Nhằm giữ vững nền nếp, đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt chi bộ theo hướng nâng cao tính lãnh đạo, tính giáo dục, tính chiến đấu, thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc của Ðảng, làm cho sinh hoạt chi bộ thực sự là một diễn đàn dân chủ, sinh động, hiệu quả, thể hiện vai trò lãnh đạo của Ðảng ở cơ sở; xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh, lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của thôn, tổ dân phố, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, ngày 25/7/2013, Ban Thường vụ Thành ủy Thái Bình đã ban hành Ðề án số 04-ÐA/TU về “Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ thôn, tổ dân phố trực thuộc đảng ủy xã, phường”. Sau 1 năm triển khai thực hiện Ðề án đã cơ bản khắc phục được những hạn chế, tạo chuyển biến tích cực, góp phần nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở các thôn, tổ dân phố trực thuộc xã, phường trên địa bàn thành phố Thái Bình.

Khắc phục hạn chế

Trước khi triển khai thực hiện Ðề án, hầu hết các chi bộ trên địa bàn Thành phố đều duy trì sinh hoạt thường kỳ từ ngày 3 - 5 hằng tháng; tỷ lệ đảng viên tham gia sinh hoạt đạt bình quân 84,3%. Ngoài sinh hoạt thường kỳ, một số chi bộ còn tổ chức sinh hoạt đột xuất theo yêu cầu của tình hình địa phương, của đảng ủy nhằm bảo đảm sự lãnh đạo của chi bộ đối với thôn, tổ dân phố. Việc chuẩn bị nội dung sinh hoạt chi bộ được đa số cấp ủy thực hiện khá nghiêm túc, đồng chí bí thư chi bộ dự kiến nội dung, chương trình, thời lượng sinh hoạt đưa ra chi ủy thảo luận, thống nhất. Nội dung sinh hoạt thường kỳ cơ bản bám sát Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW của Ban Tổ chức Trung ương về nội dung sinh hoạt chi bộ. Thời lượng sinh hoạt bảo đảm phù hợp nội dung. Việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình đã được phần lớn chi bộ thực hiện; trong sinh hoạt, đồng chí chủ trì phát huy dân chủ, lắng nghe ý kiến của đảng viên và gợi ý những nội dung quan trọng để đảng viên tham gia thảo luận. Nhìn chung sinh hoạt chi bộ bảo đảm nền nếp, chất lượng từng bước được nâng lên tạo chuyển biến trong việc giáo dục và quản lý đảng viên, góp phần quan trọng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, giữ vững ổn định tình hình, hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tuy nhiên, thực trạng cũng cho thấy chất lượng sinh hoạt chi bộ chưa cao, hiệu quả lãnh đạo còn một số hạn chế. Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Nguyễn Văn Thái, Bí thư Ðảng ủy xã Phú Xuân cho biết: Tại địa phương, trước khi thực hiện Ðề án còn hiện tượng đảng viên đến muộn, về sớm, sinh hoạt thiếu tập trung, đảng viên không có sổ ghi chép; tỷ lệ đảng viên dự sinh hoạt chưa cao, việc dự kiến nội dung, chương trình sinh hoạt chi bộ, tổ chức họp chi ủy để thống nhất, phân công chuẩn bị sinh hoạt chi bộ chưa được duy trì, chất lượng hạn chế; việc thông tin tình hình thời sự, chính sách, nghị quyết, chỉ đạo của cấp trên đến đảng viên chưa thường xuyên, nội dung sinh hoạt còn dàn trải hoặc sơ sài, thiếu nội dung chính trị, tư tưởng cụ thể; chưa bám sát chức năng, nhiệm vụ của chi bộ, chủ trương chỉ đạo của cấp trên và tình hình thực tế của đơn vị để cụ thể hóa thành chương trình, nhiệm vụ của chi bộ để lãnh đạo. Sinh hoạt chuyên đề chủ yếu lồng ghép, hình thức sinh hoạt chậm đổi mới. Ðảng viên tham gia xây dựng nghị quyết còn ít (bình quân 2,3 ý kiến/kỳ họp), phần biểu quyết nghị quyết chưa rõ ràng; tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt còn hạn chế. Một số chi bộ thời lượng sinh hoạt chưa tương xứng với nội dung; ra nghị quyết còn chung chung, thiếu biện pháp lãnh đạo cụ thể; việc phân công nhiệm vụ cho đảng viên chưa rõ ràng; công tác kiểm tra, giám sát thực hiện nghị quyết chưa thường xuyên, tổ chức triển khai thực hiện gặp khó khăn, hiệu quả chưa cao; việc ghi biên bản, nghị quyết hội nghị sinh hoạt chi bộ chưa rõ ràng, mạch lạc.

Thực trạng mà đồng chí Bí thư Ðảng ủy xã Phú Xuân chỉ ra cũng là thực trạng chung của nhiều thôn, tổ dân phố trên địa bàn Thành phố. Về chất lượng, hiệu quả sinh hoạt chi bộ trước khi thực hiện Ðề án ở phường Hoàng Diệu cũng cho thấy một số chi bộ sinh hoạt chưa đều; sổ nghị quyết ghi còn sơ sài, chưa theo hướng dẫn, chưa ghi cụ thể đảng viên của chi bộ, số về dự họp, số vắng mặt, số miễn hoãn, có chi bộ không ghi đồng chí chủ tọa, đồng chí thư ký cuộc họp; nội dung sinh hoạt mới đánh giá công tác tháng trước, triển khai công tác tháng tới, có chi bộ không có phần thảo luận, không có kết luận hoặc kết luận còn chung chung, không có biểu quyết cho các chỉ tiêu, phương hướng nhiệm vụ và phân công nhiệm vụ cho đảng viên. Chính vì vậy, để khắc phục những tồn tại, hạn chế, Ðề án của Ban Thường vụ Thành ủy đã đề ra nhiều giải pháp, trong đó tập trung nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của chi bộ thôn, tổ dân phố, ý nghĩa việc đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt thôn, tổ dân phố trong công tác xây dựng Ðảng và trong lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị ở cơ sở; kịp thời kiện toàn cấp ủy, chi bộ thôn, tổ dân phố; đổi mới nội dung chi bộ theo hướng thiết thực, cụ thể, phù hợp, còn hình thức sinh hoạt tùy theo nội dung sinh hoạt và đặc điểm của chi bộ mà áp dụng hình thức phù hợp trên cơ sở 3 hình thức sinh hoạt cơ bản: sinh hoạt thường kỳ, sinh hoạt học tập, sinh hoạt chuyên đề. Ngoài ra, duy trì nền nếp, thực hiện nghiêm túc quy trình sinh hoạt chi bộ; đồng thời thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng trong sinh hoạt chi bộ kết hợp bồi dưỡng, nâng cao kiến thức, nghiệp vụ công tác đảng cho đội ngũ chi ủy viên, bí thư chi bộ. Bên cạnh đó, cần đề cao vai trò trách nhiệm của đảng viên trong sinh hoạt chi bộ và tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy cấp trên, nhất là của cấp ủy cơ sở đối với chi bộ thôn, tổ dân phố.

Bước đầu nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ

Sau 1 năm triển khai thực hiện nghiêm túc, đồng bộ các giải pháp theo Ðề án của Ban Thường vụ Thành ủy, các chi bộ thôn, tổ dân phố trực thuộc xã, phường trên địa bàn Thành phố đã cơ bản khắc phục được các tồn tại, hạn chế, bước đầu nâng cao hiệu quả, chất lượng sinh hoạt chi bộ. Ðối với xã Phú Xuân, sau 1 năm triển khai thực hiện Ðề án, sinh hoạt chi bộ đã đi vào nền nếp, các chi bộ duy trì sinh hoạt từ ngày 1 - 5 hàng tháng, đảng viên sắp xếp công việc đến dự họp đúng thời gian. Số lượng đảng viên tham gia dự sinh hoạt được cải thiện; hiện tượng đi muộn, về sớm được hạn chế tới mức thấp nhất; không có tình trạng sinh hoạt chi bộ tùy tiện, không đúng ngày, giờ. Sinh hoạt chi bộ được thực hiện theo đúng 3 bước theo nội dung Ðề án: bí thư chi bộ dự kiến nội dung sinh hoạt; họp chi ủy thống nhất nội dung sinh hoạt; điều hành sinh hoạt. Nội dung sinh hoạt được đổi mới, gắn với tình hình thực tiễn đang diễn ra ở cơ sở, giải quyết những vấn đề nổi cộm, bức xúc, đáp ứng yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của đảng viên và quần chúng nhân dân. Nội dung sinh hoạt rõ ràng, hiểu được, bàn được, thực hiện được, không chung chung, sơ sài, đại khái; có tính chính trị, tư tưởng theo yêu cầu nhiệm vụ chính trị của chi bộ, bảo đảm tính lãnh đạo, giáo dục, chiến đấu, đúng với tầm xử lý của chi bộ, không quá to tát nhưng cũng không quá chi tiết, vụn vặt hoặc làm thay việc chính quyền, đoàn thể. Mỗi kỳ, sinh hoạt chi bộ lựa chọn, tập trung giải quyết một vài vấn đề thiết thực, bức xúc trước mắt. Những vấn đề quan trọng được bàn kỹ, thực sự dân chủ và đi tới quyết nghị. Nghị quyết chi bộ rõ mục tiêu, yêu cầu, biện pháp thực hiện và phân công trách nhiệm rõ ràng.

Về hình thức sinh hoạt chi bộ, các chi bộ áp dụng hình thức sinh hoạt phù hợp trên 3 hình thức sinh hoạt cơ bản, có chi bộ áp dụng một hình thức cho một buổi sinh hoạt, nhưng đa số chi bộ áp dụng kết hợp nhiều hình thức cho một buổi sinh hoạt. Các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng được thực hiện nghiêm túc; 3 nguyên tắc: tập trung dân chủ; tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; phê bình và tự phê bình được thực hiện trong mỗi kỳ sinh hoạt và không để xảy ra vi phạm. Nghị quyết của chi bộ được xây dựng cụ thể, căn cứ vào kế hoạch chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền xã và thực tế phong trào khu dân cư; các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm, cấp bách phù hợp với từng thời điểm, sát với thực tế. Nghị quyết được dự thảo và thông qua trước chi bộ tạo sự thống nhất, mang lại hiệu quả tích cực.

Không chỉ riêng xã Phú Xuân, ở hầu hết các chi bộ thôn, tổ dân phố trên địa bàn Thành phố đều có sự chuyển biến tích cực trong chất lượng sinh hoạt chi bộ sau khi thực hiện Ðề án số 04 của Ban Thường vụ Thành ủy. Trao đổi về những kết quả bước đầu thực hiện Ðề án, đồng chí Ðặng Thị Kim Thoa, Phó Bí thư Ðảng ủy phường Lê Hồng Phong cho biết: Sau khi triển khai thực hiện Ðề án số 04, mỗi đảng viên, cấp ủy, chi bộ đã xây dựng các biện pháp và thực hiện nguyên tắc sinh hoạt định kỳ theo quy định của Ðiều lệ Ðảng. Nội dung sinh hoạt được cấp ủy chi bộ chuẩn bị chu đáo; bí thư chi bộ chuẩn bị và đưa ra cấp ủy bàn bạc thống nhất trước khi chi bộ sinh hoạt. Sinh hoạt chi bộ thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ; thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của chi bộ; nền nếp sinh hoạt được giữ vững; vai trò lãnh đạo của cấp ủy được tăng cường; tính giáo dục, tính chiến đấu được đề cao; 100% đảng viên thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Trong sinh hoạt cấp ủy, chi bộ đã đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ tháng qua và đề ra nhiệm vụ tháng tới; đảng viên thảo luận dân chủ, cởi mở; bí thư chi bộ tóm tắt, kết luận những vấn đề trọng tâm và xây dựng kế hoạch, biện pháp thực hiện.

Hiệu quả bước đầu sau khi triển khai thực hiện Ðề án số 04 của Ban Thường vụ Thành ủy là tiền đề quan trọng góp phần  nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ thôn, tổ dân phố trực thuộc đảng ủy xã, phường trên địa bàn Thành phố trong thời gian tới.

Đào Quyên