Miền đất mời gọi 

Theo các nhà nghiên cứu lịch sử, văn hóa, Thái Bình là vùng đất được hình thành mang tính chất gối sóng. Nếu như các huyện phía Tây Bắc tỉnh là Hưng Hà, Quỳnh Phụ có lịch sử hình thành từ 3.000 - 2.000 năm thì các huyện như Đông Hưng, Vũ Thư có lịch sử từ 2.000 - 1.000 năm, vùng Nam Kiến Xương và Tiền Hải có lịch sử từ 1.000 năm trở lại đây.

Mảnh đất nơi đầu sóng ngọn gió, ba mặt giáp sông một mặt giáp biển Thái Bình vừa như một hòn đảo nổi lại như một chiếc võng hứa hẹn là vùng đất trù mật đã có sức thu hút các thế hệ cư dân đến khai phá, định cư ngay từ thuở hồng hoang. Qua các sự kiện khảo cổ học khẳng định, từ buổi bình minh của lịch sử đã xuất hiện sự sinh tồn, phát triển của người Việt cổ trên mảnh đất Thái Bình ngày nay. Đất đai Thái Bình cũng luôn có xu hướng mở rộng bởi sự bồi tụ của các dòng sông nên qua mỗi thời kỳ lại thu hút thêm các thế hệ cư dân đến khai phá, định cư: từ trung du miền núi xuống, từ miền Trung ra, từ biển vào. Năm 1828, lịch sử chứng kiến cuộc khẩn hoang vĩ đại do Doanh điền sứ Nguyễn Công Trứ lãnh đạo, thu hút dân nghèo khắp nơi hưởng ứng, đã biến dải Tiền Châu hoang vu rộng lớn trở thành huyện Tiền Hải lúa dâu tươi tốt, phồn thịnh.

Đời sau nối đời trước, các thế hệ cư dân Thái Bình tiếp tục tiến dần xuống phía Nam, mở mang đất đai. Ở miền đất trẻ này cũng tiếp tục thu hút, mời gọi cư dân nhiều nơi đến khai phá, lập nghiệp. Ông Đỗ Ngọc Hải, 76 tuổi, xã Tây Giang (Tiền Hải) chia sẻ, họ Đỗ của ông có gốc gác từ Xuân Trường (Nam Định). Cả trăm năm trước, ông nội của ông từ Nam Định sang Thái Bình, chọn mảnh đất Tây Giang lập nghiệp và định cư, đến đời ông là đời thứ 3. Ông bà, bố mẹ ông đều theo nghề buôn bán tre nứa, đan lát, cùng với hầu hết các gia đình ở khu vực này làm nên “phố nứa” Tây Giang đông đúc, nhộn nhịp một thời. Gắn bó với “phố nứa” cả cuộc đời lại có hơn 20 năm tham gia là báo cáo viên cơ sở, có cơ hội để tìm hiểu về cuộc sống, sinh hoạt của nhân dân địa phương nên theo ông Hải, ở khu vực “phố nứa”, phần đông các gia đình không có gốc gác lâu đời ở đây, chủ yếu từ các tỉnh khác như: Nam Định, Hà Nam, Hưng Yên..., đến thế hệ như ông là đời thứ 2, thứ 3. 

Không chỉ có “phố nứa” Tây Giang, giữa các địa phương trong tỉnh Thái Bình cũng thể hiện những sắc thái văn hóa vùng miền hội tụ đa dạng qua ngôn ngữ địa phương, nghề truyền thống, văn hóa sinh hoạt làng xã... Nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Thanh, nguyên Giám đốc Sở Văn hóa - Thông tin đã có nhiều bài viết, tác phẩm nghiên cứu và có đánh giá, phần đông người Thái Bình không phải là cư dân bản địa mà từ các miền quê khác đến khai phá nên họ cũng là những người tiên phong đi mở đất. Vì vậy, trong dòng máu của mỗi người dân Thái Bình đã có tố chất anh hùng từ tổ tiên. Lịch sử qua các thời kỳ đều ghi nhận người Thái Bình luôn anh dũng, tiên phong trên mọi mặt trận. Cũng bởi là miền đất hội cư của nhân dân nhiều vùng miền nên Thái Bình cũng là nơi hội tụ đời sống văn hóa phong phú, đa dạng. Sản sinh từ miền đất giàu bản lĩnh, ý chí, trưởng thành và đắm mình trong môi trường văn hóa đa dạng, con người Thái Bình qua nhiều thế hệ đã kịp trau dồi hiểu biết, hòa nhập và vươn tới đỉnh cao của tri thức đương thời, đóng góp cho đất nước không ít nhân tài trên nhiều lĩnh vực. Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, Đảng bộ và nhân dân Thái Bình nổi tiếng với phong trào “vững tay cày, chắc tay súng”, vừa sản xuất giỏi vừa chiến đấu giỏi, trở thành “quê hương năm tấn” đầu tiên của miền Bắc. Tại nơi hun đúc khí thiêng sông biển, nơi hội cư của nhân dân nhiều vùng miền đã sớm hình thành những đặc điểm vừa riêng biệt vừa đa dạng mang tên đất và người Thái Bình, đóng góp vào tiến trình dựng nước, giữ nước vĩ đại của dân tộc. 

Khu công nghiệp Liên Hà Thái thu hút nhiều dự án FDI với số vốn đầu tư lớn. 

Điểm đầu tư hấp dẫn 

Nếu như trong hành trình lập làng, khai ấp, Thái Bình là nơi thu hút cư dân nhiều vùng miền về quần cư lập nghiệp thì bước sang giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập phát triển, Thái Bình đang được đánh giá là điểm đến mới hấp dẫn của các nhà đầu tư khi số vốn đầu tư vào tỉnh liên tục tăng qua từng năm. Nếu như giai đoạn từ năm 1987 - 2020, tổng thu hút FDI của tỉnh chỉ đạt gần 800 triệu USD thì giai đoạn 2021 - 2024 đạt 4,886 tỷ USD, gấp 11,7 lần giai đoạn 2015 - 2020, trong đó năm 2023 đạt gần 3 tỷ USD, đứng trong top 5 địa phương thu hút vốn FDI cao nhất cả nước; năm 2024 thu hút vốn FDI đạt 1,16 tỷ USD, đứng thứ 12/63 tỉnh, thành phố trong cả nước. Năm 2024 là năm thứ ba liên tiếp Thái Bình có trên 1.000 doanh nghiệp thành lập mới, tạo việc làm cho 310.000 lao động. Các doanh nghiệp đã đóng góp tích cực vào kết quả phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh với tăng trưởng GRDP đạt 7,01% vào năm 2024. Trước đây, Thái Bình chỉ thu hút các dự án vừa và nhỏ; thời gian gần đây, tỉnh đã thu hút được một số dự án có vốn đầu tư lớn như: dự án điện khí LNG, dự án sản xuất, lắp ráp ô tô, dự án bến cảng lòng Ba Lạt... kỳ vọng sẽ tạo ra sự tăng trưởng bứt phá của tỉnh trong thời gian tới. 

Năm 2025, năm cuối tăng tốc hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX đề ra, cả hệ thống chính trị đã khẩn trương khởi động các nhiệm vụ ngay từ những tuần đầu năm. Cùng với cả nước, Thái Bình quyết liệt thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy. Chỉ sau hơn 2 tháng thực hiện phương án sắp xếp, tổ chức bộ máy của các tổ chức, cơ quan, đơn vị cấp tỉnh giảm 8 cơ quan, tăng 1 đảng ủy trực thuộc; các tổ chức, đơn vị trực thuộc giảm 49 phòng và tương đương (đạt 27,9%) và 17 đơn vị sự nghiệp (đạt 17,4%)... Từ ngày 1/3/2025, các cơ quan sau sắp xếp đã chính thức đi vào hoạt động, giải thể công an 8 huyện, thành phố để thực hiện mô hình công an địa phương hai cấp. 

Để việc sắp xếp tổ chức bộ máy không làm ảnh hưởng, gián đoạn đến việc thực hiện nhiệm vụ của mỗi ngành, địa phương, các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội diễn ra khẩn trương, quyết liệt hơn. Vẫn trên 3 trụ cột kinh tế: nông nghiệp, công nghiệp và thương mại - dịch vụ, Thái Bình đặt ra mục tiêu phấn đấu tăng trưởng kinh tế hai con số ở mức 10,5% năm 2025 và các năm tiếp theo. Tỉnh cũng đang triển khai thực hiện khẩn trương, quyết liệt, hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; quyết tâm tháo gỡ các rào cản, nút thắt, khơi thông các điểm nghẽn để khởi công, khánh thành các công trình dự án trọng điểm trước hoặc đúng thời hạn đã đề ra; đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo... Ông Vũ Xuân Hùng, Phó Chủ tịch thường trực UBND huyện Quỳnh Phụ cho biết: Theo kịch bản tăng trưởng hai con số của tỉnh, Quỳnh Phụ được giao tăng trưởng 13,27%. Để hoàn thành chỉ tiêu đề ra, ngay từ đầu năm huyện tập trung triển khai quyết liệt công tác giải phóng mặt bằng, chuẩn bị các điều kiện khởi công xây dựng các dự án lớn, các dự án trọng điểm của tỉnh, của huyện trên địa bàn để tăng tốc độ đô thị hóa và tạo nguồn vốn đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội... 

Là một trong những doanh nghiệp đang có mong muốn đầu tư tại Thái Bình ngay trong những tháng đầu năm, ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần FPT cho biết: Qua quá trình tìm hiểu về sự phát triển của tỉnh Thái Bình nói chung, môi trường đầu tư tại Thái Bình nói riêng, Công ty Cổ phần FPT đánh giá cao các cơ chế, chính sách thu hút đầu tư cũng như thị trường lao động tiềm năng tại Thái Bình. Công ty rất mong muốn được hợp tác, đầu tư tại Thái Bình đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục và chuyển đổi số và hy vọng sẽ góp phần cùng với tỉnh tạo nên sự phát triển vượt bậc, đột phá trong thời gian tới. 

Nối chí tiền nhân là những người tiên phong đi mở đất, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thái Bình đã và đang chuẩn bị đầy đủ hành trang và các hệ điều kiện để sẵn sàng cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới. 

Trần Hương - Nguyễn Cường