Cạnh tranh thiếu lành mạnh

Công ty TNHH Xăng dầu Sông Vân (xã Đông Mỹ, thành phố Thái Bình) là nhà phân phối và có 16 cửa hàng xăng dầu (CHXD) hoạt động ở địa bàn thành phố Thái Bình, các huyện Đông Hưng, Thái Thụy, Quỳnh Phụ. Tất cả các cửa hàng đều đạt tiêu chuẩn thiết kế theo quy định của Nhà nước và có hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại phục vụ cung ứng xăng dầu. 

Ông Bùi Văn Sông, Giám đốc Công ty cho biết: Một doanh nghiệp làm ăn chân chính phải mất nhiều thời gian làm thủ tục đầu tư và tốn kém nhiều khoản chi phí để xây dựng CHXD đúng quy chuẩn. Quá trình hoạt động kinh doanh, chúng tôi luôn công khai, minh bạch thông tin và nộp thuế đầy đủ cho ngân sách nhà nước. Rõ ràng, những doanh nghiệp đầu tư làm ăn bát nháo, bất chấp quy định pháp luật đang tạo ra sự cạnh tranh bất bình đẳng với chúng tôi.

Không riêng Công ty TNHH Xăng dầu Sông Vân, nhiều doanh nghiệp, CHXD chấp hành nghiêm quy định của pháp luật đều tỏ ra bức xúc trước việc một số doanh nghiệp ngang nhiên xây dựng, đưa CHXD vào hoạt động bất chấp các quy định của pháp luật, chỉ đạo của UBND tỉnh. 

Xăng dầu là mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Điều 24, Nghị định số 83/2014/NĐ-CP quy định điều kiện đối với cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Theo quy định, CHXD chỉ được phép hoạt động khi đã được Sở Công Thương cấp giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu. Ngoài ra, Nghị định số 83/2014/NĐ-CP cũng quy định thương nhân kinh doanh xăng dầu phải thực hiện các yêu cầu về quản lý đo lường, chất lượng xăng dầu theo quy định của pháp luật hiện hành… Đa phần các CHXD đều chấp hành nghiêm, song cũng có không ít cửa hàng vẫn ngang nhiên hoạt động gây ra sự thiếu công bằng giữa các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.

Quyền lợi của người tiêu dùng khi mua xăng, dầu có bị xâm phạm khi nhiều cửa hàng xăng dầu vi phạm về đo lường, chất lượng. Ảnh minh họa. 

Nguy cơ mất an toàn

Quy định của pháp luật đã có và rất cụ thể nhưng nhiều CHXD vẫn cố tình hoạt động trái phép khi chưa có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh. Thậm chí, một số cửa hàng hoạt động trái phép đã bị cơ quan chức năng xử phạt vi phạm hành chính và có quyết định đình chỉ hoạt động kinh doanh song không chấp hành, hoạt động chui. Hành vi cố tình vi phạm pháp luật không chỉ ảnh hưởng xấu đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp xăng dầu mà còn gây bức xúc dư luận.

Đáng lo ngại hơn, một số CHXD còn xâm phạm vào hành lang bảo vệ đê điều, hành lang thoát lũ, hành lang giao thông, đấu nối trái phép vào các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ. Đơn cử như CHXD nội bộ Cổ Việt (xã Việt Thuận, huyện Vũ Thư) vừa xây dựng vào hành lang an toàn đường bộ vừa đấu nối trái phép vào đường tỉnh ĐT454; CHXD Đông Xuyên (xã Đông Xuyên, huyện Tiền Hải) xây dựng trong hành lang đường tỉnh ĐT464, đấu nối trái phép vào đường tỉnh ĐT464 và đường 221A; CHXD Thái Tân (xã Tân Học, huyện Thái Thụy) xây dựng vào hành lang an toàn giao thông và đấu nối trái phép vào quốc lộ 37B; CHXD Thượng Huế (xã Hồng Lĩnh, huyện Hưng Hà) đấu nối trái phép vào quốc lộ 39; CHXD Hiển Tâm (xã Bình Định), CHXD Cồn Nhất (xã Hồng Tiến) cùng ở huyện Kiến Xương vi phạm hành lang đê điều và hành lang thoát lũ.

Việc các CHXD nằm trong hành lang đê, hành lang thoát lũ có thể tác động xấu đến chất lượng công trình đê điều và gây khó khăn trong công tác phòng, chống thiên tai của cơ quan chức năng và đe dọa tính mạng người dân nếu xảy ra bão, lũ. 

Ảnh hưởng quyền lợi người tiêu dùng

Nhiều ý kiến cho rằng, CHXD vi phạm quy định pháp luật, trốn tránh sự quản lý của Nhà nước dẫn tới nguy cơ phát sinh nạn buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong lĩnh vực xăng dầu, xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng.

Ông Nguyễn Văn Nghiên, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường tỉnh cho biết: Từ năm 2019 đến nay, Cục Quản lý thị trường đã phát hiện, xử lý 31 CHXD vi phạm. Các hành vi vi phạm chủ yếu gồm, niêm yết giá bán lẻ xăng dầu không rõ ràng, gây nhầm lẫn cho khách hàng; không niêm yết thời gian bán hàng tại nơi bán hàng; không niêm yết giá bán lẻ xăng dầu; kinh doanh không có giấy chứng nhận cửa hàng đủ điều kiện bán lẻ xăng dầu.. Đặc biệt, một số CHXD còn kinh doanh xăng dầu vi phạm về chất lượng; sử dụng phương tiện đo bị sai, không đạt yêu cầu quy định về kỹ thuật đo lường.

Với hàng loạt hành vi vi phạm của các CHXD như vậy, nghi ngại quyền lợi người tiêu dùng bị xâm phạm khi mua xăng dầu thời gian qua của người dân, doanh nghiệp là hoàn toàn có cơ sở. 

Ông Nguyễn Thanh Long, xã Nam Bình, huyện Kiến Xương cho biết: Đọc báo, nghe đài tôi thấy nhiều vụ xe máy, xe ô tô đang lưu thông bị bốc cháy mà một trong những nguyên nhân là sử dụng phải xăng dầu giả, kém chất lượng, gây thiệt hại về tài sản của người dân, doanh nghiệp. Lo lắng là vậy nhưng quả thực khi mua xăng để đi xe máy tôi không có cách nào để phân biệt đâu là xăng thật - giả, việc đong đếm có đúng số lượng hay không. Chúng tôi chỉ biết tin vào lương tâm, đạo đức kinh doanh người bán của CHXD và sự quản lý của cơ quan chức năng mà thôi.

Khắc Duẩn

(còn nữa)