Thứ 5, 28/08/2025, 01:54[GMT+7]

Gìn giữ thương hiệu “Chèo Thái Bình”

Thứ 5, 04/02/2016 | 10:01:08
7,529 lượt xem
Theo sự chảy trôi của thời gian, sự đổi thay của xã hội, ngày nay, bằng việc Nhà hát chèo Thái Bình thường xuyên bảo lưu các vở chèo cổ, lớp thế hệ nghệ sĩ tên tuổi một thời mặc dù đã nghỉ hưu nhưng vẫn tích cực cộng tác giảng dạy tại Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Thái Bình. Vì vậy, tinh hoa của chèo Thái Bình vẫn tiếp tục được trao truyền, gìn giữ.

“Lý trưởng – mẹ Đốp” – một cảnh trong vở “Quan Âm Thị Kính” do các diễn viên Nhà hát chèo Thái Bình biểu diễn.

Những thập niên cuối của thế kỷ XX, với dàn diễn viên, nhạc công tài năng, tâm huyết, trách nhiệm tham dự hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc luôn đạt giải cao, Đoàn chèo Thái Bình đã khẳng định được thương hiệu “Chèo Thái Bình” trong làng chèo cả nước. Xem bất cứ vở diễn nào, thông qua diễn xuất của các diễn viên, đồng nghiệp và khán giả đều thấy ở đó nét riêng của chèo Thái Bình. Đoàn chèo Thái Bình đã vinh dự thay mặt cho ngành chèo cả nước đi giới thiệu nghệ thuật truyền thống tại các nước Tiệp Khắc (cũ), Bulgaria, Hungary, Nhật Bản, ghi được dấu ấn tốt đẹp trong lòng bè bạn quốc tế. Theo sự chảy trôi của thời gian, sự đổi thay của xã hội, ngày nay, bằng việc Nhà hát chèo Thái Bình thường xuyên bảo lưu các vở chèo cổ, lớp thế hệ nghệ sĩ tên tuổi một thời mặc dù đã nghỉ hưu nhưng vẫn tích cực cộng tác giảng dạy tại Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Thái Bình. Vì vậy, tinh hoa của chèo Thái Bình vẫn tiếp tục được trao truyền, gìn giữ.

NSƯT Thúy Hiền là cái tên không xa lạ với khán giả Thái Bình yêu chèo một thời. Với việc diễn xuất thành công vai Thị Màu, nghệ sĩ đã góp một phần công sức không nhỏ giúp "Quan Âm Thị Kính" trở thành điểm sáng trong dàn kịch mục của Đoàn chèo Thái Bình; được Bộ Văn hóa Thông tin chọn quay thành phim sân khấu phục vụ đồng bào cả nước. Giới nghiên cứu chèo Việt Nam đánh giá Thị Màu do nghệ sĩ Thúy Hiền đóng vừa có sự giữ gìn bản sắc, cốt cách của chèo Thái Bình truyền thống vừa có những sáng tạo riêng, trở thành một trong những vai mẫu để đời. Rời ánh đèn sân khấu đã hơn 20 năm nay song với mong muốn được truyền dạy những gì tích lũy được trong mấy chục năm làm nghệ thuật cho thế hệ trẻ, nghệ sĩ Thúy Hiền vẫn tích cực tham gia cộng tác giảng dạy thường xuyên tại Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Thái Bình, dạy vai Thị Màu cho các thế hệ học sinh trong trường. Nghệ sĩ tâm sự: Thị Màu là vai đa cảm xúc, chuyển động linh hoạt, vừa hát vừa diễn vừa quan sát, rút kinh nghiệm cho học trò rất mệt, thù lao mỗi tiết dạy chỉ được vài chục nghìn đồng, không thấm vào đâu so với công sức bỏ ra nhưng với vai trò người thầy, tôi luôn cố gắng gieo vào lòng học trò tình yêu, tâm huyết, trách nhiệm với nghệ thuật truyền thống, luôn dạy dỗ hết tâm sức, chú tâm từ những chi tiết cụ thể trong cách hát, cách diễn để học trò có thể diễn, múa, hát cho ra Thị Màu của Thái Bình.

Suy nghĩ của NSƯT Thúy Hiền cũng là suy nghĩ của các NSƯT Mạnh Tường, Văn Mởn, Thu Hiền…, những giáo viên cộng tác thường xuyên của Trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Thái Bình. Thông qua mỗi tiết dạy, các nghệ sĩ luôn nỗ lực hết mình trao truyền tinh hoa của nghệ thuật chèo cho thế hệ trẻ để Thái Bình xứng đáng là nôi chèo, đất chèo của cả nước.

Hoạt cảnh chèo "Đông Nhung Đại tướng quân" do Nhà hát chèo Thái Bình biểu diễn tại lễ khai hội đền Tiên La (Hưng Hà) năm 2015.

Không chỉ giữ gìn, trao truyền cốt túy của chèo Thái Bình cho thế hệ trẻ tại đơn vị đào tạo nghệ thuật của tỉnh, những năm qua, bảo lưu, gìn giữ tinh hoa nghệ thuật chèo Thái Bình cũng là việc làm thường xuyên của Nhà hát chèo Thái Bình. Ông Vũ Ngọc Cải, Giám đốc Nhà hát cho biết: Bên cạnh việc bảo lưu bằng cách ghi lại hình ảnh, lưu dưới dạng băng đĩa, thông qua việc các thế hệ đàn anh, đàn chị trong Nhà hát truyền dạy cho các thế hệ đàn em, đồng thời mời các nghệ sĩ thế hệ trước diễn thành công các vai diễn của các vở đến truyền dạy, nhận xét, đánh giá, rút kinh nghiệm cho các diễn viên trẻ của Nhà hát, Nhà hát chèo Thái Bình đã bảo lưu thành công các vở chèo cổ đặc sắc như "Quan Âm Thị Kính", "Lưu Bình Dương Lễ", "Súy Vân"… bằng con người thật. Các diễn viên của Nhà hát tham gia các hội thi tài năng trẻ toàn quốc với những vai diễn của chèo cổ luôn đạt giải cao. Chèo Thái Bình vẫn tiếp tục khẳng định được vị thế, thương hiệu trong làng chèo cả nước.

Tuy nhiên, theo tâm sự của thế hệ nghệ sĩ tên tuổi của chèo Thái Bình như Văn Mởn, Thúy Hiền, Thu Hiền: Hiện nay, mặc dù tinh hoa của chèo Thái Bình, chất chèo Thái Bình vẫn tiếp tục được các nghệ sĩ trẻ bảo lưu, gìn giữ song có phần mai một. Thế hệ nghệ sĩ trẻ có tiếp thu, có bảo tồn nhưng chưa thực sự tâm huyết, tích cực tập luyện để nâng thành điêu luyện. Để chèo Thái Bình mãi giữ được thương hiệu trong lòng khán giả yêu chèo cả nước hôm nay và mai sau, bên cạnh việc các nghệ sĩ hết mình trao truyền còn cần lắm thế hệ nghệ sĩ trẻ xác định được vai trò, trách nhiệm của mình trong việc gìn giữ và phát triển vốn quý của chèo Thái Bình truyền thống. Gìn giữ thương hiệu "Chèo Thái Bình" là việc chung nhưng rất cần trách nhiệm riêng của cá nhân mỗi nghệ sĩ.

Vũ Hường

  • Từ khóa