Mặc dù còn nhiều khó khăn trong việc quản lý đảng viên đi làm ăn xa song hầu hết các chi bộ đều tạo điều kiện để đảng viên có nhu cầu được tạm miễn sinh hoạt đảng, đi làm ăn để cải thiện cuộc sống gia đình bởi chủ trương của Đảng cũng là tạo điều kiện cho đảng viên làm kinh tế. Trong khi điều kiện kinh tế địa phương còn nhiều khó khăn, việc đảng viên có nhu cầu đi làm ăn xa là hoàn toàn chính đáng nên đảng viên nào có đơn, các chi bộ hầu như đều xem xét thông qua và báo cáo lên đảng ủy xã. Bên cạnh đó, một số nội dung theo quy định cũng được các cấp ủy ở cơ sở vận dụng linh hoạt để tạo thuận lợi cho đảng viên. Ví dụ như có những trường hợp đảng viên đi làm ăn xa nhiều năm liền, việc báo cáo chi bộ và xin gia hạn hàng năm chỉ được thực hiện bằng điện thoại nhưng vì nhu cầu việc làm của đảng viên nên chi bộ thường đồng ý. Ngoài ra, những trường hợp không xin được xác nhận của cấp ủy, cơ quan, chính quyền địa phương nơi đến làm việc, các chi bộ vẫn đồng ý đánh giá, xếp loại.

Đồng chí Phạm Văn Tới, Bí thư Đảng ủy xã Thái Thành (Thái Thụy) cho biết: Bản kiểm điểm không có xác nhận, nhiều đảng viên dưới chi bộ đề xuất không bình xét, xếp loại những đảng viên này bởi thực tế họ đi đâu, làm gì, trong bao lâu, trong thời gian đi làm ăn xa có vi phạm điều gì không…, chi bộ hoàn toàn không nắm chắc được vì chỉ có căn cứ là bản tự kiểm điểm của đảng viên. Song hầu hết các chi bộ vẫn đồng ý đánh giá, xếp loại cho những đảng viên này bởi sợ nếu "ép quá" sẽ dễ "mất" đảng viên. Trong điều kiện công tác phát triển đảng còn nhiều khó khăn, việc "giữ chân" đảng viên, nhất là đảng viên trẻ là cần thiết để bảo đảm đội ngũ kế cận cho Đảng. Vì vậy, việc gì có thể châm chước, các chi bộ, đảng bộ đều cố gắng hết sức, tạo điều kiện để những đảng viên đi làm ăn xa yên tâm tập trung vào công việc, có thêm thu nhập, cải thiện cuộc sống gia đình.

Thời gian qua, cũng xuất phát từ việc mềm mỏng để "giữ chân" mà không ít chi bộ rơi vào tình trạng buông lỏng công tác quản lý đảng viên. Vừa qua, Đảng ủy xã Văn Cẩm có tổ chức rà soát danh sách đảng viên đi làm ăn xa ở 5 chi bộ thôn, kết quả cho thấy công tác quản lý đảng viên đi làm ăn xa dưới cơ sở rất lỏng lẻo: Chi bộ thôn Gia Lạp có 9 đồng chí đi làm ăn xa nhưng chỉ có một đồng chí có đơn xin phép, 8 đồng chí còn lại không có đơn xin phép, tự bỏ đi làm ăn xa. Điều này cho thấy việc quán triệt, nhắc nhở đối với đảng viên đi làm ăn xa của ban chi ủy, chi bộ là chưa có và thiếu sự quan tâm. Nhiều đảng viên đi làm ăn xa vắng mặt tại địa phương đến nay đã 10 năm, không có đơn xin phép, tự bỏ sinh hoạt đảng nhưng vẫn ghi tên trong danh sách đảng viên của chi bộ. Không chỉ Chi bộ thôn Gia Lạp, 4 chi bộ thôn còn lại đều có trường hợp đảng viên đi làm ăn xa nhưng không có đơn xin phép. Trong tổng số 34 đảng viên của Đảng bộ xã đi làm ăn xa thì có tới 14 người không có đơn xin phép nộp lên chi bộ, chưa kể một số trường hợp có đơn xin phép nhưng qua xác minh đơn đó là do người nhà viết hộ chứ không phải do đảng viên tự viết. Không có đơn xin phép, không có sự đồng ý của chi bộ, tự ý bỏ đi làm ăn xa, bỏ sinh hoạt đảng nhiều kỳ, vi phạm Điều lệ Đảng nhưng cấp ủy cơ sở lại lúng túng, xuê xoa trong xử lý những trường hợp này. Vì vậy mới có chuyện nhiều đảng viên cả chục năm vắng mặt ở địa phương, không có đơn xin phép nhưng vẫn có tên trong danh sách đảng viên của chi bộ. Điều này thực sự ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức đảng cũng như niềm tin của quần chúng đối với đảng viên.

Thực trạng đang tồn tại ở xã Văn Cẩm không phải là cá biệt. Ở một số xã trên địa bàn tỉnh, việc chấp hành các quy định khi đi làm ăn xa của đảng viên thường không được thực hiện một cách nghiêm túc, đầy đủ. Sự lỏng lẻo trong công tác quản lý đảng viên đi làm ăn xa của chi bộ tuy một phần xuất phát từ mục đích nhằm "giữ chân" đảng viên nhưng lại là việc vi phạm nguyên tắc hoạt động của Đảng. Vì vậy, cần siết chặt công tác quản lý đảng viên đi làm ăn xa để giữ vững uy tín, vai trò lãnh đạo của tổ chức đảng ở cơ sở. Để làm được điều này, theo đồng chí Nguyễn Xuân Trường, Trưởng phòng Huyện, cơ sở đảng, đảng viên (Ban Tổ chức Tỉnh ủy): Các cấp ủy đảng, đặc biệt là cấp ủy cơ sở cần có các biện pháp quản lý đảng viên đi làm ăn xa chặt chẽ hơn. Cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của đảng viên trong thực hiện các quy định của Điều lệ Đảng. Thường xuyên nhắc nhở, đôn đốc đảng viên thực hiện nghiêm quy định của Đảng khi đi làm ăn xa và nghĩa vụ, trách nhiệm của người đảng viên. Trong quá trình nhận xét, đánh giá, chi bộ ngoài việc căn cứ vào báo cáo kiểm điểm của đảng viên hàng năm còn phải đánh giá bằng những thông tin nắm bắt được qua các mối quan hệ hàng xóm láng giềng, những người đi làm cùng... Có như vậy việc đánh giá, xếp loại đảng viên đi làm ăn xa mới khắc phục được tình trạng xuê xoa, hình thức. Bên cạnh đó, cùng với việc tăng cường công tác quản lý đảng viên, các địa phương cũng cần tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế để người dân và đảng viên có việc làm ổn định tại chỗ, không phải ly hương.

Anh Đào