Bàn tay tảo tần của những người phụ nữ khéo léo giữ gìn món bánh gai truyền thống, ủ trong hương vani - sản phẩm công nghệ hiện đại, làm nên tấm bánh gai ăn một lần phải nhớ mãi.

Tân Hòa có hơn chục gia đình sản xuất bánh gai, ngon có tiếng vẫn là bánh của gia đình chị Quyên – Phú. Hơn 20 năm bước chân về nhà chồng, chị Quyên tiếp thu nghề làm bánh gai và duy trì cho đến ngày hôm nay. Thời kỳ cao điểm anh chị mượn hơn chục người đến làm, mỗi ngày sản xuất 1,5-2 ngàn chiếc bánh. Anh chạy xe máy đưa hàng giao khắp Nam Ðịnh, Hưng Yên, một số huyện trong tỉnh. Năm 1998, anh bị ốm nặng, tưởng khó qua khỏi. Sau thời gian dài điều trị nhiều bệnh viện trở về, sức khỏe dần phục hồi, anh chuyển sang chuyên kinh doanh cây cảnh. Nghề làm bánh gai gia đình vẫn duy trì nhưng đã giảm nhiều so với trước. Hàng ngày, chị Quyên mượn thêm 3 lao động đến làm bánh. Một ngày làm, một ngày đi đưa hàng, trung bình mỗi tháng chị sản xuất, tiêu thụ trên 15 ngàn chiếc.

Bánh gai Tân Hòa được làm khá công phu. Gạo nếp  đem vo sạch, ngâm vài tiếng cho mềm, đem xay thành bột mịn. Lá gai phơi khô, tước bỏ hết gân, thái nhỏ đem luộc ép kiệt nước, cho vào máy xay thành bột đen nhuyễn, nhào với bột nếp và đường làm vỏ bánh. Ðể bánh ngon, dẻo, khâu trộn bột phải khỏe tay, giờ thay bằng máy năng suất cao, bánh dẻo hơn nhiều so với làm thủ công. Nhân bánh gồm nhiều loại như: Ðỗ xanh, lạc, dừa, mứt bí, vừng, mỡ lợn, hạt sen, dầu chuối hoặc vani. Mỡ lợn dày khổ thái hạt lựu, trộn đường. Ðậu xanh ngâm đãi sạch vỏ, nấu chín giã nhuyễn. Các thứ trên đem trộn đều làm nhân. Bánh gai gói trong lá chuối khô. Sau khi gói xong đem hấp cách thủy chừng 1,5-2 giờ. Chị Quyên cho biết: Ðể chủ động nguyên liệu, vài tháng, chị lại thuê xe ô tô sang Hải Phòng mua lá chuối, đi Giao Thủy (Nam Ðịnh) mua lá gai. Nhiều năm nay, anh chị đầu tư xây chỗ để nguyên liệu cao ráo sạch sẽ. Vào dịp Tết, lượng bánh tiêu thụ nhiều, khách đặt hàng tăng lên, chị Quyên mượn thêm lao động, sản xuất bánh hàng ngày. Những mối hàng xa, chị gửi bánh theo xe ô tô khách.

Ðiều đáng quý là tuy vất vả quanh năm, vừa pha chế nguyên liệu, cùng làm với chị em, lại đi giao hàng trong ngoài tỉnh luôn chân, luôn tay nhưng chị Quyên luôn vui vẻ, xởi lởi gồng gánh mọi việc. Nhà cửa luôn sạch sẽ, ngăn nắp. Ðặc biệt là khâu an toàn thực phẩm luôn bảo đảm để giữ chất lượng lâu dài của bánh.  Chị Quyên còn tiếp vốn, truyền nghề làm bánh gai cho 8 gia đình anh em hai bên nội ngoại để họ tăng thu nhập, ổn định cuộc sống.

Bài, ảnh: Bảo Linh