Đất đai của thôn Thái, xã Nguyên Xá là các khu dân cư thường nằm xen kẽ hoặc liền kề với các cánh đồng sản xuất. Ông Nguyễn Hồng Phi, Trưởng thôn cho biết: Do địa thế giáp ranh, liền kề với đất ruộng dẫn tới hiện tượng vi phạm đất đai đối với các hộ có đất ở nằm ở các vùng “chân tre, bóng thổ”, đất ven làng, như lấn chiếm đất đai, phá vỡ mặt bằng, xây dựng công trình trái phép, sử dụng đất sai mục đích... Để quản lý đất đai tại địa bàn, thôn phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể, nhân dân phát hiện sớm các vụ việc vi phạm, tuyên truyền, vận động các hộ dân chấp hành nghiêm các quy định liên quan về đất đai. Đối với các hộ cố tình vi phạm, có các hành vi lấn chiếm, phá vỡ mặt bằng, xây dựng công trình trái phép, thôn báo cáo lên xã, đề nghị kiểm tra, lập biên bản xử lý, kiên quyết yêu cầu dừng các hoạt động vi phạm về đất đai. Khó khăn là nhiều hộ hiện nay đã nắm vững quy định nhưng vẫn cố tình, lén lút, thậm chí lợi dụng thời điểm đêm tối để đổ đất cát, san lấp mặt bằng ruộng, xây dựng công trình trái phép. Nhiều trường hợp giữa hộ có đất ở và hộ có đất sản xuất liền kề nhau đã thỏa thuận, thống nhất với nhau sang nhượng sai quy định diện tích đất sản xuất cho nhau... Như trường hợp gia đình ông V.V.D, thôn Thái, có đất ở liền kề đất trồng lúa, đã tự ý lấn chiếm 1 đoạn sông dẫn và “mua” thêm gần 200m² đất lúa của 1 hộ liền kề, sau đó tiến hành san lấp mặt bằng, biến đất sản xuất thành đất vườn của gia đình. Khi thôn, xã phát hiện, lập biên bản xử phạt thì gia đình tạm dừng vi phạm nhưng đợi một thời gian lại lén lút tái phạm, gây khó khăn cho cơ sở khi phải theo dõi, giám sát, xử lý vi phạm.

Ông Phạm Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Nguyên Xá cho biết: Để tăng cường quản lý đất đai chặt chẽ từ cơ sở, xã thường xuyên tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai để nâng cao nhận thức cho người dân. Xã quán triệt đội ngũ cán bộ các ngành, đoàn thể từ xã đến thôn nâng cao trách nhiệm trong công tác quản lý, giám sát, phát hiện, thông tin sớm những trường hợp vi phạm và có khả năng vi phạm đất đai để xã kịp thời vào cuộc giải quyết sớm. Những trường hợp vi phạm, xã kiên quyết xử lý nghiêm, dứt điểm, yêu cầu thu dỡ, giải tỏa vi phạm, trả lại hiện trạng đất ban đầu. Mặc dù vậy, hiện nay khó khăn nhất là ý thức chấp hành pháp luật về đất đai của nhiều người dân còn hạn chế, luôn đưa ra các lý do để bao biện và tìm cơ hội để vi phạm, tái vi phạm trong lĩnh vực đất đai.

Ông Nguyễn Đức Thiện, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Vũ Thư cho biết: Toàn huyện có trên 13.102ha đất nông nghiệp và trên 1.689ha đất ở, phân bố đan xen ở các địa phương. Nhiều năm trước, do công tác quản lý đất đai ở nông thôn chưa được quan tâm, chưa chặt chẽ dẫn đến nhiều hộ vi phạm. Huyện và các địa phương đã phải xử lý nhiều vụ việc phức tạp liên quan đến đất đai. Trước thực trạng này, những năm gần đây, huyện siết chặt công tác quản lý đất đai, đặc biệt thực hiện phương châm quản lý đất đai chặt chẽ ngay từ cơ sở. Đây là yếu tố quan trọng, vì cán bộ thôn là lực lượng gần dân, sát dân nhất. Cán bộ ở cơ sở sẽ nắm bắt nhanh, kịp thời nhất mọi diễn biến, sự việc tiềm ẩn nguy cơ xảy ra vi phạm đất đai trên địa bàn thôn, từ đó báo cáo kịp thời để xã, huyện vào cuộc ngăn chặn, xử lý sớm, sẽ tránh trường hợp phải tháo dỡ, giải tỏa hoặc tổ chức cưỡng chế vi phạm, rất khó khăn cho chính quyền địa phương và thiệt hại tài sản cho người dân.

Ông Phạm Công Diện, Phó Chủ tịch UBND huyện Vũ Thư cho biết: Huyện chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai; huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, đội ngũ cán bộ chuyên môn thường xuyên đi cơ sở, theo dõi địa bàn, nắm tình hình, phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm về đất đai. Song song với tuyên truyền nâng cao nhận thức của nhân dân, huyện cũng quán triệt tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ cơ sở trong việc quản lý đất đai, chú trọng diện tích đất ven làng có nguy cơ bị vi phạm. Huyện sẽ xử lý nghiêm người đứng đầu xã, thị trấn nếu địa phương buông lỏng quản lý, để xảy ra tình trạng lấn chiếm, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, giao đất không đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

Quỳnh Lưu