Trong những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền, đội ngũ trí thức Thái Bình đã không ngừng lớn mạnh về cả số lượng và chất lượng. Hiện nay, trí thức của tỉnh với trên 33.800 người có trình độ cao đẳng trở lên đang làm việc và công tác tại các cơ quan, doanh nghiệp, trường học, bệnh viện trong tỉnh, trong đó có: 13 giáo sư, phó giáo sư; 58 tiến sĩ; 973 thạc sĩ; 64 bác sĩ chuyên khoa II. Đội ngũ trí thức giữ vai trò nòng cốt trong thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của tỉnh. Đội ngũ trí thức đã trực tiếp tham mưu và chỉ đạo thực hiện các chủ trương, cơ chế chính sách phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt trong nông nghiệp và phong trào xây dựng nông thôn mới được các cấp ủy, chính quyền đánh giá cao. Bên cạnh đó, đội ngũ trí thức đã trực tiếp đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao dân trí và bồi dưỡng nhân tài; sáng tạo những công trình có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật, nhiều sản phẩm chất lượng cao, có sức cạnh tranh. Bộ phận trí thức tham gia công tác lãnh đạo, quản lý đã phát huy tốt vai trò và khả năng, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, trình độ quản lý của Nhà nước. Đội ngũ trí thức trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh là lực lượng nòng cốt xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Nhiều trí thức trẻ thể hiện tính năng động, sáng tạo, thích ứng nhanh với kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên một bộ phận trí thức còn thiếu tự tin, e ngại, sợ bị quy kết về quan điểm, né tránh những vấn đề có liên quan đến chính trị. Một số giảm sút đạo đức nghề nghiệp, thiếu ý thức trách nhiệm và lòng tự trọng, có biểu hiện chạy theo bằng cấp. Một số trí thức không thường xuyên học hỏi, tìm tòi, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, thiếu chí khí và hoài bão. Nhiều trí thức trẻ có tâm trạng thiếu phấn khởi, chạy theo lợi ích trước mắt, thiếu ý chí phấn đấu vươn lên về chuyên môn. Một bộ phận trí thức còn chịu ảnh hưởng các mặt hạn chế của tư tưởng phong kiến, của nền kinh tế tiểu nông và cơ chế kế hoạch hóa tập trung, quan liêu bao cấp, mặt trái cơ chế thị trường.

Để phát huy hơn nữa vai trò của đội ngũ trí thức trong việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX đòi hỏi đội ngũ trí thức tích cực tham mưu và tư vấn, phản biện các chủ trương, chính sách lớn của tỉnh. Mỗi trí thức dù hoạt động trên lĩnh vực nào cũng phải thực sự tâm huyết, luôn đào sâu suy nghĩ, sâu sát với tình hình thực tế của tỉnh. Đồng thời, mỗi trí thức phải không ngừng học tập nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, trau dồi đạo đức lối sống, học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Đối với cấp ủy, chính quyền, cần thực hiện một số giải pháp sau đây:

1. Mạnh dạn đề bạt, bổ nhiệm cán bộ từ nguồn trí thức có chất lượng cao về chuyên môn, có bản lĩnh chính trị vững vàng; xác định tiêu chí, tiêu chuẩn cán bộ phù hợp với yêu cầu của từng chức danh, nhiệm vụ.

2. Bổ sung, chỉnh sửa chính sách đãi ngộ, khen thưởng vật chất và tinh thần thỏa đáng cho tập thể, cá nhân trí thức, dựa trên sản phẩm nghiên cứu khoa học và công nghệ, sáng tạo văn hóa, văn nghệ mang lại lợi ích, hiệu quả kinh tế - xã hội.

3. Tạo cơ hội để trí thức tự nguyện đi đầu trong việc truyền bá những tri thức tiến bộ trong cộng đồng, áp dụng có hiệu quả những tiến bộ đó vào sản xuất và đời sống.

4. Thực hiện tốt các quy chế, quy định bảo đảm điều kiện thuận lợi, môi trường dân chủ, tôn trọng tự do tư tưởng cho các hoạt động sáng tạo, nghiên cứu khoa học, sáng tác văn học - nghệ thuật của trí thức. Trọng dụng, tôn vinh những trí thức có đóng góp thiết thực, hiệu quả vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

5. Những người đứng đầu cấp ủy đảng và chính quyền các cấp nên định kỳ tiếp xúc lắng nghe ý kiến, đối thoại với trí thức về những vấn đề kinh tế - xã hội quan trọng.

Thiết nghĩ, với sự quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện của các cấp ủy, chính quyền cùng với sự nỗ lực của đội ngũ trí thức sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị thực hiện thắng lợi phương hướng, mục tiêu của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2015 - 2020.

Ths. Lê Hồng Sơn
(Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật tỉnh)