Cách thành phố Thái Bình khoảng 30km, đi theo quốc lộ 37B là đến xã Thái Xuyên. Quốc lộ 37B là tuyến đường huyết mạch của tỉnh vừa mới được cải tạo và nâng cấp theo tiêu chuẩn đường cấp 3 đồng bằng nên di chuyển từ thành phố Thái Bình về đây rất thuận tiện, gần 30 phút. Từng là vùng quê chiêm trũng, đời sống của người dân khó khăn, Thái Xuyên ngày nay thay da đổi thịt, đường giao thông nông thôn được mở rộng và bê tông hóa nên đi lại rất thuận lợi. Xã có chợ Lục là đầu mối buôn bán các loại hải sản tươi sống đặc trưng như cá vược, nhệch, cua biển, ngao, tôm... Cùng với món chả cá nướng, cá nướng Thái Xuyên từ lâu đã nổi tiếng hấp dẫn đông đảo thực khách ở khắp nơi. Với người dân xã Thái Xuyên cá nướng là món ăn truyền thống dành để tiếp khách quý, người thân đến chơi nhà. Ðặc biệt, trong mâm cơm ngày lễ, tết của người dân nơi đây không thể thiếu món cá nướng. Ðây là một trong những nét đẹp văn hóa được người dân nơi đây lưu giữ từ ngàn đời nay với những bí quyết, cách làm món cá nướng mang hương vị rất riêng biệt so với các vùng miền khác. Sự hấp dẫn của cá nướng Thái Xuyên đã giúp cho món ăn này đã vượt ra khỏi biên giới của địa phương, được nhiều người ngoài tỉnh đặt làm món ăn chính trong những ngày lễ, tết. Chính vì thế, khoảng 20 năm trở lại đây, nhiều người ở trong xã đã làm cá nướng để bán thương mại giúp cho thu nhập cao, phát triển kinh tế gia đình.

Cá nướng Thái Xuyên được ướp với hơn 10 loại gia vị khác nhau.

Cửa hàng ăn của ông Ðặng Văn Duẩn - một trong những địa điểm chuyên chế biến món cá nướng có thương hiệu tại thôn Lục Bắc, xã Thái Xuyên. Cửa hàng này luôn được nhiều khách thập phương tìm đến để mua và thưởng thức món cá nướng. Có mặt tại cửa hàng ăn của ông Duẩn, chúng tôi được trải nghiệm cách chế biến và thưởng thức món cá nướng tuyệt vời này. Ðể làm món cá nướng, nguyên liệu thường là những loại cá ao có thịt thơm ngon và dai như cá trắm đen, cá trắm cỏ, cá trôi... Nhưng loại cá nướng ngon nhất vẫn là cá trắm đen. Cá bắt từ ao nhà tự nuôi được làm sạch, cắt khúc dài khoảng 10 - 15cm. Sau đó ướp với gia vị gồm: nước mắm (người dân địa phương hay dùng nước mắm Diêm Ðiền), hạt thì là, hạt tiêu bắc, nghệ vàng, riềng, sả, ngũ vị hương …Riềng và nghệ giã nhỏ vắt lấy nước cho vào cá, rau mùi thái nhỏ cùng với các gia vị khác trộn đều tẩm ướp cá chừng 30 phút để cá ngấm gia vị. Bước tiếp theo là đưa cá vào kẹp trên hai thanh tre tươi đã được chẻ đều dài khoảng 50cm rồi đưa vào nướng. Từng kẹp cá được nướng trên lò than hoa từ 6 - 7 tiếng, hạ thấp nhiệt độ của lò nướng theo thời gian, thường xuyên lật cá để cá chín đều. Giai đoạn nướng cá này chính là điểm khác biệt và kỳ công của món cá nướng Thái Xuyên so với các nơi khác bởi người nướng cá phải thật kiên nhẫn xoay từng kẹp cá, chỉnh nhiệt độ chính xác. Cuối cùng cho cá ra đĩa và trang trí bằng các loại rau ăn kèm như đinh lăng, xà lách… Nước chấm phải là nước mắm Diêm Ðiền pha chế cùng chanh, tỏi, ớt, tiêu... Theo người dân Thái Xuyên, bí quyết để tạo nên món cá nướng Thái Xuyên thơm, ngọt, bùi tuyệt vời ấy nằm ở chỗ những con cá sạch to, chắc thịt được nuôi thả từ chính vùng đất này, cùng với đó là hồn cốt của người dân Thái Xuyên trong cách chế biến món cá một cách tỷ mỷ, công phu.

Trần Tuấn