Sinh ra ở đất Hà thành, năm 1970 cô Thủy theo gia đình về Thái Bình sinh sống. Ðược thừa hưởng nét thanh lịch từ quê cha, được bồi đắp tình người hồn hậu, chất phác của miền quê lúa nên chất văn chương trong tâm hồn cô gái trẻ như được nuôi dưỡng, thăng hoa. Năm 1979, cô học sinh giỏi Văn của Trường cấp III Lê Quý Ðôn tham gia kỳ thi học sinh giỏi quốc gia rồi được tuyển thẳng vào Trường Ðại học Sư phạm Hà Nội. Năm 1984, cô ra trường với tấm bằng loại ưu và được phân công về giảng dạy tại Trường cấp III Quỳnh Côi. Sáu năm ròng, cô giáo trẻ đạp xe hơn 30km về trường đem theo tình yêu văn chương, lòng yêu nghề và nhiệt huyết tuổi trẻ truyền ngọn lửa tri thức cho nhiều thế hệ học trò. Năm 1994, cô được điều động về Trường THPT Chuyên Thái Bình.

Lòng yêu nghề, tinh thần trách nhiệm của người giáo viên luôn thôi thúc cô rèn luyện, phấn đấu vươn lên. Trong môi trường giáo dục, cô được đồng nghiệp tin yêu, phụ huynh và học sinh quý trọng, tin tưởng. Với tâm niệm: Người giáo viên trước hết phải là tấm gương sáng về đạo đức, tác phong bởi nhân cách của giáo viên là sức mạnh, có ảnh hưởng rất lớn đến học sinh. Sức mạnh đó không thể thay thế bằng bất kỳ cuốn sách giáo khoa hay một bài dạy đạo đức nào. Cô luôn tự học, tìm tòi những kiến thức, phương pháp giảng dạy tối ưu để truyền thụ cho học sinh. Cách dạy văn của cô khoa học, lôgic nên dễ hiểu, dễ tạo hứng thú, say mê cho học sinh. Là học sinh chuyên Sử, em Ðào Thị Thuận, nữ sinh Trường THPT Chuyên vừa thi đỗ Học viện Cảnh sát nhân dân tâm sự: “Cô Thủy là giáo viên dạy Văn hay nhất trong quãng đời học sinh của em. Trước khi học cô, em không dám nghĩ mình có thể thi đỗ đại học với số điểm môn Văn cao như vậy”. Không chỉ dạy kiến thức văn chương, cô còn dạy kỹ năng cần thiết, chuẩn bị hành trang cho học sinh bước vào đời. Với bản tính thẳng thắn, cởi mở, nhiệt tình, cô luôn gần gũi, chia sẻ với học sinh. Nhiều học sinh xa nhà, có gì khó khăn đều tâm sự với cô và nhận được từ cô những lời khuyên thiết thực, bổ ích. Với các em, cô không chỉ là cô giáo dạy Văn mà còn là một chuyên gia tâm lý. Nhiều học sinh gọi cô trìu mến, thân thương như người nhà: “Bác Thủy”!

Tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia môn Ngữ văn ở Trường THPT Chuyên từ năm 1995, 4 lần làm chủ nhiệm đội tuyển học sinh giỏi của Thái Bình tham dự kỳ thi học sinh giỏi môn Ngữ văn toàn quốc, cô đã góp phần mang về cho Thái Bình 16 giải quốc gia trong đó có 4 giải nhì, 7 giải ba và 3 giải khuyến khích. Cô đã dìu dắt học sinh gặt hái được nhiều thành tích trong học tập, tạo đà cho sự trưởng thành trong tương lai. 30 năm công tác, 17 năm cô Thủy đạt danh hiệu giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, chiến sĩ thi đua cấp cơ sở; năm 2011, cô được công nhận là “Chiến sĩ thi đua” cấp tỉnh. Từ khi vào Ðảng (năm 1993) tới nay, năm nào cô cũng được xếp loại đảng viên đủ tư cách hoàn thành tốt hoặc hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Với những đóng góp cho ngành Giáo dục, nhiều lần cô được UBND tỉnh tặng Bằng khen. Năm 2003, cô được Bộ Giáo dục và Ðào tạo tặng Huy chương Vì sự nghiệp giáo dục. Thầy giáo Nguyễn Quang Thuấn, Bí thư Ðảng ủy, Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Thái Bình nhận xét: “Cô Ðỗ Thị Thanh Thủy là một giáo viên năng động, sáng tạo trong giảng dạy, là một tổ trưởng chuyên môn gương mẫu, là đảng viên hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, được học sinh và đồng nghiệp trân trọng, quý mến”.

Bên cạnh công việc dạy học, cô Thủy còn tích cực tham gia các hoạt động chuyên môn ngoài nhà trường. Cô là thành viên Hội đồng bộ môn, là cộng tác viên thanh tra của Sở Giáo dục và Ðào tạo. Nhiều năm qua, Sở Giáo dục và Ðào tạo tin tưởng cử cô dự các hội nghị chuyên đề, các khóa học bồi dưỡng giáo viên của Bộ Giáo dục và Ðào tạo để về tập huấn cho giáo viên Ngữ văn toàn tỉnh. Nói về cô Thủy, ông Nguyễn Văn Ðầm, Trưởng phòng Trung học phổ thông, Sở Giáo dục và Ðào tạo cho biết: “Cô Ðỗ Thị Thanh Thủy là nhà giáo có phương pháp dạy học, phương pháp tổ chức, phương pháp giáo dục rất khoa học. Cô là một trong những giáo viên Ngữ văn giỏi nhất tỉnh, có những đóng góp quan trọng cho Trường THPT Chuyên nói riêng và cho ngành giáo dục Thái Bình nói chung, đặc biệt là công tác bồi dưỡng học sinh giỏi và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên”.

Công việc giảng dạy bận nhưng cô Thủy vẫn dành thời gian cho công tác nghiên cứu khoa học. Cô có nhiều chuyên đề đã được báo cáo trong các hội nghị chuyên môn của Sở Giáo dục và Ðào tạo. Tháng 10/2013, Bộ Giáo dục và Ðào tạo đã in một chuyên đề của cô vào tài liệu tập huấn môn Ngữ văn khối THPT cả nước. Nhà xuất bản Giáo dục cũng đã chọn một số chuyên đề của cô để đăng trong các sách tham khảo chuyên ngành Ngữ văn. Cô thường tham gia viết bài cho tạp chí Văn học và tuổi trẻ và được mời tham dự các diễn đàn trực tuyến của Ðài Tiếng nói Việt Nam về đổi mới giáo dục Ngữ văn bậc THPT.

Các thế hệ học sinh từng được cô Thủy dìu dắt, mỗi lần được về thăm trường cũ vẫn thấy cô gần gũi như xưa. Vẫn với áo quần giản dị và chiếc xe đạp đơn sơ, hàng ngày “người lái đò” ấy vẫn tận tâm, miệt mài chở lớp lớp thế hệ học sinh đến bến bờ ước mơ. Với cô, đó là niềm vui, là nguồn hạnh phúc trong sự nghiệp “trồng người” nhọc nhằn nhưng đầy vinh quang suốt 30 năm qua.

Ngọc Chinh