèo thị trấn Tiền Hải đa số là người cao tuổi, người cao tuổi nhất là 84, trẻ cũng đã 36, vì thế Câu lạc bộ rất mong muốn bồi dưỡng, kết nạp thêm các thành viên trẻ. Năm 2007 Câu lạc bộ đã tổ chức tập huấn cho 15 cháu là học sinh cấp 2 yêu hát chèo của khu 1 thị trấn biết hát một số làn điệu chèo cơ bản, tham gia biểu diễn trong hội diễn văn nghệ quần chúng của huyện và giành giải A. Thế nhưng vì nhiều lý do khác nhau nên việc duy trì bồi dưỡng múa, hát chèo cho các cháu chỉ kéo dài đến năm 2010. Làm thế nào có thể thu hút được lớp trẻ tham gia Câu lạc bộ là băn khoăn, trăn trở nhất của ông Phạm Duy Vì cũng như anh chị em trong Câu lạc bộ chèo thị trấn Tiền Hải.

Ông Trần Thế Phùng, cán bộ văn hóa thị trấn Tiền Hải cho biết: Không phụ cấp, không thù lao, những người yêu hát chèo trong Câu lạc bộ chèo thị trấn vẫn mang tình yêu của mình vào trong từng vở diễn, từng trích đoạn, từng câu hát, góp phần tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị của địa phương đồng thời đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa văn nghệ của quần chúng nhân dân. Tôi đã nhiều lần đưa Câu lạc bộ đi tham gia các hoạt động văn hóa văn nghệ phục vụ cho thị trấn cũng như tham gia các hội diễn văn nghệ quần chúng của tỉnh, của huyện.

Ngoài ra, Câu lạc bộ còn biểu diễn phục vụ các ngày lễ, ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc của các khu phố. Các tiết mục biểu diễn được bà con xem rất đông. Hàng năm, thị trấn tạo điều kiện cho anh chị em trong Câu lạc bộ và những người yêu hát chèo ở thị trấn tham gia các lớp tập huấn về múa, hát chèo do Trung tâm Văn hóa Thể thao huyện tổ chức. Thời gian các lớp học tuy chỉ kéo dài khoảng 15 - 20 ngày nhưng đã tạo điều kiện cho anh chị em có cơ hội giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ các thầy, từ các câu lạc bộ khác trong huyện. Chúng tôi luôn động viên, khuyến khích thu hút, tập hợp thêm thành viên mới, nhất là thế hệ trẻ để phong trào văn hóa văn nghệ của thị trấn ngày càng sôi nổi.

Những tiếng vỗ tay giòn giã, sự ủng hộ nhiệt tình của bà con các khu phố, của khán giả là nguồn cổ vũ, là động lực lớn nhất để ông Vì, ông Vĩnh và các thành viên Câu lạc bộ chèo thị trấn Tiền Hải gắn bó và duy trì hoạt động của Câu lạc bộ trong suốt 14 năm qua. Chia tay với các thành viên trong Câu lạc bộ, chúng tôi cảm thấy lòng rộn ràng niềm vui như chính làn điệu chèo mà mọi người thể hiện. Nhịp trống, điệu chèo vẫn hiện hữu giữa phố thị nhộn nhịp khẳng định sự phát triển, trường tồn của nghệ thuật truyền thống.

Trần Hiền

Ðài Truyền thanh Tiền Hải