Năm 1969, cả dân tộc nén đau thương tiễn đưa Bác Hồ kính yêu về cõi vĩnh hằng. Nghe điếu văn của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam mà nước mắt tuôn trào. Đồng bào và chiến sĩ cả nước thương Bác, vì cả cuộc đời Bác dành trọn cho nước, cho dân. Nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới nghiêng mình trước người chiến sĩ cộng sản lỗi lạc. Trước lúc đi xa, Bác để lại cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân những lời căn dặn trong Di chúc, những việc phải làm sau khi chiến tranh kết thúc để góp phần xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, dân chủ và giàu mạnh. Dù qua nhiều lần bổ sung, chỉnh sửa nhưng bao giờ việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng cũng được Bác nhắc đến đầu tiên trong Di chúc.

“Trước hết nói về Đảng”, Bác khẳng định: Nhờ đoàn kết chặt chẽ, một lòng, một dạ phục vụ giai cấp, phục vụ nhân dân, phục vụ Tổ quốc, cho nên, từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta đã đoàn kết, tổ chức và lãnh đạo nhân dân hăng hái đấu tranh tiến từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Đảng ta là đảng cầm quyền. Mỗi đảng viên và cán bộ phải thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng, thật sự cần - kiệm - liêm - chính, chí công - vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân.

“Trước hết nói về Đảng”, đó là toàn bộ tâm lực, trí lực, tầm nhìn xa, trông rộng và dự báo thiên tài của Bác đối với mai sau. Là chiến sĩ cộng sản quốc tế, Bác hiểu Đảng ta là một tổ chức chính trị tiên phong của giai cấp công nhân, tập hợp những chiến sĩ trung kiên, thông minh, dũng cảm. Nhưng Đảng cũng từ trong xã hội mà ra, không phải “trên trời rơi xuống” nên không tránh khỏi khuyết điểm, thiếu sót. Vì thế, Người khẳng định: “Một Đảng mà giấu giếm khuyết điểm của mình, là một Đảng hỏng. Một Đảng có gan thừa nhận khuyết điểm của mình, chỉ rõ khuyết điểm, vì đâu mà có khuyết điểm đó, xét rõ hoàn cảnh sinh ra khuyết điểm đó, rồi tìm kiếm mọi cách để sửa chữa khuyết điểm đó. Như thế là một Đảng tiến bộ, mạnh dạn, chắc chắn, chân chính”.

Cũng vì vậy mà lúc sinh thời Bác Hồ kính yêu đặc biệt quan tâm đến vai trò lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên. Các bài viết của Bác liên quan đến công tác cán bộ như: Tìm người tài đức (1946), Sửa đổi lối làm việc (1947), Dân vận (1949)... mãi còn nguyên giá trị.

Ngược dòng lịch sử, thế kỷ XX, thế giới xem Việt Nam là hiện thân của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của khát vọng hòa bình, của đạo lý và phẩm giá con người qua các cuộc trường chinh chống kẻ thù xâm lược. Bên cạnh những chiến thắng mang tầm thời đại và lịch sử do Đảng lãnh đạo, chúng ta vẫn có những sai lầm, khuyết điểm; vẫn có những cán bộ, đảng viên không chịu tu dưỡng đạo đức cách mạng, sa vào chủ nghĩa cá nhân, thoái hóa biến chất, làm mất uy tín và thanh danh của Đảng. Trung ương Đảng và Bác đã nghiêm túc sửa sai, chấn chỉnh đồng thời xử lý nghiêm các cá nhân và tổ chức vi phạm.

Sang thế kỷ XXI, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) “Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” nhận được sự quan tâm của nhân dân cả nước. Đảng khẳng định: “Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí chưa được ngăn chặn và đẩy lùi”.

Biểu hiện suy thoái của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, người có chức, có quyền chính là hành vi tham nhũng, chủ nghĩa cá nhân, lợi ích nhóm, xa rời mục tiêu, lý tưởng cộng sản, xa rời quần chúng, là những thách thức lớn nhất đối với vai trò lãnh đạo của Đảng, đe dọa sự tồn vong của chế độ.

Muốn xây dựng Đảng ta là Đảng của đạo đức, Đảng của văn minh, tức là “một Đảng mạnh dạn, chắc chắn, chân chính” thì điều đầu tiên phải làm là công tác cán bộ. Cán bộ có tốt, đảng viên có gương mẫu, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, hết lòng hết sức phục vụ và kính trọng nhân dân thì chi bộ mới tốt, mới mạnh. Đảng viên tốt, chi bộ tốt thì Đảng ta mới mạnh, mới có uy tín để lãnh đạo nhân dân.

Tại Hội nghị Trung ương 9 (khóa XII), Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng một lần nữa gióng hồi chuông cảnh tỉnh: “Tuyệt đối không được thiên vị, cá nhân, không để lọt vào quy hoạch những người không đủ tiêu chuẩn, nhất là những người có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, có quan điểm lệch lạc, mất đoàn kết, tham nhũng, tiêu cực”, qua đó giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về quyết tâm làm trong sạch nội bộ Đảng cầm quyền. Điều đó cũng cho thấy những vấn đề nóng hổi về công tác cán bộ, với cái nhìn thẳng thắn, trách nhiệm về thực trạng đáng lo ngại cũng như những nhiệm vụ mới đặt ra cho công tác cán bộ thời gian tới luôn được dư luận đặc biệt quan tâm. Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định tầm quan trọng của công tác cán bộ đối với xây dựng Đảng và cho biết: Việc xử lý cán bộ, đảng viên sai phạm vừa qua chính là cuộc đấu tranh “lấy lại uy tín cho Đảng”, bởi “bao che cho cán bộ sai phạm thì mới làm mất uy tín của Đảng, làm cán bộ hư hỏng còn xử lý cán bộ sai phạm chỉ làm cho Đảng mạnh thêm. Đây cũng chính là việc Đảng ta kế thừa, học tập tư tưởng, quan điểm về xây dựng, chỉnh đốn Đảng mà Bác Hồ căn dặn “Trước hết nói về Đảng” trong Di chúc.

Bởi vậy mà từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện trong phong ba, bão táp, từ lúc chỉ có vài đảng viên, bị khủng bố trắng, có giai đoạn Đảng phải tuyên bố tự giải tán hoặc có thời điểm đổi tên Đảng cho phù hợp với thời cuộc nay đã lớn mạnh, trưởng thành với hơn 4 triệu đảng viên. Là Đảng của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và toàn dân tộc, Đảng tuyệt đối trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Thật tự hào vì chưa có nước nào trên thế giới nhân dân gọi đảng cầm quyền bằng cái tên trìu mến: “Đảng ta” - Đảng của niềm tin, Đảng của lẽ sống trong lòng dân tộc, như ở Việt Nam!

Thời gian càng lùi xa, lời căn dặn của Bác “Trước hết nói về Đảng”, trong đó có nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng càng mang tính thời sự. Đồng thời, là lương tâm, trách nhiệm, bổn phận của mỗi cán bộ, đảng viên trước Đảng, trước Bác và trước nhân dân. Di chúc của Bác là di sản thiêng liêng của toàn dân tộc.

“Trước hết nói về Đảng” mà Bác viết trong Di chúc là tư tưởng chỉ đạo chiến lược về công tác cán bộ, về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Bởi một đảng cách mạng, chân chính, có đường lối đúng đắn, có tổ chức chặt chẽ, có đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch, gương mẫu, tận tụy, gắn bó máu thịt với nhân dân, được nhân dân ủng hộ thì đảng đó có sức mạnh vô địch, không thế lực nào ngăn cản nổi trên con đường dẫn dắt dân tộc tiến lên phía trước.

Trần Nam