Vùng đất cổ A Sào thời Trần thuộc hương A Cảo, thuộc xã An Thái (Quỳnh Phụ), là thái ấp của Phụng Càn Vương Trần Liễu, phụ thân của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, người được nhân dân trong vùng phụng thờ là bậc khai ấp tiên công. Quang cảnh nơi đây xưa kia tuyệt đẹp, được xếp vào hạng tứ cố cảnh thời Lý - Trần "Đào Động - Lộng Khê - Tô Đê - A Sào", hậu cứ vững chắc gắn liền với tên tuổi và những chiến công lẫy lừng của Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn và vua tôi nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên - Mông lần thứ hai, được nhà Trần lập thành Đệ nhị Sinh từ (đứng sau Kiếp Bạc). Nơi đây còn lưu lại nhiều di tích gắn với những chiến công của quân dân Đại Việt thời Trần như gò Đóng Yên, A Mễ, Mễ Thương, Am Qua, Bến Tượng, qua biểu tượng con voi chiến đạo nghĩa sa lầy bên bờ sông Hóa và lời thề "Nếu trận này không thắng giặc Thát ta thề không trở lại bến sông này" của Hưng Đạo Đại Vương. Hàng năm, vào ngày 10/2 và ngày 20/8 (âm lịch), tương truyền là ngày sinh và ngày mất của Hưng Đạo Đại Vương, dân làng A Sào mở hội tế lễ Đức Thánh Trần và hội làng. Với ý nghĩa lịch sử to lớn đó, năm 2011, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã cấp bằng Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia cho khu di tích đình, đền, bến tượng A Sào. Di tích được UBND tỉnh quan tâm đầu tư xây dựng; năm 2014, đền A Sào với các hạng mục nhà tiền tế, nhà giải vũ, tòa đại bái, hậu cung, lầu chiêng, lầu trống, nghi môn… được khánh thành. Tháng 10/2015, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công bố lễ hội đền A Sào, xã An Thái, huyện Quỳnh Phụ là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Năm nay, chương trình lễ tế dâng hương tưởng niệm ngày sinh Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, khai hội đền A Sào và lễ hội làng A Sào được UBND huyện Quỳnh Phụ tổ chức trong 3 ngày từ 18 - 20/3 (10 - 12/2 âm lịch) với nhiều hoạt động văn hóa dân gian được lưu truyền, bảo tồn và tổ chức với quy mô lớn như: lễ rước bộ truyền thống đền A Sào với sự tham gia của 5 kiệu rước thuộc 5 thôn của xã An Thái, tổ chức lễ tế dâng hương tại sân đền và tòa đại bái, lễ tế, dâng hương của gần 30 đoàn nam quan, nữ quan các địa phương. Phần hội với các giải thi đấu pháo đất, cờ tướng thể hiện tinh thần thượng võ của quân dân Đại Việt thời Trần, tổ chức một số trò chơi dân gian của người dân An Thái và các địa phương lân cận như bắt vịt, đập bóng, đi cầu kiều… Đặc biệt, sáng ngày 19/3 (tức ngày 11/2 âm lịch) khai mạc và tổ chức thi đấu giải vật tự do của tỉnh năm 2016 với sự tham gia của các vận động viên đến từ 8 huyện, thành phố trong tỉnh và tỉnh Bắc Ninh. Ông Phạm Hồng Thái, Phó Chủ tịch UBND huyện Quỳnh Phụ cho biết: Chương trình lễ tế dâng hương tưởng niệm ngày sinh Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, khai hội đền A Sào và lễ hội làng A Sào đã được UBND huyện chuẩn bị hoàn tất. Với quan điểm chỉ đạo việc tổ chức các hoạt động phải được tổ chức trang trọng, phát huy tối đa nội lực và các tiềm năng, thế mạnh về bản sắc văn hóa, bảo đảm an toàn, tiết kiệm, khơi dậy truyền thống tốt đẹp, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, địa phương, huyện đã chỉ đạo Phòng Văn hóa Thông tin, Trung tâm Văn hóa Thể thao huyện, Công an huyện, Đài Truyền thanh huyện, UBND xã An Thái… phối hợp thành lập các tiểu ban phục vụ lễ hội. Đặc biệt, công tác quản lý trong lễ hội được chú trọng, địa phương kiên quyết không để xảy ra tình trạng ăn xin, móc túi, chèo kéo du khách trong suốt thời gian diễn ra lễ hội.

Chính quyền và nhân dân xã An Thái cũng đang hoàn tất những khâu chuẩn bị cuối cùng. Ông Lương Quang Vương, Chủ tịch UBND xã cho biết: Xã đã xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ cho các thành viên ban tổ chức, ban quản lý di tích, các lực lượng đoàn thể trong xã tham gia phục vụ lễ tế dâng hương, các hoạt động dịch vụ, y tế, trông giữ phương tiện, công tác vệ sinh môi trường… Công tác bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông phục vụ lễ hội cũng được địa phương chú trọng. Lực lượng công an xã, dân quân tự vệ phối hợp với Công an huyện tham gia hướng dẫn, phân luồng, điều tiết giao thông cho các đoàn đại biểu và du khách trên các tuyến đường ĐH76, ĐH 72, đường ra bến Tượng, xây dựng các phương án phòng chống cháy nổ, bảo đảm an ninh trong các hoạt động trò chơi dân gian...

Là một trong những hoạt động văn hóa trọng điểm của huyện Quỳnh Phụ, lễ hội đền A Sào và lễ hội làng A Sào thông qua việc tổ chức lễ tế dâng hương nhằm khẳng định, tôn vinh công lao to lớn của Quốc công Tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn trong lịch sử dân tộc, đồng thời đáp ứng nhu cầu tâm linh của các tầng lớp nhân dân; tạo ra các hoạt động văn hóa sôi nổi, lành mạnh, phát huy năng lực sáng tạo của nhân dân nhằm phát triển văn hóa gắn với du lịch góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội của huyện không ngừng phát triển. Bên cạnh đó, tạo không khí vui tươi, phấn khởi, cổ vũ, động viên cán bộ, nhân dân thi đua thực hiện thắng lợi nghị quyết đại hội đảng các cấp, chào mừng cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016 - 2021.

Trịnh Cường