Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” từng bước đi vào chiều sâu, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Năm 2016, số gia đình văn hóa đạt 82,3%; số cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp văn hóa đạt 72,5%; số thôn làng, tổ dân phố văn hóa đạt 61,9%; xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới 45,3%; phường, thị trấn đạt chuẩn văn minh đô thị 66,7%.

Công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tiếp tục được quan tâm; việc sưu tầm, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể, bảo lưu nghệ thuật truyền thống được chú trọng (toàn tỉnh hiện có trên 3.000 di tích, trong đó có 2 di tích quốc gia đặc biệt, 113 di tích cấp quốc gia, 523 di tích cấp tỉnh, 493 lễ hội, trong đó 5: lễ hội đền Trần, lễ hội Tiên La, lễ hội đền A Sào, lễ hội đền Ðồng Bằng, lễ hội làng Quang Lang được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia). Hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp được duy trì và nâng cao chất lượng; hoạt động văn nghệ quần chúng diễn ra sôi nổi, phong phú, thu hút đông đảo nhân dân tham gia.

Cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” được các cấp, các ngành và đông đảo nhân dân trong tỉnh hưởng ứng. Toàn tỉnh hiện có 30,5% số người luyện tập thể dục thể thao thường xuyên; 20,6% số gia đình thể thao; 100% trường học thực hiện tốt giảng dạy thể dục nội khóa; thể dục thể thao trong lực lượng vũ trang luôn đạt trên 95% quân số tại đơn vị được biên chế. Thể thao thành tích cao có những bước phát triển; chất lượng đào tạo vận động viên được nâng lên. Năm 2016, các vận động viên của tỉnh tham gia thi đấu đạt 130 huy chương các loại gồm 36 huy chương vàng, 35 huy chương bạc, 59 huy chương đồng; 2 vận động viên Phạm Thị Thảo, Tạ Thanh Huyền (bộ môn Rowing) đạt chuẩn tham dự Olympic Rio 2016. Cơ sở vật chất cho hoạt động thể thao tiếp tục được quan tâm đầu tư xây dựng và nâng cấp.

Du lịch Thái Bình tuy vẫn còn là một ngành kinh tế non trẻ nhưng đã chủ động từng bước đầu tư, khai thác tiềm năng để phát triển. Việc xây dựng các sản phẩm du lịch được chú trọng thông qua đầu tư tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử văn hóa, phục hồi các lễ hội tiêu biểu của tỉnh, đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông liên kết các điểm, tuyến du lịch. Công tác xúc tiến, quảng bá các sản phẩm du lịch cũng có bước phát triển qua việc tham gia các hội chợ du lịch trong nước, biên tập các ấn phẩm, xây dựng phim, phóng sự tuyên truyền. Tổng lượt khách du lịch năm 2016 đạt 570.000 lượt khách, trong đó có gần 5.000 lượt khách quốc tế, doanh thu ước đạt 140 tỷ đồng.

Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng còn không ít những khó khăn; trong điều kiện một tỉnh thuần nông, thu nhập của người dân còn thấp, việc đầu tư cho sự nghiệp văn hóa, thể thao, du lịch còn hạn chế; tác động mặt trái của cơ chế thị trường, những diễn biến phức tạp của đời sống văn hóa - xã hội hiện đại ảnh hưởng tiêu cực đến lối sống, nếp sống văn hóa của người dân.

Nghị quyết Ðại hội Ðảng bộ tỉnh lần thứ XIX đã đề ra một số mục tiêu cơ bản phấn đấu đến năm 2020: số gia đình văn hóa đạt 90% trở lên; số cơ quan, đơn vị văn hóa đạt 80% trở lên; số thôn, tổ dân phố văn hóa đạt 70% trở lên; số người tập luyện thể dục thể thao thường xuyên đạt  trên 35% dân số, số gia đình thể thao đạt 25%. Ðại hội thể dục thể thao toàn quốc lần thứ VIII năm 2018 đoàn thể thao Thái Bình phấn đấu xếp thứ 14/65 đoàn. Năm 2020 đạt trên 1 triệu lượt khách du lịch trong đó khách quốc tế 20.000 lượt…

Ðể đạt được mục tiêu đó, trên cơ sở phát huy những thành tích đã đạt được, nỗ lực khắc phục khó khăn, thực hiện và cụ thể hóa Nghị quyết Ðại hội Ðảng toàn quốc lần thứ XII, nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tập trung thực hiện một số định hướng phát triển sự nghiệp văn hóa, thể thao, du lịch sau:

1. Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, tổ chức và tạo điều kiện cho mọi người dân được tham gia các hoạt động văn hóa ở cộng đồng. Gắn kết chặt chẽ giữa nhiệm vụ xây dựng đời sống văn hóa với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với từng khu vực thành thị, nông thôn. Tập trung thực hiện tốt phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, đưa phong trào đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả thiết thực.

2. Tập trung kiểm kê toàn diện, nghiên cứu, sưu tầm, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của tỉnh. Kết hợp hài hòa việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa với các hoạt động phát triển kinh tế, du lịch bền vững. Ưu tiên đầu tư bảo tồn và phát huy giá trị các loại hình nghệ thuật, văn hóa dân gian đặc sắc, các nghề thủ công truyền thống, các lễ hội, di tích tiêu biểu, tôn vinh các nghệ sĩ, nghệ nhân tiêu biểu, tạo điều kiện thuận lợi cho nghệ nhân truyền nghề cho thế hệ trẻ. Tăng cường các biện pháp xây dựng và phát triển phong trào văn nghệ quần chúng, hướng dẫn, khuyến khích quần chúng tham gia sáng tạo, bảo tồn, truyền dạy và phát huy các giá trị văn hóa văn nghệ truyền thống như nghệ thuật chèo, múa rối nước, ca trù và các loại hình diễn xướng dân gian khác.

3. Tiếp tục thực hiện cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn nhân dân tích cực tập luyện, tham gia thi đấu thể dục thể thao ở mọi địa bàn dân cư, cơ quan, đơn vị; xây dựng các mô hình điểm về cơ sở vật chất và tổ chức hoạt động thể dục thể thao quần chúng.

Tuyển chọn, đào tạo tài năng thể thao theo định hướng từng bước chuyên nghiệp một số môn thể thao mũi nhọn truyền thống của tỉnh; tăng cường đội ngũ huấn luyện viên có trình độ chuyên môn giỏi để nâng cao chất lượng đào tạo vận động viên, kết hợp với giáo dục đạo đức nghề nghiệp cho vận động viên. Bố trí hợp lý số lượng vận động viên thể thao thành tích cao ở các tuyến: vận động viên tập trung, vận động viên đội tuyển tỉnh, vận động viên đội tuyển quốc gia tham gia thi đấu quốc tế.

4. Xây dựng quy hoạch hoàn thiện hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao, tham mưu ban hành các cơ chế, chính sách tạo cơ sở pháp lý khuyến khích các nguồn lực xã hội đầu tư phát triển văn hóa, thể thao, du lịch. Tham mưu đầu tư xây dựng, nâng cấp các thiết chế văn hóa, thể thao của tỉnh tại thành phố Thái Bình như bảo tàng, thư viện, trung tâm văn hóa tỉnh, rạp chiếu phim, khu liên hợp thể thao...

5. Chú trọng củng cố, mở rộng khai thác có hiệu quả thị trường khách du lịch nội địa và quốc tế; khai thác tiềm năng du lịch văn hóa, du lịch sinh thái của tỉnh với những sản phẩm du lịch mang bản sắc riêng của Thái Bình như du lịch di tích lịch sử - văn hóa, lễ hội - tâm linh, du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng biển, du lịch làng quê - làng nghề...; đẩy mạnh việc tuyên truyền, quảng bá, xúc tiến phát triển du lịch để tạo lập và nâng cao hình ảnh du lịch Thái Bình trong vùng và khu vực.

Chặng đường phía trước mở ra nhiều cơ hội song cũng không ít thách thức, khó khăn. Ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện hơn nữa của các cấp ủy đảng, chính quyền; sự phối hợp, giúp đỡ của các cấp, các ngành; đồng thời, mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành cần nêu cao tinh thần đoàn kết, nỗ lực lao động, học tập, sáng tạo, cống hiến hết mình để đưa sự nghiệp văn hóa, thể thao và du lịch tiếp tục phát triển, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội tỉnh nhà trong giai đoạn mới.

Trương Thị Hồng Hạnh

(Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch)