Đá Ống khói là một phần còn lại của những dốc đá đứng bị xói mòn ở rìa thung lũng North Platte. Dấu tích của sự xói mòn này đã cho ra hình hài của một ngọn tháp hình nón mỏng manh cao 91 m.

Đá Ống khói này nằm khoảng 6 km về phía nam thành phố Bayard mà ngày nay thuộc quận Millard, nằm ở phía bên trên thung lũng North Platte. Người ta có thể nhìn thấy nó dễ dàng ở phía đông dọc theo quốc lộ 26, Hoa Kỳ. Sự hình thành đá này được cho là khá hùng vĩ, bao gồm nhiều lớp tro núi lửa và đất sét Brule có niên đại từ kỷ Oligocen (34 triệu - 23 triệu năm trước).

Những bức ảnh về đá Ống khói phổ biến trong thời gian giữa thế kỷ 19, khi những người di cư dọc theo tiểu bang Oregon, California và con đường mòn Mormon phát hiện ra trong cuộc hành trình của họ về phía tiểu bang Nebraska (Hoa Kỳ). Vào thời kỳ đó, có khoảng 350.000 người đi tìm nơi mới định cư đi ngang qua đá Ống khói và hàng trăm người trong số này đã đề cập đến nó, họ ghi chép lại vào trong sổ nhật kí.

Những người sau này đi du lịch bắt đầu sử dụng những cuốn sổ nhật k‎í đó, xem nó như là địa điểm để viếng thăm. Nhiều cư dân trong cuộc hành trình của thế kỷ 19 đã dừng lại khá lâu trước sự hình thành đá kì lạ này, nhiều người nảy ra ý tưởng phải khắc tên trên đá Ống khói, mặc dù những chữ khắc đó không tồn tại được lâu.

Đá Ống khói được Joshua Pilcher, người đã từng du hành trên thung lũng sông Platte đến điểm hẹn tại hồ Muối Lớn ghi nhận đầu tiên vào năm 1827. Trong những ngày đầu tiên đó, đá Ống khói được gọi với nhiều cái khác nhau như đá Chimley, tháp Ống khói và đỉnh Elk nhưng cuối cùng cái tên đá Ống khói trở thành tên gọi phổ biến hơn hết và có từ những năm 1840.

Dựa trên những bản phác thảo, tranh vẽ, bản báo cáo và một vài hình ảnh ban đầu, người ta tin rằng phần ngọn tháp (không tính phần bệ dưới) có chiều cao khoảng 9,1 m, cao hơn so với bây giờ. Gió, xói mòn và sét đánh có thể là nguyên nhân khiến cho ngọn tháp bị đổ vỡ đi nhiều. Trong một cuộc tấn công của sấm sét vào năm 1992 làm chiều cao của đá Ống khói mất đi 1,5 m.

Đá Ống khói được ghi nhận là di tích lịch sử quốc gia Hoa Kỳ vào năm 1956.

Theo zing.vn